پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله پس از دعوت مسیحیان نجران به اسلام و نپذیرفتن این دعوت از سوی آنان از طرف مسیحیان دعوت به مباهله شد. در این موقع پیک وحى نازل گردید و آیه مباهله را آورد و پیامبر صلی الله علیه وآله را مأمور ساخت تا با کسانى که با او به مجادله و محاجه برمى خیزند و زیر بار حق نمى روند، به مباهله برخیزد و طرفین از خداوند بخواهند که افراد دروغگو را از رحمت خود دور سازد.
«فَمَنْ حاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جائَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَأَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَأَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللّهِ عَلَى الْکاذِبینَ».
(هرکس پس از روشن شدن جریان با تو مجادله بکند بگو بیایید فرزندان و زنان ونزدیکان خود را گرد آوریم و انابه کنیم و بنالیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم).
پيامهای به دست آمده از آيه مباهله چیست؟
«مباهله» در اصل از ماده «بهل» (بر وزن اَهل) به معناي «رها كردن» و «قيد و بند را از چيزي برداشتن» است و به همين جهت هنگامي كه حيوانی را به حال خود واگذارند و پستان آن را در كيسه قرار ندهند تا نوزادش بتواند به آزادي شير بنوشد، به آن «باهل» مي گويند و «ابتهال» در دعا به معنای تضرّع و واگذاری كار به خدا است و اگر گاهی آن را به معنای «هلاكت و لعن و دوری از خدا» گرفته اند نيز به خاطر اين است كه رها كردن و واگذار نمودن بنده به حال خود، اين نتايج را به همراه دارد. ۱
آيه مباهله، در سوره آل عمران، آيه ۶۱ آمده است. مفسران گفته اند: اين آيه، درباره هيأت نجراني و همراهان آنها نازل شده است كه پيامبر، آنها را به مباهله دعوت كرد. آنها تا فرداي آن روز از حضرت مهلت خواستند و پس از مراجعه به شخصيتهای نجران، اسقف (روحاني بزرگشان) به آنها گفت: شما فردا به محمد نگاه كنيد. اگر با فرزندان و خانواده اش براي مباهله آمده بود، از مباهله با او بترسيد و اگر با يارانش آمد، با او مباهله كنيد. فرداي آن روز، پيامبر آمد؛ در حالی كه دست علی بن ابي طالب را گرفته و حسن و حسين(عليهم السلام) پيش روی او راه مي رفتند و فاطمه(عليها السلام) پشت سرش بود.
نصاری نيز بيرون آمدند در حالی كه اسقف آنها پيشاپيش آنان قرار داشت. اسقف، درباره همراهان پيامبر سؤال كرد. به او گفتند: اين پسر عمو و داماد او و محبوب ترين خلق خدا نزد اوست و اين دو پسر، فرزندان دختر او از علی(ع هستند و آن بانوی جوان، دخترش فاطمه است كه عزيزترين مردم نزد او و نزديكترين افراد به قلب اوست ... اسقف گفت: من مردی را مي بينم كه در مباهله با كمال جرأت اقدام مي كند و گمان مي كنم راستگو باشد كه در اين صورت، به خدا، يك سال بر ما نخواهد گذشت؛ درحالي كه در تمام دنيا، يك نصراني وجود نداشته باشد كه آب بنوشد، و عرض كرد: اي ابوالقاسم! ما با تو مباهله نمي كنيم؛ بلكه مصالحه مي نماييم و پيامبر(صلي الله عليه وآله) با آنها مصالحه كرد. ۲
برخي از پيام های آيه ياد شده عبارتند از:
۱. استمداد از غيب بعد از به كارگيري توانايي هاي عادي است.
۲. فرزند دختري، همچون فرزند پسري و فرزند خود انسان است. "أبنائنا" (امام حسن و امام حسين(عليهما السلام)).
۳. زن و مرد دوشادوش هم و در كنار يكديگر مطرح هستند.
۴. براي ايمان و هدف، پيامبر و افراد مؤمن حاضرند حتي نزديك ترين بستگانش را در معرض خطر قرار دهند.
۵. در دعا آن چه مهم است انگيزه ها و شخصيتهاست نه تعداد افراد.
۶. حضرت علي علیه السلام جان پيامبر اكرم صلی الله علیه وآله است.
۷. در مجالس دعا كودكان را نيز بايد با خود برد و حضور آن ها در استجابت دعا تأثير دارد.
۸. كسي كه در برابر منطق و استدلال و معجزه تسليم نمي شود، بايد او را تهديد به نابودي كرد.
۹. آخرين برگ برنده شخص مؤمن دعاست.
۱۰. اگر در مقابل دشمن محكم بايستيم، دشمن عقب نشيني مي كند.
۱۱. قوام و اساس دين پيامبر اكرم(صلي الله عليه وآله وسلم) و اهل بيت او(عليهم السلام) هستند. ۳
پي نوشت ها:
۱. ر. ك: تفسير نمونه، ج ۲، ص ۴۳۷ ـ ۴۳۸ / مفردات راغب، واژه "بهل".
۲. برگرفته از تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و جمعي از دانشمندان، ج ۲، ص ۵۷۸ و ۵۷۹، دارالكتب الاسلاميه.
۳. ر. ك: تفسير الميزان، علامه سيدمحمدحسين طباطبايي، ج ۳، ص ۲۴۳، دارالكتب الاسلامية، تهران؛ تفسير نور، محسن قرائتي، ج ۲، ص ۸۴، مؤسسه در راه حق، قم.
انتهای پیام/654
