به گزارش«شیعه نیوز»، خانواده را عامل اعتیاد و بدبختی های خود می داند، از دوران کودکی و زمانی صحبت می کند که پدر و مادر بدلیل اعتیاد او، وی را هر جایی به همراه خود نمی بردند زیرا او را مایه ننگ و رسوایی می دانستند.
در یک گزارش میدانی درباره معتادان کارتن خواب و نحوه آلودگی آنها به مواد مخدر، بیشتر مصاحبه شوندگان عامل بدبختی، گرفتاری و کشیده شدن به سمت اعتیاد را تحقیر و سرزنش توسط خانواده در دوران کودکی و نوجوانی عنوان کرده اند.
این افراد با اشاره به این نکته که والدین همواره آنها را تحقیر و اعتماد به نفس را از آنها سلب کرده اند، از احساس پوچی صحبت می کردند که پس از این تحقیر، گرفتار آن شده اند و مرتب این مساله را به آنها تلقین کرده که افرادی ارزشمند نیستند.
اما آیا این مساله واقعیت دارد و فقط خانواده مقصر اصلی اعتیاد فرزندان هستند یا این یک توجیه است فقط برای اینکه تقصیر را بر گردن دیگری اندازیم.
نظرات دو کارشناس مسایل خانواده و اجتماعی در مورد این موضوع:
تقویت اعتماد به نفس فرزندان با برجسته کردن تلاش ها
حسین علیزاده(کوزه کنان) کارشناس خانواده درباره چگونگی برخورد والدین با فرزندان می گوید: دوره ابتدایی(سن 7 تا 11 سالگی) دوره تلاش در برابر حقارت است، در این دوره کودک به آنچه به دست می آورد و آنچه از دست می دهد، بسیار حساس است، بنابراین خانواده باید کاری کرده تا وی احساس ارزشمندی کند.
وی می افزاید: احترام و پرداختن به تلاش های فرزند روز به روز خودباوری و اعتماد به نفس را در او تقویت می کند و انرژی های روانی جدید را فعال خواهد کرد، هرچند نوع برخورد با رفتارهای او، اندام، نمره ها، دوستان و نظریه های او در آینده تحصیلی و اعتماد به نفس وی بسیار موثر است.
علیزاده با بیان اینکه تحقیر کودک، مقایسه او با دیگران، عدم توجه به خوبی ها و اهمیت ندادن به تلاش های کنونی او می تواند به عزت نفس فرد آسیب وارد کند، ادامه می دهد: پس از این مساله است که احساس حقارت در فرد تقویت می شود بنابراین بهتر است والدین حداقل تلاش ها، موفقیت ها و نکات مثبت فرزندان را پیدا کرده و آن را برجسته کنند زیرا این همان روشی است که بیشتر روانشناسان کودک بر آن تاکید دارند.
مدرس مهارت های زندگی اضافه می کند: توجه به تلاش های کودک، تلاش ها و موفقیت های جدید را در پی خواهد داشت و توهین و تحقیر وی زمینه را برای حقارت های بدتر فراهم خواهد کرد.
تحقیر دوران دبستان ریشه بسیاری از اختلالات روانی
علیزاده ریشه بسیاری از اختلالات روانی، رفتاری، تحقیر و احساس بی کفایتی کودک را در دوره دبستان دانسته و می گوید: خانواده باید کاری کند که یک «من مثبت» در فرزند شکل گیرد و او از خود خوشش آید زیرا چنین کودکانی از نظر روانی ویژگی های خوبی خواهند داشت.
وی با بیان اینکه چنین کودکانی در آینده از بیماری های روانی مصون خواهند ماند، می افزاید: از آنجا که این افراد می توانند به خود احترام بگذارند به دیگران هم احترام خواهند گذاشت و بدلیل اینکه این کودکان به نکات خوب و مثبت فکر می کنند، رفتارهای خوبی هم خواهند داشت.
این کارشناس خانواده، دوره ابتدایی را دوره «ابراز وجود» دانسته و می گوید: کودک در این دوره می خواهد ابراز وجود کند، پس خانواده باید به این ابراز وجود احترام گذارد و اجازه دهد نظریه های او بیان شود.
وی ادامه می دهد: خانواده باید در این دوره شنونده خوبی برای فرزندان باشند تا روحیه خودباوری در آنها تقویت شود زیرا در این صورت است که افراد احساس امنیت کرده و توانایی سازگاری آنها با محیط افزایش می یابد.
نقش تاثیرگذار خانواده در پرورش افراد
افشین طباطبایی نویسنده و پژوهشگر مسایل اجتماعی نیز می گوید: ریشه اصلی همه مسایلی که در جامعه شاهد آن هستیم در خانواده است، زیرا به عنوان کوچکترین هسته اجتماع نقشی تاثیرگذار در پرورش افراد دارد.
وی با بیان اینکه اولین کلمات و عبارات را فرزند از والدین خود می آموزد، می افزاید: بارها شاهد بوده ایم زمانی که فردی معتاد می شود، خانواده به دلیل عدم برخورداری از روش های صحیح و فنی از عباراتی نظیر «برو معتاد» استفاده کرده اند که این مساله فرزندان را بیشتر به سمت این بلای خانمانسوز سوق داده است.
وی ادامه می دهد: پدر و مادری که متوجه مصرف سیگار توسط فرزند خود می شوند اما بدون توجه به مساله و در برابر دیگران با وی برخورد فیزیکی می کنند، باید بدانند این امر علاوه بر از بین بردن پرده های احترام و حرمت، فرزند را بیشتر ترغیب به مصرف سیگار می کند.
این پژوهشگر با اشاره به بی اطلاعی و نداشتن مهارت های لازم بسیاری از والدین در برخورد با این مسایل می گوید: باید به نیازهای عاطفی فرزندان توجه شود، آنها را ارزشمند دانسته و تایید کرد زیرا در صورت رعایت نکردن آنها، عقده و فشارهای روانی در آینده در فرزندان بروز می کند.
به گفته وی، بی توجهی به همه این مسایل می تواند منجر به درگیری های کلامی یا حتی فیزیکی شود و سپس آنها را از خانواده دور کند و در این صورت است که آنها به جایی پناه می برند که در آن تایید شوند.
طباطبایی با بیان اینکه فرزندان گاهی جایی را برای این پناهگاه انتخاب می کنند که دوستان یا افراد متخلف در آن حضور دارند، می افزاید: وقتی فرد از سوی این جمع که در بیشتر مواقع افراد منحرف و بزهکار در آن گرد هم آمده اند، تایید می شود و احساس می کند دیگر کسی نیست که به او گیر دهد و وی را تحقیر کند، در این زمان است که ممکن است به هر پیشنهاد و یا درخواست آنها پاسخ دهد.
انسان نیازمند توجه است
وی با بیان اینکه همه انسان ها به توجه دیگران نیاز دارند، می گوید: چرا حاضر نیستیم از فرزندی که از بیرون به منزل وارد می شود، پذیرایی کنیم و با استفاده از کلمات محبت آمیز او را دلگرم خانه و خانواده کنیم؟
طباطبایی با توصیه به خانواده ها برای بوسیدن و نوازش فرزندان خود تاکید می کند: دختران و پسران در هر سنی نیازهای عاطفی دارند و بسیار علاقه دارند پدر و مادر به این نیازها پاسخ دهند در حالیکه متاسفانه بسیاری از والدین این را از فرزند خود دریغ می کنند.
این پژوهشگر مسایل اجتماعی تصریح می کند: بی توجهی به مسایل یاد شده باعث می شود دختر و پسر در خارج از کانون خانواده جذب افرادی شوند که به نیازهای عاطفی آنها پاسخ دهند، هر چند در این میان ارتباطات مخرب و آسیب های اجتماعی از جمله اعتیاد شکل خواهد گرفت.
وی با بیان اینکه بسیاری از جوانان به خاطر حضور در چنین جمع هایی، آلوده به مواد مخدر و انواع جرم و بزهکاری شده اند، می گوید: این مساله تا جایی پیش می رود که دیگر راه چاره ای برای خروج از مهلکه وجود ندارد.
ظرفیت و توان خانواده برای نجات فرزندان
طباطبایی با بیان اینکه والدین در بیشتر مواقع این فرزند تخریب شده و شکست خورده را مایه ننگ دانسته و از خانه می رانند، ادامه می دهد: این کار سبب می شود، فرد به کارتن خوابی و انواع مسایل روی آورد در حالیکه خانواده ظرفیت و توان کمک به فرزند و هدایت او را دارند.
وی با بیان اینکه فرزندان بخصوص جوانان نیاز فراوان به تایید و تعریف دارند، می گوید: چه دست نوازشی سالمتر از دستان پدر و مادر است که می تواند فرزندان را پایبند و دلگرم به خانواده کند و از خطرات احتمالی در کمین آنها مصون نگه دارد.
طباطبایی می گوید: زمانی که فردی تصادف کرده یا دچار سانحه ای می شود و اورژانس وی را به بیمارستان منتقل می کند، پرسنل سووال نمی کنند چه شده، آنها در وهله اول به فکر کنترل علائم حیاتی و نجات مصدوم هستند.
وی با بیان اینکه فرزندان دچار آسیب های اجتماعی مانند همان بیمار اورژانسی هستند، می افزاید: وقتی این افراد به همراه شکست ها و حقارت های اجتماعی وارد خانه می شوند، باید والدین مانند پرسنل اورژانس رفتار و به علائم حیاتی او توجه کنند تا او را نجات دهند.
تاکید بر آموزش مهارت های زندگی
طباطبایی با تاکید بر آموزش مهارت های زندگی برای رویارویی با مسایل مختلف، نقش مادر را در شکل گیری و آینده فرزندان بیشتر از پدران دانست.
وی کانون های فرهنگی، فرهنگسرای شهرداری ها را مکان مناسبی برای آموزش مهارت ها دانسته و می گوید: با بهره گیری از مدرسان و مربیان زبده مسایل به مردم آموزش داده شود
سخن آخر اینکه، بسیاری از والدین همواره دلایل مختلفی را برای فرزندی که پا به کجراهه گذاشته و دچار آسیب های اجتماعی نظیر اعتیاد شده بیان می کنند و او را مسوول و مسبب گرفتاری پیش آمده می دانند.
در صورتیکه بسیاری از صاحبنظران و کارشناسان امور تربیتی، نقش والدین را در تربیت فرزندان بسیار مهم دانسته و ریشه شکل گیری انواع رفتار در فرزندان را نتیجه بازتاب رفتار والدین می دانند.
بدون شک اگر والدین با فرزندان خود رفتار منطقی و احترام آمیز و در مواقع خطاها و اشتباهات، با آنان برخوردی صحیح و تبیین گرایانه داشته باشند، جلوی قصد و تمایل فرزندان را برای خانواده گریزی و انحراف به بیراهه مسدود خواهند ساخت.
انتهای پیام/654