در دعاها و مناجات‌هایی که با خدا داریم، همواره خود را گناه‌کار و شکست‌خورده در برابر شیطان اعلام کرده و از کارهای نیک خودمان چیزی نمی‌گوییم، آیا تکرار این موضوع، شخصیت انسانی ما را ضعیف نخواهد کرد؟!

شیعه نیوز:
پرسش
سلام؛ وقتی برخی از دعاها و مناجات‌‌های معصومان( علیه السلام )؛ مانند دعای کمیل و مناجات امیرالمؤمنین و امام سجاد( علیه السلام ) را می‌خوانیم همیشه خود را گناهکار می‌دانیم و از خدا طلب آمرزش داریم، آیا این رویه ما را انسان‌‌های ضعیف و دائم الخطا بار نخواهد آورد؛ چرا در این دعاها از هیچ کار نیکویی نام نمی‌بریم.
پاسخ اجمالی
همان‌گونه که می‌دانید انسان مخلوق و بنده خدا است و عبودیت و بندگی هم به معنای تواضع و فروتنی است. و حقیقت عبودیت این است که یک بنده به تمام وظایف بندگی‌اش رفتار کند. اگر کسی کار خوب و نیکویی انجام می‌دهد این به واسطه نعمت‌‌هایی است که خداوند در اختیارش قرار داده است. بر این اساس، یکی از ویژگی‌های مؤمنان این است که هرگاه عمل نیکی انجام می‌دهند و به نیک بودن آن نیز یقین دارند، آن‌را بزرگ نشمرده و در حد و اندازه‌ای نمی‌دانند که آن‌را در برابر خدا عرضه کنند؛ از این‌رو اقرار به ضعف و گناه بدان معنا نیست که ما هیچ عمل نیکی انجام نداده‌ایم، بلکه نشان از آن دارد که اعمال نیکمان را در برابر عظمت پروردگار و نعمت‌‌هایش ناچیز می‌دانیم. و اقرار به ضعف و گناه موجب نمی‌شود ما انسان‌های ضعیفی باشیم، بلکه بر عکس کسی که به خدا تکیه کند و تنها از خدا ترس داشته باشد و خود را در برابر او ضعیف بداند، از هیچ‌کس غیر از خدا نخواهد ترسید، و این نهایت قوت و قدرت است، نه ضعف و ناتوانی.
در همین راستا باید گفت؛ این‌گونه اقرارها در حقیقت باعث جلوگیری نفس از تکبر و طغیان و سرکشی خواهد شد؛ چرا که نفس آدمی به‌گونه‌ای است اگر خود را وادار به خضوع در برابر خالق هستی نکند، سر از طغیان در خواهد آورده و ادعای «أَنَا رَبُّکُمُ الْأَعْلی»،[1] سرخواهد داد.
[1]. نازعات، 24.

T