به گزارش «شیعه نیوز»،حدود ۳ ماهی می‌شود که ویروس کرونا تمامی جهان را غافلگیر کرده است و مهمان ناخوانده تمامی افراد در سطح کره زمین شده است، به گونه‌ای که بیشتر اماکن مانند دانشگاه‌ها، مدارس، برخی مشاغل و... تعطیل شده‌اند و فعالیت‌های خود را از طریق مجازی یا همان دورکاری دنبال می‌کنند.
با این حال دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و مراکز علمی از دانشجویان و کارآموزان درخواست کرده‌اند تا آموزش مجازی را به جای آموزش حضوری دنبال کنند، اما این در حالی است که درصدی از دانشجویان به علت زندگی در مناطق محروم نمی‌توانند از امکانات کافی برخوردار باشند و از این آموزش‌ها عقب می‌مانند؛ چراکه هنوز زیرساخت‌های مناسبی برای تشکیل کلاس‌های مجازی در کشور وجود ندارد و به همین علت است که دانشجویان ساکن در مناطق محروم از شرکت در این کلاس‌ها عقب مانده‌اند. اما با مجازی شدن آموزش‌ها و عدم حضور برخی دانشجویان دانشگاه‌ها و اساتید بیکار ننشسته‌اند و حواسشان به دانشجویان است.
برخی اساتید مدعی هستند که اگر آموزش‌های مجازی با مشکلات زیادی همراه است، می‌تواند تا حد زیادی هم باعث ارتقای سواد و دانش اساتید و دانشجویان شود و هم باعث جلوگیری از هدر رفتن زمان آن‌ها شود. آموزش الکترونیکی با تمام بدی‌ها و خوبی‌هایی که دارد، می‌تواند باعث ارتقا و پیشرفت فناوری‌های نوین در کشور شود.
مشکل اینترنت برای دانشجویان ساکن در مناطق محروم و عدم شرکت آن‌ها در کلاس مجازی
لیلا چراغ ملایی دکتری روانشناسی تربیتی، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی و رئیس مرکز مشاوره، بهداشت و درمان دانشگاه الزهرا (س) در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی درباره امکانات ناکافی برای تشکیل کلاس‌های مجازی و واکنش اساتید نسبت به مشکلات دانشجویان و زندگی در منطق محروم بیان کرد: در ایران زیر ساخت مخابرات و دسترسی به اینترنت پیشرفت بسیار خوبی داشته است، اما موضوع دسترسی به اینترنت به صورت یکسان در کشور یکی از چالش‌های پیش رو آموزش مجازی است و بسیاری از دانشجویان در مناطق محروم درگیر این مشکلات هستند.
باشگاه خبرنگاران جوان: کلاس‌های آموزش مجازی در دانشگاه الزهرا (س) به چند روش برگزار می‌شود؟
چراغ ملایی: کلاس‌های آموزش مجازی در دانشگاه الزهرا (س) به دو صورت آنلاین و همزمان و یکی دیگر به روش کلاس‌های آفلاین برگزار می‌شود. طبق آمار به دست آمده ۶۵ درصد کلاس‌های آموزشی از طریق آفلاین برگزار می‌شوند و ۳۵ درصد باقی مانده به صورت آنلاین و همزمان برگزار می‌شود.
در کلاس‌های آفلاین دسترسی دانشجویان و اساتید در هر زمان و مکان امکان پذیر است و نکته مورد توجه این است که اساتید می‌توانند محتوی تدریس شده مانند پاورپوینت یا فیلم‌های آموزشی را از قبل آماده کنند و در سامانه بارگزاری کنند تا همه دانشجویان هنگام دسترسی به اینترنت از این محتوی‌ها استفاده کنند؛ به همین علت از طریق استفاده کلاس‌های آفلاین بخش عمده‌ای از مشکلات مانند عدم دسترسی به اینترنت رفع شود.
فرصت ویژه دانشگاه الزهرا (س) برای دانشجویان با استفاده از آموزش الکترونیکی
امکان خوبی که دانشگاه الزهرا (س) در کلاس‌های آنلاین فراهم کرده این است که فایل ضبط شده کلاس به راحتی در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد، به این معنا که استاد مربوطه لینک محتوی درسی ضبط شده را برای دانشجویان ارسال می‌کند و شاگردان می‌توانند از آن استفاده کنند. ممکن است بسیاری از دانشجویان دسترسی کافی به اینترنت نداشته باشند، اما استفاده از کلاس‌های آفلاین باعث رفع این معضل خواهد شد.
بنده به عنوان استاد دانشگاه الزهرا (س) شاید حدود ۸۰ دانشجو داشته باشم و تنها یک نفر نتواند از این روش استفاده کند، اما بقیه دانشجویان تا حد بسیار زیادی توانسته اند از این کلاس‌ها بهره ببرند و این موضوع را برای خود حل کنند.
واکنش اساتید به عدم شرکت دانشجویان محروم در کلاس‌های مجازی
از همان ابتدا که بحث شیوع کرونا مطرح شد، دانشگاه الزهرا (س) از هفته دوم اسفندماه به شروع کلاس‌های مجازی اقدام کرد و اساتید بعد از آموزش‌های سریع خود توانستند مطالب درسی را به دانشجویان به صورت الکترونیکی ارائه دهند و به همین علت ارتباط بین دانشجویان و اساتید برقرار شد و آن دسته از دانشجویانی که به صورت آفلاین در کلاس‌ها حضور داشتند توسط اساتید شناخته می‌شدند و بعد از جویا شدن علت مشکل را حل می‌کردند تا دانشگاه الزهرا (س) از این موضوع بسیار مهم به صورت ساده عبور نکند و بتوانند معضل دانشجویان را تا حد امکان برطرف سازد.
باشگاه خبرنگاران جوان: آموزش مجازی چه تاثیری بر جلوگیری از دست دادن زمان دانشجویان دارد؟
چراغ ملایی: ارتقای نوآوری و خلاقیت از دیگر مباحثی است که آموزش‌های عالی برای ما ایجاد کرده است؛ چرا که کلاس‌های حضوری زمان محدودی را در اختیار اساتید و دانشجویان قرار می‌داد، اما در حال حاضر این زمان بسط و گسترش زیادی پیدا کرده و زمینه نوآوری و خلاقیت در بحث آموزش و یادگیری بسیار فراهم شده است که می‌تواند منجر به بهبود کیفیت و بهره وری آموزش باتوجه به قرار دادن ابزار‌های گوناگون در اختیار اساتید و دانشجویان شود و آن‌ها بتوانند از آن در ارتقای یادگیری خود استفاده کنند.
لزوما تمامی دانشجویان از یک سبک برای فراگیری آموزش بهره نمی‌برند، بلکه سبک یادگیری دانشجویان با یک دیگر کاملا متفاوت است و آن‌ها می‌توانند با روش مجازی در هر زمان و مکان از محتوی آموزشی استفاده کنند و بیشترین بهره را از این شیوه داشته باشند.
همدلی اساتید و دانشجویان در ایام کرونا خیلی بیشتر از قبل بوده است؛ چرا که کرونا به صورت همه گیری در جهان بروز پیدا کرده است و احساس نزدیک روانی بین این دو قشر به علت مسئله کرونا باعث شده است تا اساتید شرایط دانشجو را بهتر درک کنند و با تلاش‌های خود دانشجویانی را که به علت بروز این معضل تحت فشار روانی قرار گرفته اند را آرام کنند.
تبدیل تهدید به فرصت با آموزش‌های الکترونیکی
تعطیلی دانشگاه‌ها و قرار گرفتن در مسیر آموزش الکترونیکی، تبدیل تهدید به فرصت است. در زمینه‌های مختلف می‌توان در چند بعد فرصت‌ها و چالش‌هایی را را در آموزش مجازی ایجاد کرد که اولین بعد مختص کاربران آموزش مجازی یعنی اساتید و دانشجویان است. بحث توانمندسازی اساتید در حوزه آموزش‌های مجازی فرصت مناسبی ایجاد کرده است تا اساتید در فرهنگ دانشجویی نفوذ کنند، یعنی به عنوان سخنران تنها فعالیت نداشته باشند و از روش‌های متفاوت آموزشی استفاده کنند و تا حدودی تغییراتی در رفتار، استراتژیک و نگرش در زمینه آموزش ایجاد شده تا بتوانند شرایط متناسبی را با شریک یادگیری خود یعنی دانشجویان به وجود آورند.
باشگاه خبرنگاران جوان: کلاس های مجازی تا چه اندازه بر سطح سواد دانشجویان و اساتید تاثیر می گذارند؟
چراغ ملایی: کلاس‌های مجازی باعث شدند تا اساتید مطالعه خود را بالا ببرند و به علت ارتباط تنگاتنگ با دانشجویان در هر ساعت از شبانه روز سوالات و دغدغه‌های آنان را پاسخگو باشند، با این روش مشکلات به وجود آمده را حل کنند، الگو‌های قدیمی تدریس را کنار بگذارند و باعث پیشرفت شیوه‌های نوین آموزشی شوند و همین عامل فرصت مناسبی برای پیشرفت جامعه ایرانی است.
دانشجویان نباید منتظر تدریس استاد بمانند
قبل از مجازی شدن آموزش‌ها دانشجویان تا حد زیادی به دانش آموزان شباهت داشتند، یعنی منتظر ارائه مطالب تدریس شده از سوی اساتید بودند تا تنها در همان محدود درس را فرابگیرند در حالی که معنای اصلی دانشجو «جویشگر» است. به همین علت این آموزش مجازی باعث شده است تا دانشجویان تا حد بسیار زیادی در بحث یادگیری درگیر شوند و تعاملات اجتماعی زیاد و محتوی اضافه تری با اساتید داشته باشند، یعنی این روش‌ها باعث افزایش مسئولیت پذیری و ایجاد استقلال یادگیری دانشجویان شده است که هر دانشجویی می‌تواند متناسب با شرایط و ویژگی‌های خود مسیر یادگیری اش را بسازد.
افزایش دسترسی به محتوی یادگیری از طریق آموزش‌های مجازی
دانشجویان به دلایل گوناگون در کلاس‌های مجازی غیبت می‌کردند و آن جلسه را به راحتی از دست می‌دادند و بعد از دریافت جزوه از همکلاسی‌های خود شاید تمام محتوی را نداشتند، اما در حال حاضر آموزش‌های مجازی به صورت آنلاین و آفلاین باعث شده است تا دانشجویان بتوانند در هر زمان و مکانی مطالب تدریس شده را به صورت کامل دریافت کنند.
در بعد زیر ساخت مسائل و تهدید‌هایی برای مهارت‌های دیجیتال ممکن است وجود داشته باشند؛ بنابراین بحران کرونا باعث شده است تا دانشجویان و اساتید ضعف‌های خود در این زمینه را برطرف سازند و بتوانند خودشان را با شرایط تطبیق دهند.
باشگاه خبرنگاران جوان: آموزش بلندد تا چه اندازه‌ای برای اساتید و دانشجویان تاثیرگذار است؟
چراغ ملایی: بهترین روش‌های تاثیرگذار در آموزش «بحث آموزش‌های بلندد» یا «آمیخته» است که به معنای استفاده از آموزش مجازی در کنار آموزش حضوری است و در حال حاضر فرصت ایجاد شده باعث افزایش ارتقای مهارت‌های دیجیتالی دانشجویان و اساتید و هم تقویت بعد زیر ساخت دانشگاه‌ها در این زمینه خواهد شد و همین عامل باعث می‌شود تا بعد‌ها بتوانیم از آموزش مجازی به صورت مفید استفاده کنیم و باعث رشد آموزش عالی شود تا دانشجویان به یادگیرنده‌های مادام العمر تبدیل شود،
یعنی در حال حاضر دانشجویانی که از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند همان محدوده آموزش‌های خود را در محیط کار یا زندگی شخصی به کار می‌گیرند، اما یادگیرنده مادام العمر به این معناست که دانشجو استفاده از ابزار را فراگرفته است؛ بنابراین دانشجویان می‌توانند محتوی‌های آموزشی را با استفاده از آموزش مجازی در اختیار داشته باشند، مسیریادگیری خودشان را روشن کنند و به اینصورت به یک یادگیرنده مادام العمر تبدیل شوند.