شیعه نیوز: مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «خواص ذکر لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» پرداخت که متن آن بدین شرح است:
زمانی که صحبت می‌کنیم هر یک از کلمات ما، معنای خاص خود را دارد. همانطور که هر یک از میوه‌ها طعم و اثر و خاصیت خاص خود را دارند. داروها هم اینگونه هستند. هر یک از آیات قرآن و دعاها نیز اثر خاص خود را دارد، ذکرها هم همینطور هستند، «لا اله الا الله»، «الحمدالله»، «سبحان‌الله»، «الله‌اکبر» هر یک از این اذکار تأثیر خاص خود را دارند.
در بعضی از روایات چنین آمده است که هر حرف از هر کلمه‌ای یک ثوابی دارد و ما از این مطلب غافل هستیم. برای رفع مشکلات، گرفتاری، امراض، فقر و دفع دشمن دعاهایی وارد شده است و اهل بیت علیهم السلام توصیه کرده‌اند که این دعاها را بخوانیم. مرحوم سیدبن طاووس همه دعاها را جمع‌آوری کرده و برای هر گرفتاری و مرضی یک دعا و حرزی بیان کرده است.
یکی از جملاتی که بسیار اثر دارد و همه ما آن را حفظ هستیم ذکر صلوات است. یکی دیگر از جملاتی که همه ما حفظ هستیم ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» است، ما معمولاً وقتی عصبانی می‌شویم و می‌خواهیم خودمان را کنترل کنیم یا اگر کسی مصیبتی دید این ذکر را می‌گوییم در حالی که تنها اختصاص به این امور ندارد و روایات متعددی از ائمه اطهار(ع) وارد شده که این ذکر آثار فراوانی در زندگی ما دارد.
ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» آثار بسیار زیادی دارد و از پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت علیهم السلام در این زمینه روایات متعددی وجود دارد. این ذکر ۱۹ حرف دارد و هر یک از حروف آن دارای یک اثر خاصی است.
ذکر «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» نیز ۱۹ حرف دارد و هر حرف آن دارای یک اثر خاصی است.
بنابراین این ذکرها را فراموش نکنیم و از آنها غافل نباشیم. اهل بیت علیهم السلام بسیار سفارش کردند که در هر کاری ذکر « بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ » را فراموش نکنید، زیرا با این ذکر خود را بیمه خدا می‌کنید و خدا حفظتان می‌کند.
از نبی اکرم (ص) روایت است که حضرت فرمودند: زیاد بگویید «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»،که با این ذکر بهشت را برای خود تضمین می‌کنید.
زمانی که این ذکر را می‌گویید مورد عنایت خداوند متعال قرار میگیرید و به شما با نظر رحمت می‌نگرد و در این صورت است که هر خیری از دنیا و آخرت را به شما می‌رساند.
در روایتی از ابن عباس است که نبی اکرم (ص) فرمودند: «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ».
از حضرت سوال کردم که یا رسول الله ثواب این ذکری که شما فرمودید چیست؟ حضرت فرمودند که این ذکر بسیار مهم است واز حَمَلهی عرش الهی است، کسی که یک مرتبه بگوید «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» خداوند گناهان صد ساله‌اش را می‌آمرزد و برای هر حرفی از آن یکصد حسنه می‌نویسد و یکصد درجه به او می‌دهد.
چند ورق از کتاب‌های خشتی در فضیلت و علت نزول این ذکر بیان شده است. اگر تمام قدرتمندان عالم جمع می‌شدند نمی‌توانند عرش الهی را تکان دهند اما چهار ملک به واسطه این ذکر عرش الهی را به دوش گرفتند و توانستند آن را جابه‌جا کنند.
در روایت دیگری پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند وقتی بنده‌ای بگوید «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» به این معناست که خدایا صاحب قدرتی در عالم وجود ندارد، تو صاحب قدرتی و همه کارها محول به توست و وقتی فردی این ذکر را بگوید یعنی کارهایش را به خدا واگذار کرده و سزاوار است که خداوند تمام حاجت‌های او را روا کند.
در هر کاری که اندک مشکلی برایمان وجود دارد اگر ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» را بگوییم خداوند کمکمان خواهد کرد.
امام صادق (ع) می‌فرمایند: «إذا قالَ العَبدُ : لا حَولَ و لا قُوَّةَ إلاّ بِاللّه ِ، قالَ اللّه ُ عَزَّ و جلَّ للمَلائکةِ: اِستَسلَمَ عَبدی، اِقضُوا حاجَتَهُ»؛ هرگاه بنده‌ای ذکر«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» را بگوید حضرت حق به ملائکه می‌گوید این عبد تسلیم من شد حاجت او را بدهید. هر بلایی که می‌خواهد به ما برسد ملائکه الهی به واسطه این ذکر آن را از ما دفع می‌کنند، اما هر بلایی که مقدر ما باشد، ملائکه کنار میروند و بلا به ما میرسد.
خودت را به خدا بسپار و با خدا رفیق باش که تمام امور به دست اوست. ما گمان می‌کنیم حافظ خودمان هستیم درحالی که خدا ما را حفظ کرده و به ملائکه دستور داده که ما را حفظ کنند. در زمانی که خواب هستیم، ملائکه مانع از اذیت و آزار شیاطین و اجنه میشوند و آنها را دفع می‌کنند.
از حضرت رسول(ص) روایت شده است که حضرت آدم (ع) به درگاه الهی شکایت کرد که پروردگارا من متأثر می‌شوم از فکرهایی که می‌کنم، این که در بهشت بودم و مقاماتی داشتم و با این افکار محزون و مغموم می‌شوم، برای رهایی از این مشکل چه کنم؟ جبرئیل نازل شد و گفت حضرت حق می‌فرماید برای رفع گرفتاری و حزن «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» بگو!
بنابراین این ذکر رافع حزن و اندوه هم است و اگر ما هم این ذکر را بگوییم ناراحتی‌هایمان رفع می‌شود.
در روایت دیگری آمده است که حضرت رسول(ص) به حضرت امیرالمؤمنین(ع) سفارش کرد: یا علی! برای دفع هم و غم و غصه امت من، ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» نافع است.
در بعضی از روایات هم ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ» آمده شده اما ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» معتبر است و شما بیشتر همین ذکر را بگویید.
همچنین امام صادق (ع) می‌فرمایند که وقتی همّ و غم زیادی پیدا کردید اگر بگویید «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» غصه و بلا از شما دفع خواهد شد.
افراد زیادی سؤال می‌کنند که گرفتار هستیم، غم و غصه و تشتت افکار زیادی داریم برای حل آن چه کنیم؟ جوابش همین ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» است. روزی 5 یا 10 مرتبه این ذکر را بگو و اگر 100 مرتبه این ذکر را بگویی بسیار نافع است.
از امام صادق(ع) روایت شده است، کسی که ذکر«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» را بگوید خداوند گناهاش را می‌آمرزد همانند روزی که از مادر متولد شده و 70 درِ فقر را نیز به روی او می‌بندد و وضع مالیاش بهتر می‌شود.
روایت دیگری از پیامبر اکرم(ص) است که فرمودند: «إِنَّ اَلشَّیْطَانَ اِثْنَانِ شَیْطَانُ اَلْجِنِّ وَ یَبْعُدُ بِلاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِیِّ اَلْعَظِیمِ وَ شَیْطَانُ اَلْإِنْسِ وَ یَبْعُدُ بِالصَّلاَةِ عَلَی اَلنَّبِیِّ وَ آلِهِ»؛ شیطان، دو گونه است:
یکی شیطان جنّی که با گفتنِ «هیچ نیرو و توانی نیست، مگر به یاری خدای والا و بزرگ» دور گردانیده می‌شود،
و دیگری، شیطان انسی، که با درود فرستادن بر پیامبر صلی الله علیه و آله و خاندان او دور می گردد.
دو گروه در مقام ضرر رساندن به انسان هستند یکی شیاطین که دشمن اول ما و پدرمان هستند و دیگری شیطان انسی که از روی حسادت یا از هر جهت دیگری دشمن ما هستند. ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» برای دفع هر دو دشمن شیطانی و انسی و جنی ما مفید است.
اگر افکار گناه به ذهنتان آمد ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» را مکرر بگویید که رفع می‌شود و شیطان با این ذکر فرار می‌کند و تحمل شنیدن این ذکر را ندارد چون او شما را دعوت به گناه می‌کند.
سدیر صیرفی از اصحاب معروف امام صادق (ع) روایت می‌کند که محضر حضرت رفتم و ایشان فرمودند: سدیر شیعیان و دوستان و علاقمندان به ما، خدا را در حالت ایستاده و نشسته و خواب و در حالت حیات خود و بعد از وفات خود عبادت می‌کنند.
عرض کردم یابن رسول الله اینکه شیعیان و دوستان شما در حالت سجده و رکوع و نماز و در حیات خود در حال عبادت هستند، درست است اما چگونه در حالت خواب و بعد از وفاتشان عبادت می‌کنند؟
حضرت فرمودند: خداوند متعال برای دوستان و شیعیان ما، دو ملک از خاک خلق می‌کند که موکل او هستند و در حالت خواب انسان، مشغول نماز برای او میشوند و بعد از وفاتش این دو ملک تا قیامت برای او نماز میخوانند.
آیا سزاوار است که انسان معصیت خدای به این مهربانی را بکند؟ اهل بیت علیهم السلام محبت زیادی به ما دارند، زمانی که گناه می‌کنیم نه تنها خدا بلکه اهل بیت نیز ناراحت میشوند و از خدا خجالت میکشند.
هر رکعت از نماز ملائکهای که به جای انسان شب و روز و تا قیامت نماز میخوانند، معادل هزار رکعت از نماز ما است.
بنابراین بهتر است که انسان کمی به خود بیاید و تلاش کند تا محب و علاقمند ولایت و پیرو اهل بیت علیهم السلام باشد.