به گزارش«شیعه نیوز»، در حاشیه حوزه وقایع و حوادث مربوط به حوزه های علمیه را بدون هیچگونه پیشداوری و قضاوت صرفا جهت اطلاع خوانندگان از منابع مختلف انتخاب و گزارش می کند.
منطق قرآن خطای اولیه را به آدم و منطق روایی خطای اولیه را به حوا نسبت می دهد
آیت الله سیدکمال حیدری در درس خارج فقه زنان با اشاره به آیه ۳۵ سوره بقره(وَقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّهَ وَکُلَا مِنْهَا رَغَدًا حَیْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَهَ فَتَکُونَا مِنَ الظَّالِمِینَ)؛ گفت: در آیه شریفه فوق، در درجۀ اوّل خطاب متوجه حضرت آدم (ع) است و فرموده است گفتیم ای آدم، نه اینکه بگوید گفتیم ای حوا. پس خطاب آیه شریفه متوجه حضرت آدم است نه همسر حضرت آدم! حال که حضرت آدم مورد خطاب قرار گرفته است، در ادامه می فرماید تو و همسرت در بهشت ساکن شوید و هر چه می خواهید از آن بخورید، می بینیم که همچنان خطاب متوجه حضرت آدم می باشد نه همسر حضرت آدم و در ادامه می فرماید شما دو نفر به این درخت نزدیک نشوید (و لا تقربا هذه الشجره)، نه اینکه بگوید تو ای جنس مؤنث، تو ای همسر آدم به این درخت نزدیک نشو (و لا تقربی هذه الشجره).
او ادامه داد: پس نصّ قرآن نشان می دهد که حکم نزدیک نشدن به درخت متوجه آدم و حوا (مذکر و مؤثر) هر دو می باشد نه اینکه حکم فقط متوجه حضرت حوا (جنس مؤنث) باشد. سپس ادامه می دهد که اگر به این درخت نزدیک شوید هر دوی شما از ستمکاران خواهید بود (فتکونا من الظالمین)، نه اینکه تو ای جنس مؤنث از ستمکاران خواهی بود!
استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: در صورتی که قصه های قرآنی را قضایایی حقیقی بدانیم، منطق قرآن کریم خطای اوّلیه را به آدم (جنس مذکر) نسبت می دهد اما منطق روایی به حوا (جنس مؤنث)، حال شما مخیّرید که منطق قرآن را برگزینید که از نظر سند و الفاظ و تعابیر و سیاق، قطعی است و یا منطق روایات را انتخاب کنید که در آنها جعل و وضع و تحریف و اسرائیلیات وجود دارد.
او گفت: منطق روایات در این زمینه ما را به نتیجه ای کاملاً متفاوت با منطق قرآن می رساند. البته در این میان برخی روایات معتبر و هماهنگ با قرآن نیز وجود دارند که می توان از آن ها بهره برد، اگرچه تعداد آنها بسیار اندک است./نامه های حوزوی
کشتی قرآنی مطلا به حرم امام حسین منتقل می شود
حجت الاسلام والمسلمین صفر فلاحی ظهر امروز در آئین رونمایی از کشتی قرآنی مطلا در موزه آستان حرم حضرت فاطمه معصومه(س) که با حضور آیتالله سید محمد سعیدی تولیت آستان مقدس کریمه اهلبیت (س) و امامجمعه قم، عالیپور معاون امور هماهنگی زائران استانداری قم برگزار شد، عنوان کرد: این اثر فاخر و ارزشمند و برگزاری چنین مراسمی نشان دهنده جایگاه عظیم قرآن کریم است و ما را نسبت به وظایف خود نسبت به قرآن آگاه میسازد.
معاون فرهنگی و نشر معارف قرآن و عترت آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) افزود: ما قدردان این هنر ارزشمند هستیم که در خدمت قرآن کریم می باشد.
وی تصریح کرد: امید است بتوان شاهد تکرار چنین آثار فاخری در زمینه معارف قرآنی و اسلامی باشیم و چنین هنرهایی هنرمندانه خلق شود.
حجت الاسلام والمسلمین فلاحی بیان کرد: امید است هر یک از ما بتوانیم دین خود را نسبت به قرآن کریم ادا کنیم و در معرفی آن به شیوه های مختلف اهتمام ورزیم چرا که قرآن کریم بر گردن همه ما حق دارد.
وی خاطرنشان کرد: قرار است این اثر هنری سوم ماه شعبان همزمان با سالروز میلاد سومین امام، به حرم امام حسین(ع) منتقل میشود در نظر داشتیم که این اثر هنری در آستان مقدس اباعبدالله الحسین(ع) رونمایی شود.
وی تاکید کرد: هنرمندان باید توجه داشته باشند در جهت خلق آثار قرآنی به نکات مهمی توجه داشته باشند چرا که خلق این نوع آثار دارای دشواری های بسیاری است./ ایسنا
همت عالی و جیب خالی طلاب در تبلیغ امور دینی
حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم یعقوبی، نماینده ولیفقیه در خراسان شمالی و امامجمعه بجنورد، امروز در نشست شورای طرح هجرت روحانیان، اظهار داشت: تبلیغ دین مبین اسلام در این دوران از اهمیت ویژهای برخوردار است و همه مسؤولان بهویژه طلاب و روحانیان باید در این راستا همت بیشتری داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به بمبارانهای بسیار سنگینی که دشمنان درزمینهٔ تبلیغ فحشا و بیبندوباری در پی گرفتهاند، اگر دیر بجنبیم جامعه دینی متضرر خواهد شد؛ ازاینرو لازم است با استفاده از پتانسیل بسیار خوبی که در حوزههای علمیه وجود دارد، نسبت به تبلیغ گسترده علوم دینی اقدام کنیم.
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی با اشاره به حضور روحانیان بهویژه طلاب خواهر در مدارس بهعنوان مشاور دینی، افزود: در حال حاضر دشمن بیشترین سرمایهگذاری خود را برای به انحراف کشیدن نوجوانان و جوانان قرار داده است و حضور مشاوران دینی چابک و برخوردار از علم روز در مدارس یک ضرورت است.
رییس شورای استانی حوزه علمیه خراسان شمالی تصریح کرد: برخی از روحانیان با قبول زحمتهای بسیار فراوان و مشکلاتی که در روستاها وجود دارد، برای تبلیغ دین، هجرت به روستا همراه با همسر و فرزندان را اختیار میکنند و دلسوزانه و غریبانه؛ اما با همت بسیار بالا درراه تبلیغ دین مبین اسلام از خود و خانوادهشان سرمایه میگذارند که این قابل قدردانی است.
وی در ادامه تأکید کرد: مسؤولان باید همت عالی روحانیان در خصوص استقرار در مدارس و بهویژه استقرار در روستاها و قبول مخاطرات آن را قدر بدانند و نسبت به حمایتهای مالی و پشتیبانی از آنها اقدام کنند.
رییس شورای فرهنگ عمومی خراسان شمالی تأکید کرد: جلسات و نشستهایی برای رفع مشکلات روحانیان طرح هجرت برگزار شده؛ اما نباید در این جلسات تنها به تعارفها و ارائه گزارش اکتفا شود؛ بلکه لازم است برای رفع مشکلات آنها برنامهریزیهای جدیتری صورت بگیرد.
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی از مسؤولان خواست همه باهم و با همکاری مداوم نسبت به رفع مشکلات روحانیان طرح هجرت و دیگر روحانیان تلاش کنند./رسا
فقط زرق و برق حوزهی علمیه بهروز شده است
حسن محدثی استاد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی در گفتگو با مجله خیمه عنوان کرد: روحانیون شعارهایی دادند، آرمانهایی مطرح کردند، طرحهایی ارایه کردند، و ادّعاهایی را با مردم در میان گذاشتند و به نظر من پس از چهار دهه هنوز موفّق نبودهاند. متأسفانه باید عرض کنم که آنان در حال از دست دادن فرصتی تاریخی هستند. معلوم نیست که دیگر چنین فرصتی مجدداً به روحانیان داده شود. آنها در حال استفادهی یکطرفه از ذخایر اعتبار فرهنگی و اجتماعی روحانیت هستند؛ اعتباری که در طیِّ قرون حاصل شده است. این اعتبار فرهنگی، معنوی و اجتماعی بدون اینکه چیزی بدان افزوده شود.
حوزهی علمیه نیز بهرغم تحوّلات زیادی که پیدا کرده و البته همهی این تحوّلات هم لزوماً مثبت نبوده، بهنظرم بسیار بسته است. تجربهی جالبی دارم از شرکت در یکسخنرانی و یک ترم تدریس در یکی از دانشگاههایی که حوزویان اداره میکنند. مرا به یاد یکی از تکیهکلامهای گیلکی میاندازد: «این باشه هرگز نباشه»؛ یعنی اینکه دیگر نمیخواهیم تجربهاش کنیم.
این در مورد نحوهی برخورد آنها با بنده صادق بود. وقتی سخنان بندهی ناچیز که بهواقع دانشجویی در حال آموختن هستم، قابل طرح و بحث نباشد، چگونه حوزوی میتواند افکار بیگانهها را تحمّل کند. در آنجا از دانشجویانم که طلبه هم بودند میشنیدم که در حوزهی علمیه مثلاً آرای محسن کدیور و احمد قابل امکان طرح و بحث ندارد. وقتی حوزهی علمیه چنین فضای بستهای داشته باشد، چگونه میخواهد بهروز شود؟
البته، حوزهی علمیه زرق و برقش بهروز شده است. طلبهها بهجای کاغذ و قلم با لبتاپ تایپ میکنند، اما اگر بهروز شدن اینجوری بود، کار خیلی آسان میشد. بعد از هر جلسه تدریس در دانشگاه مورد نظر، در جلسهی خارج فقه یک حضرات که سمت سیاسی مهمی هم داشت، شرکت میکردم. بحثهای آنجا هم هیچ حکایتی از بهروز بودن نداشت. البته دانش من در این باره محدود است. متأسّفانه باب حوزهی علمیه برای کار تجربی به روی جامعهشناسان بسته است.
با روحانی در حج مصاحبه میکردم. خیلی نگران بود. بهزحمت برای مصاحبه راضیاش کردم و بوسیدمش و گفتم که این اطلاعات به جایی داده نمیشود و فقط پژوهشی دانشگاهی است. میانهی کار بهمحض اینکه صدایش کردند، رها کرد و رفت و هیچ نشانیای برای تکمیل مصاحبه نداد و زحمتم بههدر رفت.
در بحثهایی که در شبکههای اجتماعی در جریان است نیز نوعی نفرت و خشونت در باب روحانیان و صنفشان دیده میشود. اگر امکان نقد صریح و علنی روحانیان فراهم شود نه تنها برای اصلاح آنان خوب است بلکه این میزان از خشم و نفرت انباشته نخواهد شد. ما باید حتماً از واگرایی شدید اجتماعی و انباشت نفرت نسبت به هر گروهی جلوگیری کنیم. تمام مسیرهای حذف و نیروهایی که در پی حذف یک صنف، گروه یا جریان اجتماعی هستند، پتانسیلی مخرّب دارند و ضروری است مهار و خنثی شوند. بنابراین، امکان نقد روحانیان و روحانیت میتواند این وضع آسیبشناختی را مهار کند.
تحولاتی هم که در حوزهی علمیه رخ داده است، بهنظر من محصول تربیت درونی حوزهی علمیه نیست. بیشتر متأثّر از محیط حوزهی علمیه است. بهعبارت دیگر، تحولّاتی که در حوزه دیده میشود، درونزا نیست، برونزا است. کاش داوریام درست نباشد و حوزهی علمیه بهنحو درونزا منشأ تحوّل باشد و اثرگذاری جدّی داشته باشد. اینها البته، قضاوتهایی از دور است و هیچکدام بدین معنا نیست که ما نمیتوانیم از حوزویان بیاموزیم. من بههیچ وجه اینطور فکر نمیکنم. بسیار مشتاق بودم که در کنار تحصیلات دانشگاهی، تحصیلات حوزوی داشته باشم.
حتّی از دانشگاهم تقاضا کرده بودم که اجازه بدهد برای فرصت مطالعاتی به جای رفتن به خارج کشور، به حوزهی علمیهی قم بروم. امّا شرایطش متأسّفانه فراهم نشد. الآن هم اگر چند سالی زندگیام تأمین میشد، حتّی در همین سن و سال، فرصت را از دست نمیدادم./نامه های حوزوی
دومین همایش ملی فقه و هنر برگزار شد
دومین همایش ملی فقه و هنر صبح چهارشنبه در سالن جلسات مرکز همایشهای غدیر در قم آغاز به کار کرد.
در این همایش آیت الله محقق داماد، آیت الله جواد فاضل لنکرانی و آیت الله ابوالقاسم علیدوست حضور داشتند و علاوه بر سخنرانی شخصیتهای علمی، مقالاتی با موضوع مباحث فقهی هنر ارائه شد.
دبیر همایش ملی فقه و هنر در این مراسم طی سخنانی با اشاره به اینکه پژوهش و اقدامات خوبی در زمینه موضوع فقه و هنر انجام شده است، گفت: هنر در اسلام جایگاه ویژهای دارد و از جلمه ظرفیتهای شیعه است.
حجت الاسلام سید محمد حسین نواب با اشاره به اینکه مکتب شیعی در طول تاریخ همواره هنر دوست بوده است، عنوان کرد: هنر همواره زبان گویا و رسای مکتب شیعه است.
وی در ادامه با تأکید بر اینکه هنر اسلامی ظرفیت و پویایی فراوانی برای ایجاد تحولات فرهنگی دارد، ابراز کرد: بسیاری از ملتهای غیر شیعی مانند اندلس در عرصه هنر از اهل بیت(ع) الهام گرفتهاند.
مدیر مدرسه اسلامی هنر با اشاره به افول هنر اسلامی در دوره قاجار بیان داشت: این دوره به دلیل ورود فرهنگ غرب و به دلیل عدم سیاستگذاری قاجار هنر اسلامی به حاشیه رفت و موجب شد تا فرهنگ غربی در جامعه ایرانی رواج پیدا کند.
وی در ادامه توجه به هنر اسلامی را از برکات انقلاب دانست و به شکل گیری مدرسه هنر اشاره کرد و گفت: برقراری ارتباط مستقیم بین فقه و هنر از ویژگیهای مهم این مدرسه است که خلأهای موجود بین حوزههای علمیه و هنر را از بین برده است.