شیعه نیوز: بخش عظیمی از دین مبین اسلام را فروع و درس‌های زندگی‌ساز آن تشکیل داده است و شکی نیست که بیشتر افراد جامعه، مجتهد و فقیه نیستند تا خود بتوانند احکام الهی را از منابع غنی آن به دست آورده، دیگران را نیز از باران رحمت احکام خداوندی بهره‌مند سازد و وظیفه تقلید از فقهای جامع‌الشرایط را در زمان غیبت کبری دارد.
همچنین احکامی که به همت سفیران نور از کلام نورانی الهی و سنت پرنور معصومین (علیهم السلام) استخراج شده و در کتاب‌های فارسی و عربی در اختیار مقلدان و پیروان آنها قرار گرفته دربرگیرنده اصطلاحات خاص و لغات متناسب با هر بحث است که فهم آن را برای عموم مردم مشکل کرده است.
از طرفی چراها و پرسش‌های فراوانی در ارتباط با احکام مختلف مطرح است که پاسخ آنها در کتاب‌های گوناگون و به مناسبت بحث از آن موضوع مطرح شده که دسترسی توده مردم به آنها سخت است.
حجت‌الاسلام محمد وحیدی استاد حوزه علمیه قم در کتابی با عنوان «فلسفه و اسرار احکام» به بیان برخی از فلسفه احکام دین اسلام از جمله فلسفه نماز پرداخته است.
چرا جزئیات نماز در قرآن نیامده است
قرآن کریم کلیات شرایع اسلام را بیان فرموده نه جزئیات و تفاصیل آنها را نسبت به تفاصیل بیان رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) قرآن کریم در سوره مبارکه حشر مبنی بر «ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا» و آیه «وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ» حجیت داده و رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) نیز در حدیث متواتر ثقلین و نظایر آن گفتار ائمه اهل بیت (علیهم السلام) خود را حجیت داده است بنابر این حدیث پیغمبر اکرم و اهل بیت (علیهم السلام) تالی قرآن و حجت بلاکلام است.
چرا عدد نمازهای واجب و مستحب یومیه (شبانه‌روز) 51 رکعت شده است؟
شخصی به نام ابوعبدالله قزوینی می‌گوید به امام باقر عرض کردم چرا بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز نافله نشسته خوانده می‌شود (نماز وُتَیره)؟ حضرت فرمودند چون خداوند متعال 17 رکعت نماز بر امت پیامبر واجب فرمود و حضرت نیز طبق دستور خداوند دو برابر آن یعنی 34 رکعت به عنوان نماز نافله شبانه‌روز به آن اضافه فرمود که جمع آن 51 رکعت شد و آن دو رکعت نماز نشسته بعد از نماز عشاء یک رکعت نماز ایستاده به حساب می‌آید.
حضرت موسی‌بن‌جعفر (علیه السلام) می‌فرماید «ان الله تبارک و تعالی اتم صلاة الفریضه بصلاة النافله و اتم صیام الفریضه بصیام النافله»؛خداوند متعال کمبودهای نماز واجب با نمازهای مستحبی جبران می‌کند و کمبود روزه‌های واجب را با روزه‌های مستحبی جبران می‌نماید.
حضرت صادق (علیه السلام) فرمود: خداوند متعال برای هر وقت نماز در غیر سفر (حضر) دو رکعت نماز، واجب فرمود که در نتیجه در پنج وقت نماز می‌شود 10 رکعت البته 10 رکعتی که در تمام آن توجه به خداوند باشد و انسان به چیز دیگری توجه نکند و اما پیامبر رحمت (صلی الله علیه وآله) چون از حال و وضع امتش مطلع بود که چنین نمازی نمی‌توانند بخوانند لذا به هر نماز واجبی دو رکعت نماز اضافه کرد به جزء نماز صبح و مغرب که به مغرب یک رکعت اضافه فرمود که مجموع آن 17 رکعت در شبانه‌روز می‌شود بعلاوه باز هم برای تخفیف بر امت و رعایت حال آنها 34 رکعت نافله‌های شبانه‌روز را اضافه فرمود که کسری‌های توجه در نمازهای واجب توسط امتش تکمیل شود و امتش در نزد خداوند سرافراز باشند.
چرا نماز به زبان عربی خوانده می‌شود؟
چرا مسلمانان نماز و قرآن را باید به زبان عربی بخوانند در صورتی که بیشتر مسلمانان زبان عربی را نمی‌دانند و خدا هم که تمام زبان‌ها را می‌داند آیا بهتر نیست وقتی انسان مشغول به نماز و دعا است خودش هم بفهمد که چه می‌گوید؟
پیامبر اکرم (ص)فرمود: نماز بخوانید به طوریکه من نماز می‌خوانم و پیشوایان دین فرموده‌اند نماز را به عربی بخوانید البته امت اسلامی باید اطاعت کنند و آنچه فرموده‌اند مطابق حکمت و مصلحت و از جانب خداوند متعال است.
حمد و سوره و اذکار واجبه نماز را باید به عربی خواند؛ ولی در نماز می‌توان به زبان خود ذکر گفت و دعا کرد به هر حال به یاد خداوند متعال بودن چه در نماز و چه در اوقات دیگر نیکو است. مثلاً اگر انسان در قنوت نماز به زبان خود دعا کند و حاجت‌های مشروع خود را بطلبد اشکال ندارد مخصوصاً در نمازهای مستحبی باشد.
اگر کسی نتواند نماز را به عربی بخواند هر قدر که توانست به عربی و مابقی را به ترجمه آن بخواند ولی باید بکوشد که یاد بگیرد مانند آنکه دانشجویان زبان کتابی که مورد حاجاتشان است یاد می‌گیرند تا به مطالب آن آشنا شوند و با آن سخن می‌گویند.
قرآن کریم را به هر زبان می‌توان تفسیر نمود و درس داد ولی نمی‌توان ترجمه آن را کتاب آسمانی دانست و خواند ترجمه آن مانعی ندارد ولی تلاوت قرآن محسوب نمی‌شود زیرا تلاوت، عبارت است از خواندن عین الفاظ نه معنای آنها مثلاً اگر کسی بخواهد شعر حافظ «الا یا ایها الساقی ادر کأساً و ناولها» را بخواند باید به همین عبارت بخواند نه معنای آن را بگوید همچنین اینکه ترجمه قرآن به هر زبان که باشد نتواند بخواند به معانی قرآن به طوریکه شاید و باید رسا باشد.
تاریخ گفتار دانشمندان بزرگ را اگر مطالعه کنید می‌بینید وقتی که می‌خواهند مطالبی را بگویند یا دستوری دهند مفاهیم زیادی را در عبارات کوتاه گنجانده و از طولانی بودن الفاظ‌خودداری می‌کنند و این روش فلسفه‌ای دارد و مطابق حکمت است. از این رو قرآن مجید که سخن خدای متعال بر مردم جهان است حتماً باید عربی باشد زیرا به تصدیق زبان‌شناسان تنها زبان عربی است که می‌تواند بزرگ‌ترین و پردامنه‌ترین مفاهیم را در قالب کوتاه‌ترین جمله بیان کند گاهی یک عالَم معنی و معارف را یک سطر گفتار عربی فرا می‌گیرد و این حقیقت در زبان‌های دیگر امکان ندارد.
اگر مسلمانان از روی حقیقت کاملاً می‌دانستند نماز، با خدای بزرگ سخن گفتن و او را ستایش و پرسش کردن و اظهار عبودیت و عجز و ناتوانی در برابر قدرت کامله خداوند متعال نمودن و حاجت‌های همه‌گونه خود را خواستن است و از طرفی مجبورند صبح و ظهر و عصر و مغرب و عشاء نماز بخوانند هر قدر کم همت بودند به فکر می‌افتادند این زبان را که همه روزه 5 مرتبه به آن نیازمند هستند یاد بگیرند و به طور شایسته این عبادت را انجام دهند.
دیده شده سایر کتاب‌های آسمانی در اثر محفوظ نماندن زبان اصلی و اولیه آنها اختلافاتی پیدا کرده‌اند پس قرآن باید در عربی بودن خود باقی بماند تا از تحریف و اختلاف مصون باشد.
اسلام مستقل است و زبان رسمی مستقل دارد که کامل‌ترین زبان‌ها است و خدای متعال نخواسته که مردم آن را با وضع خودشان تطبیق کنند و آن را دستخوش زمان قرار دهند. بنابر این باید اسلام به طوری استقلال داشته باشد که مردم جهان، قرآن را عربی تلاوت کنند و نماز را عربی بخوانند و اگر اسلام که دین پر اهمیت است زبان مستقلی نمی‌داشت دانشمندان و فلاسفه در آن کمبودی احساس نمی‌کردند.
