مسئولان کمیته رادیو و تلویزیون تاجیکستان می گویند از شام روز چهارشنبه، 8 آوریل، نمایش فیلم "امام اعظم ابو حنیفه نعمان" در شبکه اول تلویزیون این کشور شروع می شود.
سریال "امام اعظم ابو حنیفه" که 39 قسمت عبارت است، تولید سینماگران مصر است. این فیلم در جریان دیدار رسمی فایزه ابو نجا، وزیر همکاریهای بین المللی مصر، از تاجیکستان در سال گذشته میلادی به امامعلی رحمان، رئیس جمهور این کشور هدیه شده بود.
این در حالیست که هم اکنون نمایش سریال فیلم هنری "یوسف پیامبر"، تولید سینماگران ایران در شبکه تلویزیونی "بهارستان" که متعلق به کمیته رادیو و تلویزیون تاجیکستان است، جریان دارد. بدر الرحمان عبدالمنانف، معاون اول رئیس کمیته رادیو و تلویزیون دولتی تاجیکستان در صحبت با بی بی سی گفت ترجمه تاجیکی "امام اعظم ابوحنیفه نعمان" توسط محمدجان عمرف، مترجم تاجیک، صورت گرفته و در اداره فیلمهای تلویزیونی این شبکه دوبله شده است.
وی افزود در برگردان فیلم هنرمندان سرشناس سینما و تئاتر تاجیکستان، بخصوص هنرمندان تئاتر دولتی لاهوتی شرکت کرده و تا کنون 10 قسمت فیلم به زبان تاجیکی بند و بست شده است. به گفته آقای عبدالمنانف، با آن که برگردان قسمتهای دیگر فیلم توسط اداره فیلمهای تلویزیونی شبکه اول تلویزیون دولتی تاجیکستان جریان دارد، اما تماشاچیان هر هفته روزهای چهارشنبه در ساعت 21 شام امکان تماشای این فیلم را خواهند داشت.
آن گونه که معاون اول کمیته رادیو و تلویزیون تاجیکستان گفت، "امام اعظم ابوحنیفه" یک سریال هنریست و وضع زندگی، روند تشکل شخصیت و گسترش تعلیمات ابوحنیفه نعمان ابن ثابت، بنیاد گذار مکتب فقه حنفی در اسلام را بازتاب می دهد. مسئولان کمیته رادیو و تلویزیون تاجیکستان پخش سریال "امام اعظم ابوحنیفه نعمان" در شبکه اول تلویزیون این کشور را در "سال بزرگداشت امام اعظم" یک رویداد مهم فرهنگی می دانند.
امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان، در ماه سپتامبر سال گذشته، سال 2009 را "سال تجلیل از 1310 سالگی ابوحنیفه نعمان بن ثابت" اعلام کرد، اما منتقدان می گویند این اقدام دولت دارای انگیزه های سیاسی است.
به اعتقاد آنها، دولت در تلاش جاری کردن فرهنگ مذهبی، بخصوص مذهب حنفی است و تلاش دارد تا این فرقه را به یک ایدئولوژی سیاسی در تاجیکستان تبدیل بدهد.
رحمان سال 2009 را در حالی "سال امام ابوحنیفه" اعلام کرد که در کشور میان طرفداران حنفیه و سلفیه، یک جریان نوظهور که عمدتا جوانان تحصیل کرده در کشورهای عربی پیرو آن هستند، مباحثات شدیدی صورت گرفته بود.
رئیس جمهور تاجیکستان نیز نگرانی خود را از گرایش به جریانهای به گفته او "بیگانه مذهبی" ابراز داشته و در دیدارش با عده ای از سالمندان در یکی از روستاهای حومه شهر دوشنبه از آنها خواست که "افراد دارای عقاید بیگانه" را به مجالس خود راه ندهند. او از علمای دین تاجیکستان و از کلیه امامان مساجد این کشور خواست که جانبداران جریان سلفیه را به خواندن نماز به شیوه فقه حنفی تشویق کنند.
در نهایت، دادگاه عالی تاجیکستان در اواخر سال گذشته میلادی فعالیت فرقه سلفیه را در قلمرو این کشور ممنوع کرد.
اخیرا در قانون جدید "آزادی وجدان و اتحادیه های دینی" که رئیس جمهور امضا کرد، به نقش ویژه مذهب حنفیه در انکشاف فرهنگ ملی و حیات معنوی مردم تاجیکستان تاکید شده است. این مطلب مایه نگرانی برخی از کارشناسان و پیروان مذاهب دیگر شد و آنها گفته اند که فرهنگ بیش از هزار ساله تاجیکستان در چهارچوب مذهب حنفیه محدود نمی شود.
برخی منتقدان همچنین اشاره کردند که امتیاز دادن به مذهب حنفیه پیروان فرقه اسماعیلیه را که عمدتا در بدخشان زندگی می کنند و همچنین ادیان دیگر را در حاشیه قرار می دهد. ضمنا، نعمان بن ثابت که "ابوحنیفه" کنیه اوست، در سال 699 در خانواده ای ایرانی تبار در شهر کوفه، عراق امروزی متولد شده و سال 2009 از زمان تولد او 1310 سال پر می شود.
مکتب فقه حنفی یکی از چهار مذهب اصلی اهل سنت در اسلام است.پیروان این فرقه امروز در ترکیه، آسیای میانه، ایران و افغانستان، هند و پاکستان و برخی از کشورهای عربی به سر می برند. منابع رسمی می گویند، بیش از نود در صد مردم تاجیکستان نیز مسلمان بوده و بخش اعظم از آنها پیرو مذهب حنفیه هستند.
