شیعه نیوز:
پرسش
از استادم شنیدم که روزه گرفتن از آن زمان بر ما واجب شد که حضرت آدم از میوه ممنوعه خورد و این میوه تا سی روز در معده وی بود. توضیحات بیشتر در این مورد را می‌خواستم.
پاسخ اجمالی
روایتی در این زمینه وجود دارد اما از جهت سند به صورت مرسل نقل شده است: «وَ رُوِیَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ( علیه السلام ) أَنَّهُ قَالَ جَاءَ نَفَرٌ مِن جاء نفر من الیهود إلى رسول الله ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فسأله أعلمهم عن مسائل فکان فیما سأله أنه قال له لأی شیء فرض الله عز و جل الصوم على أمتک بالنهار ثلاثین یوما و فرض الله على الأمم أکثر من ذلک فقال النبی ص إن آدم ( علیه السلام ) لما أکل من الشجرة بقی فی بطنه ثلاثین یوما ففرض الله على ذریته ثلاثین یوما الجوع و العطش و الذی یأکلونه باللیل تفضل من الله عز و جل علیهم و کذلک کان على آدم ع ففرض الله ذلک على أمتی ثم تلا هذه الآیة- کتب علیکم الصیام کما کتب على الذین من قبلکم لعلکم تتقون. أیاما معدودات قال الیهودی صدقت یا محمد ...».[1]
از امام حسن مجتبی( علیه السلام ) روایت شده است: تنى چند از یهود نزد رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) آمدند، دانشمندترین ایشان در باره مسائلى از آن‌حضرت سؤال کرد؛ از جمله سؤال‌هایش این بود؛ چرا خداى عزّ و جلّ سى روز روزه در ساعات روز را بر امت تو واجب کرده، اما بر امت‌هاى دیگر بیش از این‌را واجب کرده بود؟ رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: وقتى آدم( علیه السلام ) از میوه آن درخت خورد، سى روز اثر آن در شکم وی باقى ماند؛ از این جهت خدا سى روز گرسنگى و تشنگى را بر نسل او واجب کرد، و آنچه در شب می‌خورند تفضّلى از جانب خداى متعال در باره ایشان است؛ کار بر آدم نیز بر همین گونه بود و از این‌رو خدا آن‌را بر امت من واجب ساخته است. سپس این آیه را تلاوت فرمود: «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ، أَیَّاماً مَعْدُوداتٍ».[2] مرد یهودى گفت راست گفتى یا محمّد... .
در فرض پذیرش این روایت، اصل روزه برای تمام امت‌ها سی روز بوده، اما پیامبران نیز – با اجازه پروردگار – توانایی تشریع برخی عبادات را دارند که دیگر پیامبران از این حق استفاده کرده و مقدار روزه واجب را افزایش دادند، اما پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) تنها به اعلام وجوب همان مقدار اولیه برای روزه بسنده نمود.
[1]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 74، کتابچی، تهران، چاپ ششم، 1376ش.
[2] بقره، 183- 184. «اى کسانى که ایمان آوردهاید، روزه داشتن بر شما مقرر شد، همچنان که بر کسانى که پیش از شما بودهاند مقرر شده بود، تا پرهیزگار شوید. در روزهایى چند...».
T