در روايات ديگري وقتي «مِهزَم» به امام صادق(ع) عرض ميكند:
فدايت شوم، در مورد اين امري كه ما در انتظار آنيم، مرا آگاه كنيد كه چه زماني واقع ميشود؟
آن حضرت ميفرمايد:
اي مهزم! آنان كه [براي اين امر] تعيين وقت ميكنند دروغ ميگويند و آنها كه [در اين امر] شتاب ميكنند نابود ميشوند و كساني كه تسليم ميشوند نجات مييابند.
همچنين در توقيعي كه از ناحيه مقدسه صاحبالزمان(ع) در پاسخ به پرسشهاي «اسحاق بن يعقوب» وارد شده، چنين ميخوانيم:
اما آشكار شدن فرج، به اراده خداوند است و آنان كه [براي ظهور] وقت تعيين ميكنند دروغ ميگويند.
توجه به روايات يادشده بهخوبي اين نكته را بر ما روشن ميسازد كه ما، نه تنها حق نداريم به استناد برخي رويدادهاي اجتماعي و يا حوادث طبيعي به پيشبيني زمان ظهور و تعيين وقت براي آن بپردازيم؛ بلكه بر ما لازم است ادعاي كساني را كه مدعي دانستن زمان ظهورند تكذيب كنيم و جلوي نشر اينگونه ادعاها را بگيريم.
فلسفه اين حكم نيز روشن است؛ شما تصور كنيد اگر هر از چندي زماني براي ظهور تعيين شود و ظهور به وقوع نپيوندد چه پيش خواهد آمد. آيا مردم رفته رفته نااميد نميشوند و اعتقاد خود را نسبت به اصل انديشه مهدويت و ظهور منجي از دست نميدهند؟! بنابراين بايد بسيار مواظب بود و اجازه نداد كه «انتظار فرج» به عنوان ارزشمندترين سرمايه اعتقادي شيعه در عصر غيبت، بازيچه دست جاهلان يا شهرتطلبان گردد.
ظهور را از نزديك ببينيم
اگر چه ما از تعيين زمان براي ظهور نهي شدهايم اما اين بدان معنا نيست كه با موضوع ظهور به عنوان واقعهاي دور از دسترس كه در آيندهاي دور و نامعلوم به وقوع ميپيوندد برخورد كنيم، بلكه بايد همواره خود را در چند قدمي ظهور ببينيم و اميدوار باشيم كه در زمان حيات خود، ظهور حضرت حجت(ع) را درك كنيم.
اين نكتهاي است كه از مجموع رواياتي كه در اين زمينه از ائمه معصومين(ع) نقل شده استفاده ميشود؛ كه از جمله ميتوان به بخشي از دعاي عهد كه از امام صادق(ع) نقل شده، اشاره كرد. در بخشي از دعاي يادشده چنين ميخوانيم:
بار خدايا! اندوه ودلتنگي اين امت را باحضور وليّ خود برطرفساز و در ظهور او شتاب كن. ديگران ظهور او را دور ميبينند ولي ما آنرا نزديك ميبينيم... .
پی نوشت:
برای مطالعة بیشتر ر.ک:معرفت امام زمان(ع)
و تکلیف منتظران، ابراهیم شفیعی سروستانی
