به گزارش «شیعه نیوز»، شورای روابط جهانی هند در گزارشی نوشت: سیاست عربستان چه خارجی و چه داخلی، که در دهه قبل بسیار محتاطانه و ریسک گریز بود، بعد از آنکه ملک سلمان قدرت را از برادر ناتنی خود تحویل گرفت، تقریبا یک شبه تغییر کرد. پادشاه جدید مقامات وفادار به سلف خود را اخراج کرد، به شاهزاده «محمد بن نایف» معاون سابق ولیعهد، پست ولیعهدی را داد و پسر خود «محمد بن سلمان» را به عنوان معاون ولیعهد منصوب کرد.
معاون جدید ولیعهد کنترل وزارت دفاع و نظارت بر اقتصاد عربستان را در اختیار گرفت. شاهزاده سلمان به نظر می رسد به نمایندگی از پدرش در حال رسیدگی به امور است؛ در حالی که شاهزاده نایف به حاشیه کشانده شده است.
عربستان سعودی به سرعت وارد جنگ یمن شد و در راس ائتلافی از 10 کشور عربی و آفریقایی مبارزه با حوثی ها را آغاز کرد.
علاوه بر این در ماه دسامبر سال 2015 محمد بن سلمان از تشکیل یک ائتلاف ضد تروریستی متشکل از 34 کشور خبر داد. خصومت نسبت به ایران و بی اعتمادی نسبت به دولت اوباما دو ستون از این استراتژی موسوم به «دکترین سلمان» بود.
عربستان سعودی در جبهه اقتصادی با کاهش قیمت نفت روبرو شد. کمبود ذخیره ارزی همزمان با کاهش قیمت نفت و افزایش هزینه های مرتبط با جنگ یمن، اوضاع را بسیار ناپایدار کرد.
شاهزاده سلمان با روزنامه ها و مجلات غربی چندین مصاحبه انجام و تاکید کرد که عربستان سعودی می خواهد وابستگی خود را به نفت کاهش دهد و به سمت خصوصی سازی گام بردارد. شاهزاده محمد در آوریل سال 2016 چشم انداز 2030 را منتشر کرد؛ طرحی برای اقتصاد مدرن که توسط شرکت های مشاوره غربی از جمله «مک کینزی» پیش نویس شده است. پس از این پادشاه عربستان حقوق وزیران و همچنین حق الزحمه بسیاری از شاهزادگان را تا 20 درصد کاهش داد و شهروندان را برای اقدامات ریاضتی آماده کرد.
هدف اعلام شده از آزاد کردن اقتصاد عربستان از وابستگی به نفت - که در حال حاضر 87 درصد از درآمد بودجه و 90 درصد از درآمد صادراتی را به خود اختصاص داده - هنوز نیاز به تحقق دارد. به همین ترتیب، خصوصی سازی 5 درصد از سهام شرکت آرامکو (حدود 2 تریلیون دلار) هنوز هم در حال انجام است.
موانع و شکست های استراتژیک
هنوز برای ارزیابی اینکه این سیاست جدید اقتصادی تا چه حد پیش خواهد رفت خیلی زود است؛ اگر چه سعودی ها با رشد تولید ناخالص داخلی 0.7 درصدی در سال 2016 بسیار در مضیقه قرار گرفته اند. در مورد توانایی و تمایل جامعه عربستان برای مطابقت با طرح اصلاح شبهاتی وجود دارد.
در جبهه های دیپلماتیک و نظامی، شکست و ناکامی عربستان در حال حاضر کاملا مشهود است. ممانعت از نفوذ ایران در خلیج فارس و غرب آسیا شکست خورده است. دو سال بمباران بی وقفه یمن نتیجه ای که سعودی ها به دنبال آن بوده اند را در پی نداشته است. از سوی دیگر، بمباران ها توسط هواپیماهای ائتلاف و با پشتیبانی اطلاعاتی از سوی آمریکا، انگلیس و فرانسه باعث کشته شدن بیش از 10 هزار نفر و مجروح شدن 40 هزار نفر شده است؛ در حالی که یکی از فقیرترین کشورهای جهان را به نابودی کشانده است.
سعودی ها در سوریه نیز حمایت از گروه های تروریستی و تکفیری ضد «بشار اسد» رئیس جمهور این کشور را تشدید کردند؛ اما این کار آنها نیز بی نتیجه بود. اقدام نظامی مستقیم روسیه در سوریه ورق را در این جنگ برگرداند و در دسامبر 2016 حلب آزاد شد و در پی آن، در ژانویه 2017، عربستان سعودی از مذاکرات صلح در «آستانه» قزاقستان حذف شد. همکاری ایران و روسیه در سوریه تحقیر بزرگی برای عربستان سعودی به شمار می رود.
علاوه بر این روابط عربستان با مصر که اقتصاد آن زمانی به لطف کمک های مالی عربستان سعودی زنده مانده بود، پس از رای منفی دادگاه عالی اداری مصر برای واگذاری دو جزیره دریای سرخ به ریاض بدتر شده است. «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر حمایت خود را از دولت سوریه تشدید کرده؛ در حالی که اعزام نیروهای مصری به یمن اجتناب کرده است.
پیروزی ترامپ
انتخاب «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس جمهور آمریکا می تواند با توجه به خصومت اعلام شده اش نسبت به مسلمانان، سبب نگرانی شود. دولت ترامپ شامل بازیگران کلیدی مشتاق برای مقابله با ایران است. بعید است که ترامپ در مورد وضعیت حقوق بشر عربستان سعودی سخنرانی کند. این در حالی است که رئیس جمهور امریکا خود را با مردان نفتی از جمله «رکس تیلرسون» به عنوان وزیر خارجه احاطه کرده که دیدگاه وی را در مورد سعودی ها به خوبی نشان می دهد.
