شیعه نیوز:
پرسش
آیا سرودن اشعار در مدح پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه اطهار( علیه السلام ) حتی اگر مخاطب نداشته باشد، پیش خداوند اجر دارد؟
پاسخ اجمالی
شعر، اثری هنری است که اگر در مسیر درستی مورد استفاده قرار گیرد، روح لطیف و زیباپسند آدمی با استفاده از آن می‌تواند ارتباط بهتری را با معشوق برقرار کند. اکنون اگر فردی بتواند با اثر هنری خودش، ارتباط دیگران را نیز با خدا و اولیاء الهی برقرار کند، هم خود و هم دیگران را از این زیبایی بهره‌مند ساخته و پاداش بزرگی را دریافت خواهد کرد، اما اگر به هر دلیل نتواند جز خودش را از آن آگاه کند و این سروده او تنها در نزدیک‌تر کردن خودش با معشوق تأثیرگذار باشد، باز هم از اجر و پاداش بی‌بهره نخواهد بود. شاهد این سخن، روایت ذیل است:
«عَنْ أَبِی عُمَارَةَ الْمُنْشِدِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَال قَالَ لِی یَا أَبَا عُمَارَةَ أَنْشِدْنِی لِلْعَبْدِیِ فِی الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ع ... وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَبَکَى فَلَهُ الْجَنَّةُ- وَ مَنْ أَنْشَدَ فِی الْحُسَیْنِ شِعْراً فَتَبَاکَى فَلَهُ الْجَنَّةُ»؛[1]
ابو عماره منشد[2] نقل می‌کند: خدمت امام صادق( علیه السلام ) رسیدم و حضرتشان مرا مخاطب قرار داده و فرمود: ابا عماره شعری که عبدی(شاعر) در باره حسین بن علی( علیه السلام ) سروده است را برای من بخوان؟ ... ابی عماره می‌گوید: شعرى خواندم و حضرت گریستند و شعر دیگرى خواندم و گریستند و سوگند به خدا که پیوسته شعر می‌خواندم و ایشان می‌گریست تا آن‌گاه که صداى گریه و شیون را از اندرون خانه شنیدم. امام( علیه السلام ) به من فرمود: اى ابو عماره! هر کس در باره امام حسین( علیه السلام ) شعرى بخواند و پنجاه نفر را بگریاند، بهشت از آن او است و هر کس در باره امام حسین( علیه السلام ) شعرى بخواند و چهل نفر را بگریاند، بهشت از آن او است.... و هر کس در باره امام حسین( علیه السلام ) شعرى بخواند و یک نفر را بگریاند، بهشت از آن او است و هر کس در باره امام حسین( علیه السلام ) شعرى بخواند و تنها خودش بگرید، بهشت از آن او است؛ و هرکس در باره امام حسین( علیه السلام ) شعرى بخواند و خود را گریان وانمود کند، بهشت از آن او است.
شایان توجه است که قسمت اخیر این روایت به خوبی نمایانگر این مطلب است که کسی که شعر حقّی را بسراید و یا حتی شعر دیگران را برای خودش بازخوانی کرده و مخاطبی هم نداشته باشد، چنین شخصی نیز از اجر و پاداش بی‌بهره نخواهد بود.
[1]. شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الأعمال، ص 84، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ اول، 1406ق.
[2]. منشد فردی است که اشعار خود یا دیگران را در میان جمع بازخوانی می‌کند.
آیات مرتبط
سوره الأنبياء (5) : بَلْ قَالُوا أَضْغَاثُ أَحْلَامٍ بَلِ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ شَاعِرٌ فَلْيَأْتِنَا بِآيَةٍ كَمَا أُرْسِلَ الْأَوَّلُونَ
سوره الشعراء (224) : وَالشُّعَرَاءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ
سوره يس (69) : وَمَا عَلَّمْنَاهُ الشِّعْرَ وَمَا يَنْبَغِي لَهُ ۚ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ وَقُرْآنٌ مُبِينٌ
سوره الصافات (36) : وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُو آلِهَتِنَا لِشَاعِرٍ مَجْنُونٍ
سوره الطور (30) : أَمْ يَقُولُونَ شَاعِرٌ نَتَرَبَّصُ بِهِ رَيْبَ الْمَنُونِ
T