هنگامي كه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) از شدت آزار و اذيت اهالي مكه، ناچار گرديد كه به مدينه منوره هجرت نمايد و پس از هجرت، نخستين نظام حكومتي اسلامي را در اين شهر بر پا نمايد؛ دشمني اهالي مكه، به ويژه قريش و سران قبايل و طوايف اين شهر نسبت به آن حضرت و مسلمانان مدينه فزوني يافت و سرانجام تصميم به يورش نظامي به سوي مدينه گرفتند.
سران قريش، مانند عتبه، شيبه، وليد بن عتبه، ابوجهل، ابوالبختري و نوفل بن خويلد، رهبري سپاه كفر و شرك را بر عهده داشتند و تعداد افراد آنان، نهصد و پنجاه تن بود و هر روز ده يا نه شتر براي اطعام سپاهيان مي كشتند.
پيامبراكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در روز دوازدهم ماه مبارك رمضان سال دوم قمري با تعدادي از يارانش به سوي كاروان قريش به سرپرستي ابوسفيان، رهسپار شد و در ميان راه با تصميم قريش مبني بر هجوم آنان به سوي مدينه با خبر گرديد و به سوي آنان حركت كرد و زودتر از قريش به سرزمين بدر و چاه هاي آن رسيد و چاه ها را به تصرف خويش در آورد. از آن سو، سپاه قريش نيز به بدر رسيده و در برابر سپاهيان اسلام قرار گرفتند. تعداد مسلمانان، سيصد و سيزده تن؛ حدود يك سوم سپاهيان كفر و شرك بود. در آغاز نبرد انفرادي و بسياري سپس درگيري گروهي به وقوع پيوست و سپاهيان اسلام با رهبري خردمندانه پيامبر(ص)، مشركان و كافران را با شكستي سخت روبرو كرده و از بزرگان و فرماندهان آنان را كشتند، عده اي را زخمي و عده اي را اسير كردند و مابقي، به سوي مكه عقب نشيني كرده و پيام پيروزي اسلام و شكست خفت بار كفر و شرك را به اهالي مكه رسانيدند.
در اين نبرد، دلاوري هاي حضرت علي(علیه السلام) و حمزه سيدالشهداء به همراه ساير فرماندهان بسيار چشمگير بود.
تعداد كشته هاي مشركان در اين واقعه، بيش از هفتاد نفر بود كه اسامي برخي از آن ها بدين قرار است: حنظله بن ابي سفيان، حارث بن حضرمي، عامر بن حضرمي، عُمير بن أبي عمير، عبيده بن سعيد بن عاص، عاص بن سعيد، عقبه بن ابي معيط، عتبه بن ربيعه، وليد بن عتبه، شيبه بن ربيعه، عامر بن عبدالله، حارث بن عامر، حارث بن ربيعه، ابوالبختري، نوفل بن خويلد، نضر بن حارث، ابوجهل، عاص بن هشام، مسعود بن اميه، اميه بن خلف، علي بن اميه و …
گفتني است كه از ميان هفتاد و چهار كشته مشركان قريش، تعداد 22 نفر به دست امام علي(علیه السلام) به هلاكت رسيدند.
اما اسيران آنان نيز بيش از هفتاد تن بودند كه اسامي برخي از آنان عبارت است از: وليد بن عتبه، عمرو بن ربيع، خالد بن وليد، هشام بن وليد، عكرمه بن ابي جهل، اُبي بن ابي خلف و غيره، كه تعداد دو نفر از آنان به دستور پيامبر اعدام و مابقي فديه داده و پس از مدتي آزاد شدند.
بسياري از آيات سوره انفال و آياتي از سوره دخان، فرقان، حج، مؤمنون، قمر، اعراف، مزمل، اسراء، يونس، ابراهيم، مؤمنون، سجده و صافات درباره اين واقعه نازل گرديده اند.
تاريخ وقوع اين واقعه در روز هفدهم و به روايتي روز نوزدهم و به روايتي ديگر روز دهم ماه رمضان بوده است.