به گزارش «شیعه نیوز»،فروش خرچنگ و ماهي مرکب در برخي رستوران‌هاي کشور، سوژه راديو معارف شد و اين راديوي مذهبي که از مرکز قم در سراسر کشور برنامه پخش مي‌کند، به انتشار گزارشي در اين باره پرداخت.
بنا بر اين گزارش، چندي پيش، امام جمعه بندر گناوه در استان بوشهر، از فروش برخي مواد غذايي که خوردن آنها حرام است، انتقاد کرده، گفته بود: در بازار شهر گناوه، برخي چيزها فروخته مي‌شود، از جمله خرچنگ و ماهي مرکب که پس از بسته‌بندي به صورت فيله‌ماهي در بازار به فروش ميرسد که خوردن آنها از نظر شرعي حرام و اين معامله باطل است.
فروش اين مواد، منحصر به شهر گناوه و استان بوشهر نيست و در برخي ديگر از شهرها از جمله تهران، فروشگاه‌هايي هستند که به عرضه خرچنگ براي مصرف خوراکي مي‌پردازند. علاوه بر فروش خرچنگ و ماهي مرکب، برخي از رستوران‌ها و اغذيه فروشي‌ها، اقدام به پخت آن هم مي‌کنند.
گزارش نخست، از ساندويچ فروشي‌هاي بوشهر
گزارشگر: شما در اينجا ساندويچ گبگو (خرچنگ) داريد؟
فروشنده: نه، ما نداريم، چون به ما اجازه پخت آن را نميدهند، خيلي از مشتري‌ها هم از طلب مي‌کنند، ولي به خاطر اينکه مي‌ترسيم به ما گير بدهند و ما هم مي‌خواهيم کاسبي کنيم، نمي‌فروشيم.
ـ از نظر شرعي بررسي کرده‌ايد که فروش آن چه حکمي دارد؟
ـ شنيدم که ميگن مکروهه، اما نشنيده‌ام بگويند حرام است.
گزارش دوم، از ساندويچ فروشي‌هاي بوشهر
گزارشگر: چرا اين غذا (خرچنگ) اين قدر مشتري دارد؟
فروشنده: مي‌گويند مقويه، اگر ويتامين نداشت که کسي استقبال نمي‌کرد، پس حتما ويتاميني دارد، هرچند هم‌اکنون از خساک (ماهي مرکب) بيشتر استقبال مي‌کنند.
- از نظر شرعي بررسي کرده‌ايد که فروش آن چه حکمي دارد؟
- يک زماني مي‌گفتند که غيرقانونيه، اما پس از مدتي ديگه براي همه جا افتاد و عادي شد. به همين خاطر ديگر کسي گير نمي‌دهد.
گفتني است، وظيفه نظارت بر عرضه مواد غذايي بر عهده مراکز بهداشت و نيز سازمان دامپزشکي کشور است.
در اين زمينه، حجت‌الاسلام و المسلمين سلطاني، مسئول حوزه نمايندگي ولي‌فقيه در سازمان دامپزشکي کشور درباره عرضه مواد غذايي حرام در فروشگاه‌ها و نحوه برخورد اين سازمان با چنين مواردي مي‌گويد: در بعد شرعي، اين حوزه قانون مدون و مشخصي براي نظارت ندارد. ما از طريق مسئولان دفاتر نمايندگي اين حوزه در شهرها و در حد توان و نيروي انساني که داريم نظارت مي‌کنيم. فروش مواردي مانند ماهي مرکب، مارماهي، خرچنگ و ... ممنوع است. به متخلفان براي بار نخست تذکر مي‌دهيم و در صورت تکرار از مسئولان مي‌خواهيم که فعاليت آن فروشگاه متوقف شود.
وزير بهداشت هم از وظيفه مراکز بهداشت در اين‌باره مي‌گويد:«يکي از وظايف مراکز بهداشت نظارت بر گوشت‌هايي است که مصرف آن حرام است. در اين باره متاسفانه بعضي از مردم از احکام مطلع نيستند که درحال پيگيري هستيم تا از جنبه آموزشي و نظارتي فعاليت خود را بيشتر کنيم.»
حجت‌الاسلام سلطاني با تأييد اين گفته وزير بهداشت که «برخي از افراد با احکام آشنا نيستند» به آوردن نمونه‌اي مي‌پردازد: به خانمي که در حال خريد مارماهي بود و مي‌گفت: گوشت آن خيلي خاصيت دارد، گفتم: برخي (فقها) مي‌گويند خوردن گوشت مارماهي حرام است. وي در پاسخ من گفت: درست است که حرام است، اما اين فروشنده به من گفت: «حرامه»؛ يعني تا چهل شب دعاي شما مستجاب نمي‌شود. شما مي‌توانيد بخوريد، بعد از چهل شب دعاي شما مستجاب مي‌شود.
شايد اين پرسش در ذهن برخي راه يابد که چرا مصرف ميگو که از نظر ظاهري به خرچنگ شباهت دارد و ضمنا ماهي هم نيست، اشکالي نداره، اما خوردن خرچنگ حرام است. بايد گفت: در اين باره يک قاعده فقهي وجود دارد که حجت‌الاسلام و المسلمين وحيدپور، کارشناس مسايل فقهي، اين را بيان مي‌کند: درباره مصرف آبزيان يک قاعده کلي فقهي وجود دارد: هيچ حيوان آبزي قابل استفاده نيست؛ يعني حرام گوشت است، مگر دو حيوان؛ اول ماهيان فلس‌دار (پولک‌دار) و دوم: ميگو.