محمدتقی رستم‌وندی عصر روز چهارشنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه به تشریح عملکرد شورای اجتماعی پرداخت و گفت: دو سال از نخستین جلسه‌ای که مسئولان نظام درباره مسائل اجتماعی به حضور رهبر معظم انقلاب شرفیاب شدند می‌گذرد و طی این مدت نیز جلسه‌های دیگری با ایشان برگزار شده است.
وی خاطرنشان کرد: در آبان ماه دو سال گذشته مسئولان ارشد نظام جلسه‌ای با رهبر معظم انقلاب درباره مسائل اجتماعی برگزار کردند و جلسه دوم نیز فورا تکرار شد که دستاوردهای بزرگ و مهمی را در حوزه کاهش آسیبهای اجتماعی به دنبال داشت.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی یادآور شد: در طی دستورات رهبر معظم انقلاب در جلسه ابتدایی، وزارت کشور موظف شد برخی مسائل را پیگیری کند و نتایج آن را به استحضار ایشان برساند و 6 ماه بعد در جلسه سوم نتیجه کار به خدمت رهبر معظم انقلاب برسد.
رستم‌وندی تصریح کرد: در جلسه سوم نیز که اردیبهشت ماه سال 95 برگزار شد رهبر معظم انقلاب بر ضرورت فوق‌العاده در حوزه آسیبهای اجتماعی تاکید کردند و همه را فراخواندند تا اقداماتی فراتر از برنامه‌های روزمره انجام گیرد.
وی با بیان اینکه جلسه چهارم در حوزه آسیبهای اجتماعی میان مسئولان و رهبر معظم انقلاب در آبان ماه 95 برگزار شد گفت: نتایج برنامه‌های انجام شده در حوزه آسیبهای اجتماعی خدمت رهبر معظم انقلاب ارائه شد و قرار بود جلسه پنجم نیز در اردیبهشت ماه 96 برگزار شود که به خاطر انتخابات به تاخیر افتاد و امیدواریم هر چه زودتر نهایی شود.
اصلاح آیین نامه شورای اجتماعی کشور
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی توضیح داد: براساس ماموریتهایی که بر وزارت کشور محول شده است قرار شد تا آئین‌نامه شورای اجتماعی اصلاح شود و از آن به بعد شورای اجتماعی با ریاست رئیس جمهوری برگزار شود.
رستم‌وندی افزود: آئین‌نامه مذکور اصلاح شد و اعضای جدیدی به شورا پیوستند؛ که در سال 95 جلسات شکل گرفت و در مدت این دو سال رئیس جمهور دو بار در جلسات شرکت کرد.
وی با بیان اینکه در آئین‌نامه شورای اجتماعی نکات مهمی گنجانده شده است، گفت: برای نخستین بار قرار شد نماینده‌ای از خیرین و سمن‌های اجتماعی در شورا عضو شوند و به عنوان اعضای حقوقی حضور داشته باشند که در جلسه بعد این دو عضو نیز اضافه خواهند شد.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی ادامه داد: در کنار ارتقای جایگاه شورای اجتماعی قرار شد تا سازمان امور اجتماعی نیز در وزارت کشور تشکیل شود و این سازمان همانند بازوی شورای اجتماعی برنامه‌ها را پیگیری کند و عملکرد خود را ارائه دهد.
رستم‌وندی تصریح کرد: همچنین با توصیه رهبر معظم انقلاب قرار شد تا هیئت‌های اندیشه‌ورز با حضور کارشناسان و صاحبنظران تشکیل شود و در خصوص آسیبهای اجتماعی علت‌شناسی صورت گیرد و راهکارهایی نیز طراحی و ارائه شود.
طراحی نظام جامع رصد اجتماعی
وی با بیان اینکه نظام جامع رصد اجتماعی طراحی شد اظهار کرد: طراحی نظام جامع رصد اجتماعی یکی از تکالیف برنامه ششم توسعه است که بر عهده وزارت کشور گذاشته شده و باید مورد توجه قرار گیرد.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی ادامه داد: تا به امروز در کشور نظام جامع رصد اجتماعی وجودنداشته و این مهم برای نخستین بار ایجاد خواهد شد؛ نظام جامع رصد اجتماعی اطلاعات را گردآوری و تحلیل می‌کند و آن را از طریق گروه‌هایی آینده پژوهشی خواهد کرد.
تاکید برنامه ششم توسعه بر کاهش آسیبهای اجتماعی
رستم‌وندی با بیان اینکه موضوع آسیبهای اجتماعی در برنامه ششم توسعه نیز مورد توجه قرار گرفته است، گفت: در این برنامه مسائل آسیبهای اجتماعی به طور کمی و کیفی مورد توجه قرار گرفته و در مجموع در برنامه ششم توسعه نرخ جرایم 10 درصد، حاشیه‌نشینی 10 درصد، کودکان کار 25 درصد، میانگین سن ازدواج 10 درصد نسبت به پایه کاهش یابد.
وی ادامه داد: در این برنامه باید نرخ باروری به 2.5 فرزند افزایش پیدا کند چرا که یکی از مشکلات کشور کاهش موالید و افزایش سن ازدواج است.
کاهش نرخ طلاق و تلفات رانندگی در برنامه ششم
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی تصریح کرد: کاهش نرخ طلاق به 20 درصد از سال پایه یکی از تکالیف برنامه ششم توسعه مربوط می‌شود؛ کاهش تلفات رانندگی تا 31درصد نیز دیگر برنامه تعیین شده خواهد بود.
رستم‌وندی توضیح داد: در کنار شاخص‌های کمی که بیان شد تکالیف کیفی نیز به عهده دستگاه‌ها گذاشته شده که به عنوان مثال معاونت پیشگیری از جرم قوه قضائیه باید طرح پیشگیری از جرم را طراحی کند و دولت نیز طرح کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی را مطرح کند.
وی افزود: ما هم به عنوان شورای اجتماعی رایزنی لازم را با قوه قضائیه انجام دادیم و طرح پیشگیری از جرم تهیه و تدوین شود.
5 اولویت در میان آسیبهای اجتماعی
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی با بیان اینکه بعد از دیدار با رهبر معظم انقلاب 5 آسیب اجتماعی در اولویت تعیین شد گفت: اعتیاد، حاشیه‌نشینی، طلاق، مفاسد اخلاقی، و مناطقی که این آسیبها در آن نقاط حاد و بحرانی است جزو اولویت‌ها برشمرده شد.
وی توضیح داد در حوزه حاشیه‌نشینی از طرف قوه قضائیه و سازمان ثبت و اسناد کشور کارهای صورت گرفته که باعث شد محدودیت‌های زیادی در حوزه تصرف اراضی شهری و یا تخریب اراضی ایجاد شود و پرونده‌ها در سال 95 در این رابطه کاهش پیدا کند.
وی افزود: گام برداشته شده به صورت جلوگیری از حاشیه‌نشینی را به دنبال داشت؛ در حال حاضر البته آماری از جمعیت مهاجر و حاشیه نشین وجود ندارد.
افزایش بهسازی مناطق حاشیه‌ای
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی با بیان اینکه در سال 96 اعتبارات لازم در حوزه وزارت راه و شهرسازی برای مناطق حاشیه‌نشینی مورد توجه قرار گرفته است گفت: تا حدود 300 درصد فعالیتهای بهسازی و احیای مناطق حاشیه‌ای افزایش داشت که این آمار قابل توجهی است.
اقدامات قابل توجه بسیج برای مناطق حاشیه‌ای
رستم‌وندی با اشاره به اقدامات سازمان بسیج مستضعفین درباره مناطق حاشیه‌ای کشور گفت: در سال 95 اقدامات مهمی در 7 مرکز استان که بیشترین محلات حاشیه‌نشینی را داشتند از سوی بسیج انجام گرفت که این فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی موجب جذب مشارکتهای مردم و کاهش اعتیاد بوده است.
وی ادامه داد: تا پایان سال در 10 مرکز استان و در هر مرکز در 10 محله حاشیه‌نشین، دفاتر تسهیل‌گری و توسعه اجتماعی تاسیس می‌شود که در جذب مشارکت مردم برای بهبود کیفیت زندگی اثرگذار خواهد بود.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی تصریح کرد: در حوزه اعتیاد هم طی سالهای 95 و 96 دوستان عضو ستاد مبارزه با مواد مخدر فعالیتهای بسیاری در رابطه با مقابله با ورود توزیع مواد مخدر انجام دادند.
افزایش 190 درصدی پیش‌سازهای هروئین و شیشه
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی توضیح داد: در نیمه نخست سال 96 بیش از 190 درصد کشف پیش‌سازهای مواد هروئین و شیشه در کشور افزایش یافت که این آمار قابل توجهی است.
جمع آوری 13 هزار معتاد متجاهر در کشور
رستم‌وندی با بیان اینکه جمع‌آوری معتادان متجاهر از انتهای سال 95 و ابتدیا سال 96 در دستور کار بود گفت: در 12 استان 13 هزار معتاد متجاهر جمع‌آوری شدند و ساماندهی آنها بسیار حائز اهیمت خواهد بود چرا که اگر این جمع‌آوری و ساماندهی نباشد میزان قتل، سرقت کودک‌ربایی و چیزهایی از این دست افزایش می‌یابد.
وی با بیان اینکه تعداد معتادان متجاهر بیش از این مقدار جمع‌آوری شده است گفت: تعداد معتادان متجاهر بیش از میزان افراد ساماندهی شده است و به همین دلیل واقعا مردم با برخی از این افراد در شهرها مواجه می‌شوند و باید مراکز کاملتر و بیشتری داشته باشیم.
آموزش دانش‌آموزان در حوزه پیشگیری از مواد
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی با بیان اینکه پوشش آموزشی برای دانش‌آموزان در حوزه اعتیاد در سال گذشته انجام گرفته است، گفت: بیش از 1.5 میلیون نفر از دانش‌آموزان در مورد پیشگیری از اعتیاد تحت آموزش قرار گرفتند که باید این رقم افزایش چشمگیری داشته باشد و در حوزه اعتیاد آموزش و پیشگیری انجام گیرد.
نرخ طلاق روی شیب ملایم
وی با بیان اینکه طلاق یکی از اولویت‌های آسیبهای اجتماعی بوده است اظهار کرد: طی سالهای گذشته طلاق رو به افزایش بوده اما در سه سال اخیر نرخ طلاق شیب ملایمی داشته است.
رستم‌وندی افزود: این شیب ملایم به گونه‌ای بوده که آمار طلاق از سال 90، 1.9 دهم به ازای هر هزار نفر به 2.1 در سال 95 رسیده است که این آمار بنابر افزایش جمعیت محاسبه می‌شود اما در هر حال انتظار داریم این میزان کمتر شود.
وی افزود: دستگاه قضا با همکاری بهزیستی سامانه‌ای با عنوان ثبت الکترونیکی طلاق را طراحی کرده‌اند، این سامانه صرفا یک نرم‌افزار نیست بلکه شرایطی را برای زوجین فراهم خواهد کرد تا در مسیر مشاوره روانشناختی قرا رگیرند و تلاش لازم برای صلح و سازش صورت پذیرد که البته نتایج خوبی را به دنبال داشته است.
کاهش یک درصدی پرونده‌های طلاق توافقی
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی تصریح کرد: در سال 95، 10 درصد ورودی پرونده دعاوی خانواده در قوه قضائیه کاهش داشت که حدود یک درصد هم ورود پرونده‌های طلاق توافقی در دستگاه قضا کمتر شده است.
وی با اشاره به طرح انجام گرفته در سامانه ثبت الکترونیک گفت: در حوزه مشاوره زوجین این طرح توفیقاتی را به دست آورد و حدود 15 درصد از زوجین با یکدیگر سازش کردند؛ براساس پرونده‌های درخواستی حدود 57 ردصد پرونده‌های نفقه نیز کاهش پیدا کرد.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی با بیان اینکه در حوزه پرونده‌های قضایی نیز کاهش پرونده‌هایی همانند مواد مخدر و ورود زندانیان وجود داشته است گفت: حتی در برخی جرائم نیز در سال 95 تغییرات مثبتی رخ داد و حدود 3 درصد از سرقت‌ها و 7 درصد قتل‌ها نیز کمتر شده است؛ ضمن اینکه نزاع و درگیری نیز 15 درصد کاهش داشت.
گزارش فروش نوزادان را نداشته‌ایم
رستم‌وندی درباره اخباری مبنی بر فروش نوزادان در کلانشهرها مانند تهران اظهار کرد: گزارشی در این مورد نداشته‌ایم البته شاید به خاطر فقر چنین چیزی صورت گیرد اما عمومیت ندارد.
وی تصریح کرد: به طور حتم اگر موارد سازماندهی شده و شبکه‌ای در فروش نوزدان وجود داشته و با افکار سودجویانه انجام گیرد تمام دستگاه‌های ذیربط باید به طور جد با آن برخورد کنند.
ساماندهی کودکان خیابانی مورد توجه است
وی در پاسخ به این پرسش که قرار بود کودکان کار و معتادان متجاهر با یکدیگر انجام گیرد، گفت: این موضوع به هیچ عنوان صحت ندارد و کودکان با معتادان جمع‌آوری نمی‌شوند؛ موضوع جمع‌آوری کودکان کار نیز مطرح نیست بلکه ساماندهی و جذب کودکان خیابانی مورد توجه است.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی با بیان اینکه چندین دستگاه درمورد جمع‌آوری کودکان خیابانی مشارکت می‌کنند گفت: یک مرکز منسجم در فرمانداری ایجاد شده که نتایج خوبی به دنبال دارد و همکاری سمن‌ها نیز مد نظر است.
70 درصد کودکان خیابانی را اتباع تشکیل می‌دهند
وی با بیان اینکه 70 درصد کودکان خیابانی اتباع بیگانه هستند گفت: 30 درصد مابقی کودکان خیابانی را افرادی تشکیل می‌دهند که از شهرستانها مهاجرت کردند و برخی نیز ساکن تهران هستند؛ اگر در اتباع بیگانه افراد غیرمجازی باشند عودت داده می‌شوند و در غیر آن صورت برنامه‌هایی برای آنها اجرا خواهد شد.
رستم‌وندی درباره موضوع کودک آزاری و وقوع آن در برخی شهرهای کشور اظهار کرد: آمار مشخصی در این زمینه وجود ندارد اما حدود 6 تا 7 درصد تماس با مرکز فوریتهای اجتماعی مربوط به کودک آزاری و همسرآزاری است و رصدی دقیقی دراین زمینه وجود ندارد؛ به هر حال دستگاه‌های ذیربط باید اینگونه مسائل را پیگیری کنند و شورای اجتماعی نیز حیطه و وظایف و ماموریتهای مشخصی دارد.
وی تصریح کرد: شورای اجتماعی محلی برای تدوین سیاستها و برنامه‌های کلان است و ورود جزئی و برخی مسائل ندارد.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی با بیان اینکه اعضای شورای اجتماعی ماموریت خود را به صورت مشخص دارند گفت: فرض کنید 20 آسیب اجتماعی وجود داشته باشد خب در این زمینه نیروی انتظامی، بهزیستی و... نیز وظیفه مشخصی دارند و دستگاه متولی باید به وظایف خود دقت داشته باشد.
وی تصریح کرد: شورای اجتماعی وظایف خود را انجام می‌دهد و بازخورد پرونده‌ها را نیز گرفته و پیگیری می‌کند اما اینکه انتظار داشته باشیم بابت هر پرونده ورود پیدا کند این در حوزه ماموریت شوراها قرار نمی‌گیرد.
رستم‌وندی درباره برخورد با متکدیان اظهار کرد: از سال گذشته با تلاشهای صورت گرفته نخستین بانک جامع اطلاعات متکدیان در 8 استان تشکیل شد تا آنها در کشور شناسایی شوند.
وی تاکید کرد: تا زمانی که بانک اطلاعاتی را در حوزه تکدیگری و کودکان کار داشته باشیم می‌توانیم برنامة‌ریزی مناسبی برای آنها صورت دهیم.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی درباره افزایش تعداد بانوان معتاد نیز اظهار کرد: افزایش مصرف موارد مخدر در بانوان در سال 94 استخراج شد و تحیقات نشان می‌دهد در سال 90 نرخ شیوع مصرف مواد در این اقشار 4.5 درصد بود و در سال 94 این آمار به 10 درصد رسیده است.
وی تصریح کرد: افزایش مصرف مواد در بانوان صحت دارد که البته باید علت آن را شناسایی کنیم که افسردگی می‌تواند از جمله دلایل آن باشد.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی خاطرنشان کرد: طبق تحقیقات انجام گرفته از سوی طرح سلامت روان وزارت بهداشت حدود 23.6 درصد مردم از یکی از اختلالات خلقی و روانی رنج می‌برند که افسردگی با 12.7 درصد میانگین یکی از بالاترین این اختلالات محسوب می‌شود.
رستم‌وندی افزود: میزان افسردگی در خانمها 15 درصد و در آقایان 10 درصد است که خود این موضوع می‌تواند در مصرف مواد مخدر و گسترش آن در خانمها تاثیرگذار باشد.
قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی تاکید کرد: باید سلامت اجتماعی را مورد هدف قرار دهیم و امیدواریم سلامت جسمی و روحی مورد توجه جدی واقع شود.
