بحمله سختی که «رجب طیب اردوغان»رئیس جمهوری ترکیه در گفت و گو با «خاشقجی» در شبکه تلویزیونی«روتانا» انجام داد نه فقط خوش بینی برای نزدیک شدن دو کشور را از بین برد بلکه نمک بیشتری بر زخم ملتهب دو کشور ریخت و همه درها را به شکل محکمی به روی هر گونه تحول مثبت در این زمنیه بست.
«عبدالباری عطوان» نوشت: بسیاری از جمله ما به این باور رسیده بودند که از سرگیری روابط دیپلماتیک و اقتصادی میان مصر و ترکیه پس از سخنانی که «بینالی ییلدریم» نخست وزیر ترکیه چند ماه پیش بیان کرد و تاکید کرد که دولتش تمایل به عادی سازی روابط با مصر و کشورهای دیگر مانند عراق و سوریه دارد،در راه است و این سخنان به شکل دیداری بی سابقه میان وزرای خارجه دو کشور در حاشیه نشست جنبش عدم تعهد در ونزوئلا در یک ماه پیش عملی شد اما حمله سختی که «رجب طیب اردوغان»رئیس جمهوری ترکیه در گفت و گو با «خاشقجی»همکاری رسانه ای ما در شبکه تلویزیونی«روتانا» انجام داد نه فقط خوش بینی برای نزدیک شدن دو کشور را از بین برد بلکه نمک بیشتری بر زخم ملتهب دو کشور ریخت و همه درها را به شکل محکمی به روی هر گونه تحول مثبت در این زمنیه بست.
اردوغان در پرداختن به اوضاع کنونی مصر هجومی سرسختی بود و در پرداختن به «عبدالفتاح السیسی» و توصیف وی، زخم های کاری زد، هنگامی که گفت:« حاکمیت کنونی در مصر حاکمیت کودتا علیه حاکمیت مشروع است و باید این اشتباه تصحیح شود و زمینه برای دموکراسی فراهم شود...از سر گیری روابط با مصر امکان پذیر است اگر دولت این کشور «محمد مرسی»رئیس جمهوری منتخت و دوستانش را آزاد کند.»وی درباره السیسی رئیس جمهوری کنونی مصر نیز چنین سخن گفت:« این شخص وزیر دفاع بود و علیه رئیس اش منقلب شد...این امر قابل قبول نیست.»
بیشتر سخنان رئیس جمهوری ترکیه درست است اگر نگوییم همه آنها درست هستند.آن چه در مصر اتفاق افتاد کودتا بود اما پرسشی که در این جا مطرح می شود این است که چرا حمله سخت اکنون انجام شده است؟مگر زمانی که آقای ییلدریم درباره تمایل کشورش برای از سرگیری روابط با مصر حرف زد نمی دانست که السیسی رئیس جمهوری مصر وزیر دفاعی بود که علیه رئیس اش که وی را انتخاب کرد و در پست وزارت دفاع تعیین اش کرد، منقلب شد؟
پاسخ به این پرسش برای ما دشوار است و تمام چیزی که می توانیم بگوییم این است که اردوغان در موضع گیری هایش دم دمی مزاج است و گاهی وقت ها چیزی را می گوید و در عین حال برعکس آن را نیز می گوید.پیش از آن که نیروهایش را به سوریه برای تجاوز به اراضی این کشور اعزام کند و منطقه ای حایل در حدود هزار کلیومتر مربع ایجاد کند و برای ایجاد شهرهایی در این منطقه به منظور بازگرداندن پناهندگان سوری اقدام کند سخن گفتن درباره ضرورت کناره گیری «بشار اسد»رئیس جمهوری سوریه را متوقف کرد و تاکید کرد که اختلاف ها میان دو کشور پشت سر گذاشته شد. در این زمنیه همچنین نباید فراموش کنیم که اردوغان به مسکو رفت و با «ولادیمیر پوتین»رئیس جمهوری روسیه آشتی کرد و به زبان روسی به دلیل سرنگونی هواپیمای روسی در نزدیکی مرزهای ترکیه با سوریه توسط ارتش ترکیه عذرخواهی کرد.
اردوغان سیاست هایش را بر اساس منافع کشورش و نیز نظام حاکم تدوین می کند و بعید نمی دانیم که طی دیدارش با شاهزاده «محمد بن نایف»ولیعهد عربستان سعودی که هفته پیش به ترکیه سفر کرد، فهمید که روابط عربستان با مصر در اوج وخامت است و نظام حاکم بر مصر، همپیمان سعودی اش را به دلیل گشودن آغوشش به روی ایران از دست داده است به همین دلیل تصمیم به بالا بردن شدت تنش با مصر گرفت.
مساله قابل توجه دیگر این است که روابط روسیه و آمریکا متشنج شده است و هماهنگی میان دو کشور در پرونده سوریه متوقف شده است؛ امری که در مقابل، منجر به تقویت هماهنگی ترکیه و آمریکا می شود.جدای از همه اینها جایگاه دولت مصر در غرب کمرنگ شده است و بحران های مالی اش نیز وخیم تر می شود و کارشناسان و رسانه های اقتصادی از جمله مجله قدیمی «اکونومیست» انگلیس تصویر بدبینانه ای از اوضاع اقتصادی مصر ترسیم کرده و به السیسی سفارش کرد که در انتخابات ریاست جمهوری سال 2018 کاندیدا نشود.
سخنگوی وزارت خارجه مصر از واکنش به سخنان اردوغان سر باز زد و گفت که وی از تکرار سخنان رئیس جمهوری ترکیه ناراحت نمی شود اما هر کسی حاکمیت مصر را بشناسد به خوبی می داند که به سکوت و واکنش نشان ندادن بسنده نمی کند و بعید نمی دانیم که با «عبدالله گولن» بزرگترین دشمن اردوغان و متهم اصلی کودتای نافرجام اخیر در ترکیه نزدیک شود همانطور که به ایران نزدیک شد تا پیام واضحی به عربستان سعودی بدهد مبنی بر اینکه توقف کمک های مالی ریاض به قاهره باعث می شود که به دنبال گزینه های دیگری در سوریه و ایران و چه بسا در یمن نیز برود.
خاشقچی که این گفت و گو را با اردوغان انجام داد دوست ترکیه است و این اقدام را بدون رایزنی با دولتش انجام نداده است. شبکه تلویزیونی روتانا مانند بسیاری از رسانه های سعودی دیگر کاملا به دور از سیاست رسمی عربستان نیست و و انتخاب اردوغان برای انجام این گفت و گو آن هم در چنین زمانی اتفاقی و خودجوش نبوده است و خدا عالم تر است.
