به گزارش «شیعه نیوز»، وجود صدها و یا حتی هزاران نفر از تاجیکهای مبارز در بسیاری از سازمانهای تروریستی مانند «جبههالنصره»، «داعش»، «طالبان»، «جنبش اسلامی ترکستان»، «القاعده» و داعش، این مسئله را به ذهن متبادر میسازد که چرا و چگونه این تعداد نفر به سمت افراطگرایی گرایش پیدا میکنند.
بسیاری از این افراد، به گفته مقامات رسمی شهروندان عادی جامعه تاجیکستان محسوب میشوند و اینکه چرا بطور ناگهانی به سمت افراط گرایش مییابند، مسئلهای قابل تحلیل و کارشناسی است.
از جمله مهمترین نظرات کارشناسان در خصوص چرایی گرایش این افراد به سمت افراطگرایی، ساختار حاکم بر جامعه فعلی تاجیکستان میباشد. همچنین دلایل دیگری نیز از سوی برخی کارشناسان عنوان میگردد که در ادامه به برخی از مهمترین آن اشاره میشود.
دلیل اول- پول و به طور درستتر و دقیقتر، عدم وجود آن است. طی سالهای اخیر به نظر میرسد که افراد حاضر در جریان قدرت، همه چیز را در کشور تصرف کرده و دیگران بایستی تنها برای آسایش و رفاه آنان کار کنند.
اکنون وضعیت بگونهای است که برای یک فرد معمولی یافتن شغلی مناسب با درآمدی معمولی عملا غیرممکن است و در این شرایط، عملا تنها راه کسب درآمد برای یک زندگی مناسب و معقول – مهاجرت به روسیه است. و این موضوع دقیقا همان نقطه شروع بحران تلقی میگردد زیرا این افراد به راحتی و با کمترین پیشنهاد مالی و شستشوی مغزی، حاضر در شرکت در جبهههای جنگی میگردند.
دلیل دوم – از آنجا که در حال حاضر در روسیه نیز میزان نیاز به کارگران مهاجر افت کرده است، بسیاری از افراد مجبور به ارتکاب جرم و جنایت میشوند. و این اولین قدم به سوی افراط گرایی دینی است.
در اینجا این سوال پیش میآید که چه کسی مقصر است و چه باید کرد؟ در روسیه آشوبگران، مبلغان و استخدام کنندگان افراطی و رادیکال به طور بسیار گسترده پراکنده شدهاند.
دلیل سوم - نابرابری اجتماعی و عدم پویایی پیشرفتهای اجتماعی است. به عنوان مثال، در تاجیکستان امروز، فرزند تحصیل کرده یک دهقان که آموزشهای لازم و مربوطه را دیده و کاملا تخصص دارد و میتواند به یک فرد عالیمقام تبدیل شود، از این حق محروم است، چرا که کل سیاست پرسنلی را تنها دایره حاضر در قدرت تعیین و انتخاب مینمایند.
دلیل چهارم – سرقت منابع عظیم کشور و نقض آشکار قوانین (حقوقی و اخلاقی) در جلوی چشم شهروندان عادی توسط حاضران در ساختار قدرت است.
دلیل پنجم - مقاومت آشکار دولت دوشنبه با مدرنیزهسازی دموکراتیک جامعه و ایجاد یک بازار واقعی در کشور است.
دلیل ششم - نگرش سخت دولت دوشنبه نسبت به مواجهه با مذهب است. در حال حاضر، روحانیت یا باید به صورت علنی و یا نیمه علنی در خدمت مقامات بوده و یا اینکه امکانی برای فعالیت نخواهد داشت. پروندههای حقوقی بزرگ اخیر علیه دهها تن از چهرههای دینی نشاندهنده این امر هستند.
بنابراین دلایل 6 گانه، دولت فعلی تاجیکستان علیرغم تسلط نسبی به اوضاع و احوال امنیتی، در شرایطی شکننده قرار دارد و بایستی نسبت به برخی اصلاحات ساختاری طی سالهای آینده اقدامات لازم را انجام دهد.