شخصیت انسان در سنین بالا دچار چه تغییراتی می‌شود

شیعه نیوز: تا به حال درمورد افزایش سن و یا دوران میانسالی و کهنسالی خود و تغییراتی که از لحاظ جسمی و روحی به همراه دارد فکر کرده اید؟

این موضوع که در دوره‌های مختلف زندگی، تغییراتی به وجود می‌آید غیرقابل کتمان است چرا که ماهیت زندگی این است که افراد در طول زندگی خود با تغییرات زیادی روبرو می‌شوند که این می‌تواند جوانب مثبت و منفی به همراه داشته باشد. امّا نکته مهم این است که هر قدر سن افراد بالاتر می‌رود آن‌ها قدر لحظه‌های زندگی خود را بیشتر می‌دانند و سلامتی روح و جسم برای آن‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار می‌شود.

در خصوص چگونگی تغییرات ما در طول زندگیمان دو روش احتمالی وجود دارد. نخستین روش این است که گروه بزرگی از افراد با سنین مختلف را انتخاب کرده و سپس چگونگی تفاوت شخصیتی آن‌ها را بررسی کنید و گزینه دیگر این است که همان گروه از افراد را انتخاب کنید و هنگامی که سن آن‌ها بالاتر می‌رود و بزرگ‌تر می‌شوند، این گروه را مورد بررسی قرار دهید که این روش‌ها دارای مزایا و معایبی هستند که یکی از مشکلات این استراتژی این است که به راحتی می‌توان صفات نسلی که فرهنگ یک دوره زمانی به نسل دیگر منتقل شده اند را اشتباه گرفت. مانند پرستیدن کرم‌های کاستاردی و شری که این موضوع با بالارفتن سن اتفاق می‌افتد و این موضوع دقیقا همان اتفاقی است که درمورد گروه تحقیقاتی لوتیان رخ داد. بدین صورت که گروهی از افرادی که ویژگی‌های شخصیتی و هوشی خاص خود را داشتند در ژوئن ۱۹۳۲ یا ۱۹۴۷, وقتی که آن‌ها هنوز محصل بودند مورد بررسی قرار گرفت.

در آن زمان، آن‌ها حدودا ۱۱ سال داشتند و پس از آن، رنه ماتوس به همراه همکارانش در دانشگاه ادینبورگ، صد‌ها نفر از همان افراد را وقتی که ۷۰ یا ۸۰ ساله بودند دنبال و بررسی کردند و روی آن‌ها با فاصله چند ساله، چندین آزمایش مشابه دیگر انجام دادند.

موتوس می‌گوید: " از آن جا که ما دو گروه مختلفی از افراد داشتیم و هر دو آن‌ها در دو نوبت و موقعیت مورد تحقیق و بررسی قرار گرفتند ما توانستیم به صورت همزمان، هر دو استراتژی را مورد استفاده قرار دهیم و خوشبختانه، نتایج به طور قابل توجهی برای هر دو گروه از افراد متفاوت بود. "

در حالی که به صورت کلی، ویژگی‌های شخصیتی گروه جوان‌تر کم و بیش مشابه بود، امّا خصوصیات گروه مسن و پیرتر در حال تغییر بوده و است تا جایی که به طور متوسط، کمتر برونگرا و همچنین موافق مسائل و وظیفه شناس می‌شوند و در نتیجه، تغییرات مفیدی که در زندگی آن‌ها رخ می‌دهد بالعکس است.

موتوس می‌گوید: " من فکر می‌کنم این موضوع منطقی است چرا که اتفاق‌ها در سنین میانسالی و پیری افراد به سرعت رخ می‌دهند به طوری که کم کم سلامتی شان ازبین می‌رود و کم می‌شود و دوستان و بستگان خود را ازدست می‌دهند که این موضوع، روی تعامل فعالانه آن‌ها با جهان تاثیراتی دارد. "

کسی تا به حال بررسی نکرده است که آیا این روند تا ۱۰۰ سالگی ما ادامه دارد یا خیر؟

تحقیقاتی روی صدساله‌های ژاپنی انجام شده است که به دنبال آن، این افراد، وظیفه شناسی، برون گرایی و گشاده رویی بالایی داشتند، امّا امکان دارد که این ویژگی‌ها برای شروع بیشتر باشند و شاید حتی به طول عمر آن‌ها نیز کمک کرده باشد.

درواقع و به طور ذاتی، با افزایش سن و پیر شدن، شخصیت ما با سلامتی مان ارتباط دارد. به طور مثال؛ افرادی با خودکنترلی بالا تمایل دارند که در دوره بعدی زندگی خود سالم باشند و زنانی که رنجورتر هستند با بالارفتن سن و یائسه شدنشان، علائم و عوارض بیشتری را تجربه می‌کنند که در این میان، خودشیفتگی با تنهایی حتی به میزان کم نیز ارتباط دارد که خود، یک عامل خطرناک برای مرگ زودرس هستند.

نکته‌ای که وجود دارد این است که در آینده، چگونگی ارتباط برخی از ویژگی‌های شخصیتی ما با سلامتی مان بیشتر مشخص می‌شود و قابل درک خواهد بود به طوری که می‌توانیم این ویژگی‌ها را در طول زندگی خود تکامل ببخشیم و بهبود دهیم و این موضوع حتی می‌تواند به افرادی که بیشتر در معرض برخی از مشکلات سلامتی هستند کمک کرده و این موارد را پیش بینی کند.

این تحقیق مزیت دیگری دارد که موتوس می‌گوید: " روز گذشته، در یک زندان سخنرانی داشتم که در این میان، سوالی مطرح شد که این زندانیان واقعا به آن علاقه داشتند و آن هم این بود که آیا اصلا مردم تغییر می‌کنند؟ خب، درواقع، نتیجه بزرگی که بدست آمد و پاسخ مهم این است که بله آن‌ها تغییر می‌کنند. "

تا جایی که او با این موضوع ارتباط دارد این بدان معناست که هیچ شواهد و مدارک موثقی وجود ندارد که نشان دهد افراد می‌توانند از ویژگی‌های شخصیتی خود به عنوان عذر و بهانه‌ای برای رفتارشان استفاده کنند.

دانشی که نشان می‌دهد چه بخواهیم و چه نخواهیم، ویژگی‌های شخصیتی ما در طول زندگی مان تغییر می‌کند و این‌ها شواهد مفیدی هستند برای این که بدانیم آن‌ها تا چه اندازه قابل انعطاف هستند.

دامین می‌گوید: " این مهم است که ما این موضوع را بدانیم چرا که مردم برای مدت طولانی فکر می‌کردند که این طور نیستند. " و اکنون می‌بینیم ویژگی‌های شخصیتی ما می‌توانند با شرایط سازگار شوند و این موضوع به ما کمک می‌کند تا از پس چالش‌هایی که زندگی بر سر راه ما قرار می‌دهد، برآییم. "

این همان چیزی است که ما با بالارفتن سنمان به دنبال آن هستیم تا متوجه شویم که چه کسی خواهیم شد.