«شیعه نیوز»: این چنین نیست که دعای بد و لعن و نفرین همیشه صحیح باشد و مورد اجابت واقع شود. بلکه باید نفرین کننده یا شخصی باشد که مظلوم واقع شده و حقی به گردن دیگری داشته باشد و به انگیزه حق طلبی نفرین کند و یا نفرین شونده از کسانی باشد که دین اجازه لعن آنها را داده باشد.
یکی از سوالاتی که وجود دارد این پرسش است که آیا لعن و نفرین در حق دیگران مستجاب می شود یا خیر؟ که در این نوشتار به پاسخ آن خواهیم پرداخت:
سؤال:
آیا لعن و دعای بد کردن در حق انسانی دیگر, مستجاب می شود؟
پاسخ:
در ابتدا باید گفت: انگیزه ها و عواملی که موجب می شود یک انسان در حق کسی دعای شر بکند و او را لعن و نفرین نماید، متفاوت است. لذا به حَسَب موارد، صحت و عدم صحت نفرین و استجابت و عدم استجابت آن نیز فرق خواهد کرد که به سه مورد اشاره می شود:
۱. اگر با انگیزه دینی کسی را نفرین کند، هیچ محذور و اشکالی ندارد، مثلاً به خاطر این که کسی به پیشوایان دین ظلم کرده است و یا کسی که حقیقتی را عمداً و بدون عذر شرعی انکار کرده و یا علیه عقاید مذهبی و دینی فعالیت تخریبی انجام دهد و عقاید مردم را نسبت به باورهای الهی و قرآنی عمداً و عملاً، به عنوان دین ستیزی و امثال آن دچار تزلزل نماید، در این گونه موارد نه تنها لعن و نفرین و دعای بد کردن در حق آنها محذوری ندارد، بلکه مستحب هم می باشد.
به همین جهت در زیارت عاشورا نسبت به کسانی که به پیامبر _ صلّی الله علیه و آله _ و خاندان او ظلم کرده اند لعن و نفرین شده و از مؤمنین خواسته شده که با خواندن آن زیارت آن ستمکاران را لعن نمایند.
این لعن و نفرین ها از طرفی اعلان موضع و اظهار تنفر و بیزاری از دشمنان دین است تا چهره زشت آنها بر جهانیان معلوم شود و این خود یکی از محورهای اساسی ارتباطات در دین اسلام می باشد که در فروع دین از آن به تَبَرّی تعبیر شده است.[۱] از طرفی این لعن و نفرین ها بر عذاب ظالمین خواهد افزود و آتش جهنم را بر آنها سخت تر و شعله ورتر خواهد نمود.
البته این لعن و نفرین ها فقط در زیارت ها نمی باشد. بلکه در قرآن هم ، خداوند در مورد کفار معاند چنین می فرماید:
اولئک یلعنهم الله و یلعنهم اللاعنون.[۲] «کافران را خدا لعنت می کند و لعنت کنندگان هم لعنتشان می کنند».
و در جایی دیگر می فرماید:
«کسانی که کافر شدند و در حال کفر مردند. لعنت خدا و فرشتگان و تمام مردم بر آنان باد».[۳]
۲. اما اگر دعای بد و لعن و نفرین نسبت به کسی بر اساس انگیزه های نفسانی باشد و از روی بدخواهی بی مورد و کینه و حسادت و سایر عوامل و امور نفسانی صورت گیرد، بطور یقین ناصواب است و اسلام هرگز آن کار را تأیید نمی کند و در روایاتی از امام باقر _ علیه السلام _ آمده است که ایشان فرمودند:
«چون لعنت از دهان شخصی بیرون آید میان او و آن شخص که به او لعنت شده تردد می کند اگر آن شخص مستحق لعن باشد به او تعلق می گیرد و اگر نباشد به صاحبش بر می گردد».[۴] البته بعضی از دعاهای بد و چشم زخمها و شرور هستند که دامنگیر انسان می شوند، زیرا هر چیزی اثر خاص خودش را دارد و اگر تأثیر هم بگذارد و ناحق باشد شخص دعا کننده نزد خدا مسؤول است.
۳. بعضی انسانها هستند که نفرین آنها بدون تردید مستجاب می شود و در روایات به آنها اشاره شده است و آنها کسانی هستند که ظلم به آنها شده و مظلوم واقع شده اند.
پیامبر گرامی اسلام _ صلّی الله علیه و آله _ می فرمایند:
«از دعای مظلوم بترسید چون که او با دعا حق خویش را از خدا می خواهد و خدا حق را از حق دار دریغ نمی دارد».[۵]
در جایی دیگر می فرماید:
«از نفرین مظلوم بترسید، زیرا نفرین وی بر ابرها می رود و خداوند می گوید: بعزت و جلال من سوگند که تو را یاری می کنم، اگر چه پس از مدتی باشد».[۶]
آری! آه مظلوم خانمان سوز است، حتی اگر کافر باشد، چرا که پیامبر _ صلّی الله علیه و آله _ می فرمایند:
«از نفرین مظلوم بترسید اگرچه کافر باشد، زیرا در برابر نفرین مظلوم پرده و مانعی نیست».[۷]
نتیجه:
بنابر آنچه گفته شد این چنین نیست که دعای بد و لعن و نفرین همیشه صحیح باشد و مورد اجابت واقع شود. بلکه باید نفرین کننده یا شخصی باشد که مظلوم واقع شده و حقی به گردن دیگری داشته باشد و به انگیزه حق طلبی نفرین کند و یا نفرین شونده از کسانی باشد که دین اجازه لعن آنها را داده باشند. در این صورت است که خداوند تضمین کرده که نفرین مورد اجابت واقع خواهد شد.
پی نوشت ها:
[۱]. و چون ما مأمور به تبری از دشمنان هستیم و اطاعت از فرمان شارع از سنخ عبادات است، لذا دعای مؤمن موحد مستجاب است.
[۲]. بقره: ۱۵۹.
[۳]. بقره: ۱۶۱.
[۴]. اصول کافی، تهران، نشر فرهنگ اهل بیت، بی تا، ج۲، ص ۶۵، باب الساب، حدیث ۷.
[۵]. نهج الفصاحه، نشر جاویدان، حدیث ۳۵، ص ۷.
[۶]. نهج الفصاحه، حدیث ۳۶، ص ۸.
[۷]. نهج الفصاحه، حدیث ۴۸.
منبع: نرم افزار پاسخ