فقه شيعه بر اساس رهنمودهاى كتاب و سنت، قائل به صحت دو نوع ازدواج است: «ازدواج دائم» كه نياز به توضيح ندارد، و «ازدواج موقت» يا «متعه» كه كيفيت آن به شرح زير است:
زن و مردى كه هيچ مانع شرعى (از نسب و رضاع و غيره) بر سر راه ازدواج آنان وجود ندارد پس از تعيين مهريّه، براى مدتى معين با يكديگر پيوند زناشويى برقرار مى سازند و پس از انقضاى مدت بدون اجراى صيغه طلاق از يكديگر جدا مى شوند. ضمناً چنانچه فرزندى از آن دو متولد شد، فرزند شرعى آنان بوده و از هر دو ارث مى برد. زن نيز پس از انقضاى مدت بايد عده شرعى نگهدارد، و اگر حملى داشته باشد بايد تا تولد نوزاد صبر كرده و از ازدواج با شخص ديگر خوددارى ورزد.
ازدواج موقت ماهيتاً با ازدواج دائم يكى بوده و كليه احكامى كه بر دومى جارى است بر اولى نيز مترتب است. تفاوت مهمى كه بين اين دو ازدواج وجود دارد در دو مطلب زير خلاصه مى شود:
1. تعيين مدت در ازدواج موقت
2. عدم وجوب پرداخت نفقه در آن
و به طور خلاصه تفاوت ها و شباهت های ازدواج دائم وموقت را می توان چنین بیان کرد:
شباهت هاي ازدواج دائم و موقت:
1- در هر دو ايجاب و قبول لازم است؛
2- در هر دو شرايط صحت عقد لازم است: هر دو بايد عاقل و رشيد باشند؛
3- هر دو، عقد لازم هستند يعني بعد از تحقق، ديگر نمي توان آنرا بهم زد مگر با شرايط حقوقي خاص
4- اثر هر دو حليت استمتاع و بهره مندي از يکديگر است.
5- در هر دو افرادي که محرم مي شوند يکسان هستند.
6- هر دو داراي مهر هستند.
7- در هر دو اگر زوجه مسلمان باشد زوج هم بايد مسلمان باشد.
تفاوت هاي ازدواج دائم و موقت:
1- ازدواج موقت، نفقه ندارد مگر اينکه شرط ضمن عقد شود و مقدار آن بستگي به عرف دارد؛
2- ذکر مهر در عقد موقت شرط صحت آن است و در غير اينصورت باطل است.
3- ذکر زمان در عقد موقت واجب است وگرنه عقد باطل است اگر زمان ذکر نشود عقد باطل است زيرا قصد، قصد ازدواج موقت بوده نه ازدواج دائم . اقتضاي عقد موقت ذکر زمان است.
4- در عقد موقت طلاق وجود ندارد؛
5- در ازدواج موقت، ارث وجود ندارد اما فرزند متعلق به پدر است و از پدر ارث مي برد.
طريقه جدايي زن و مرد در عقد موقت عبارتست از:
1- زمان و مدت تمام شده باشد؛
2- مرد بذل مدت بکند
3- فوت يکي از طرفين
انتهای پیام/ 434
