اشاره: روز عيد سعيد غدير يكى از اين ايام سرور آل محمد، عليهمالسلام، است كه به عنوان »عيدالاكبر« ناميده شده، چرا كه روز اكمال دين و اتمام نعمتهاى پروردگار، به خاطر واقعه غدير و انتصاب شايسته و بحق حضرت على، عليهالسلام، به امر الهى به جانشينى رسول معظم، صلّىاللَّهعليهوآله، است.
پس شايسته است كه به پاس قدردانى از اين نعمت عظيم الهى و عرض ادب به ساحت مقدس اميرالمؤمنين على، عليهالسلام، عيد سعيد غدير را در خانواده و اجتماع باشكوه فراوان برگزار نماييم و از بركات معنوى اين روز عزيز بهرهمند شويم.
آنچه در اين مختصر تقديم مىگردد آدابى است كه بزرگان دين به منظور گرامى داشت اين روز عزيز تعليم فرمودهاند:
1. روزه
روزه عيد غدير از مستحباتى است كه مكرر به آن سفارش شده است. اميرالمؤمنين، عليهالسلام، در خطبهاى كه در روز عيد غدير ايراد كردند فرمودند:
و صوم هذا اليوم ممّا ندب اللّه إليه.
روزه عيد غدير از مستحباتى است كه خداوند بدان فراخوانده است.
حضرت امام صادق، عليهالسلام، فرمودند:
يجب عليكم صيامه شكراً للّه و حمداً للّه.
بر شما لازم است كه كه در روز عيد غدير براى سپاسگزارى از خداوند و ستودن او، روزه بگيريد.
شخصى از امام صادق، عليهالسلام، پرسيد: چه كارى شايسته روز غدير است و چه عملى در آن، استحباب دارد؟
حضرت پاسخ دادند: روزه و...
امام صادق، عليهالسلام، درباره پاداش روزه عيد غدير فرمودهاند:
روزه داشتن در روز عيد غدير پاداشى معادل روزه گرفتن در همه عمر دنيا را دارد.
يا فرمودهاند:
صوم يوم غدير خم كفّارة ستّين سنة.
روزه داشتن روز عيد غدير خم، كفاره گناه شصت سال است.
2. افطارى دادن
از اعمالى كه به انجام آن در روز عيد غدير سفارش شده است؛ افطارى دادن به روزه داران است. حضرت على، عليهالسلام، فرمودند:
كسى كه در شامگاه عيد غدير، به يك مؤمن افطارى بدهد، گويا يك ميليون نفر از پيامبران ،شهيدان و صديقان را افطارى داده است. حال چگونه است پاداش كسى كه گروهى از مردان و زنان را افطارى دهد. و من ضامنم بر خدا كه از كفر و فقر آسوده گردد و اگر در همان روز يا همان شب تا عيد غدير سال ديگر بميرد، بر خداوند است پاداش او.
3. اطعام
از سنتهاى مؤكد ديگر در روز عيد غدير پذيرايى از مؤمنان است.
امام صادق، عليهالسلام، درباره يكى از وظايف عيد غدير فرمودند:
و أطعم إخوانك.
و برادرانت را طعام ده.
4. آراستن
از ديرباز عيدها و جشنها با نظافت، غبارزدايى، پيراستن و آراستن همراه بوده است و شيعيان بايد اين روشها را براى عيد غدير نيز رعايت نمايند. چرا كه حضرت امام رضا، عليهالسلام، مىفرمايند:
روز غدير، روز آراستن و زينت است. پس هر كس براى روز غدير، زينت كند، خداوند هر خطاى كوچك و بزرگ او را مىآمرزد و فرشتگانى را به سوى او مىفرستد، آنان نيكىهاى او را مىنگارند و مراتبش را تا عيد غدير سال آينده بالا مىبرند. اگر او جان دهد، شهيد مرده است و اگر زيست كند، خوشبخت زيسته است.
پس چه زيبا خواهد بود كه سردر منازل و اماكن عمومى تجارتى و ادارى چراغانى شود تا شامل اين پاداش بزرگ گردد.
5. لباس نو پوشيدن
ما ايرانيان در عيد نوروز كه عيد تحويل سال است، نه تحول انسان، لباس نو مىپوشيم؛ پس چرا در عيد بزرگ ولايت، تن پوش نو نپوشيم؟ بجا خواهد بود كه در اين روز بزرگ لباس نو بپوشيم و بپوشانيم.
حضرت امام صادق، عليهالسلام، مىفرمايد:
و أن يلبس المؤمن أنظف ثيابه و أفخرها.
يكى از وظايف روز غدير اين است كه مؤمن تميزترين و گرانقدرترين جامههاى خويش را بپوشد.
6. استفاده از بوى خوش
اسلام درباره به كارگيرى بوى خوش و زدن عطر، بسيار سفارش كرده است. بخصوص در ايام عيد سعيد غدير سفارش ويژهاى نسبت به اين سنت خوب شده است. امام صادق، عليهالسلام، در پى وظايف مؤمن در روز غدير فرمودند:
و يتطيّب إمكانه و إنبساط يده.
و مؤمن به اندازه توان و دست باز بودنش بوى خوش استعمال كند.
7. ديدار با مؤمنان
زيارت برادران مؤمن از سنتهاى مهم اسلامى است، ليكن در روز عيد غدير، ديد و بازديد به عنوان يكى از شعائر مذهبى و ولايى و بيشتر مورد سفارش قرار گرفته و پاداش افزونترى دارد.
حضرت امام رضا، عليهالسلام، فرمودند:
من زارَ فيه مؤمناً أدخل اللّه قبره سبعين نوراً و وسع فى قبره و يزور قبره كلّ يوم سبعون الف ملك و يبشّرونه بالجنّة.
هر كس كه در روز غدير به ديدار مؤمنى رود خداوند هفتاد نور در قبرش داخل كند و قبرش را بگستراند، و هر روز هفتاد هزار فرشته به زيارت قبرش آيد و به او مژده بهشت دهد.
8. مصافحه (دست دادن)
دست دادن باعث افزايش محبت دو برادر دينى و سبب ريزش گناه و آمرزش مىگردد؛ اما دست دادن در روز عيد غدير كه عيد ولايت است جلوه ديگرى دارد، به همين جهت در اين روز مصافحه (دست دادن) مورد تأكيد و سفارش قرار گرفته است.
حضرت اميرالمؤمنين على، عليهالسلام، فرمود:
و إذا تلاقيتم فتصافحوا بالتّسليم.
(در روز غدير) هنگامى كه با هم ملاقات مىكنيد همراه با سلام كردن با يكديگر دست بدهيد.
9. تبريك گفتن
معمولاً، وقتى نعمتى به انسان مىرسد يا پيروزى نصيبش مىشود تبريك گفتن لازم است و تبريك گفتن در روز عيد غدير از شعائر شيعه است و مىشود گفت گرمترين و سنت عقد اخوت و برادرى در اسلام به زمان پيامبر اكرم، صلّىاللَّهعليهوآله، مىرسد. در آن موقع پيامبر، صلّىاللَّهعليهوآله، بين مهاجرين و انصار پيمان برادرى را منعقد نمودند. و بجا خواهد بود كه اين پيمان برادرى در روز عيد غدير برگزار بشود.
واقعىترين تبريكها براى عيد غدير است.
حضرت رضا، عليهالسلام، مىفرمايد:
و هو يوم التّهنية يهنّىء بعضكم بعضاً فإذا لقى المؤمن أخاه يقول: الحمدللّه الّذى جعلنا من المتمسّكين بولاية أميرالمؤمنين و الائمة سلاماللهعليهم.
روز عيد غدير خم روز تهنيتگويى است. بعضى از شما به بعض ديگر تهنيت بگويد و هرگاه مؤمنى با برادرش برخورد كرد بگويد: »ستايش مخصوص خداوندى است كه ما را از پيوستگان به ولايت اميرالمؤمنين، عليهالسلام، و امامان، عليهمالسلام، قرار داد».
خبرگزاری فارس