شیعه نیوز:
پرسش
در روایت آمده است: «فقال الصادق( علیه السلام ): فلا یدخل الجنة من البهائم إلا ثلاثة: حمار بلعم بن باعوراء، و ذئب یوسف، و کلب أصحاب الکهف». سؤال این است که آیا یوسف( علیه السلام ) گرگی را دریده است؟ آیا گرگی قرار بود که یوسف( علیه السلام ) را بخورد؟ آیا امام راست‌گو و دارای علم غیب نمی‌دانست که گرگی وجود نداشت و بهانه گرگ، دروغی از طرف برادران یوسف( علیه السلام ) برای سرپوش عملشان بوده است؟ پس اعلام چنین گرگ دروغین به عنوان حیوانی بهشتی چه معنا دارد؟!
پاسخ اجمالی
در ارتباط با این پرسش ابتدا باید گفت؛ اصل حشر حیوانات در روز قیامت توسط قرآن کریم نیز اعلام شده است،[1] در همین راستا، برخی روایات به ورود تعدادی از حیوانات به بهشت دلالت دارند:
1. امام صادق( علیه السلام ): «از میان حیوانات فقط سه حیوان وارد بهشت می‌شوند: الاغ بلعم بن باعورا، گرگ یوسف( علیه السلام ) و سگ اصحاب کهف».[2]
2. امام صادق( علیه السلام ): «چهارپایان در بهشت نیستند، مگر الاغ بلعم بن باعورا، شتر صالح، گرگ یوسف( علیه السلام ) و سگ اصحاب کهف».[3]
صرف نظر از تحلیل سندی و محتوایی و رفع تعارض بین دو روایت یادشده، باید گفت: این روایات - با فرض پذیرش - ناظر به گرگی دروغین و فرضی نیست، بلکه ناظر به آن گزارشی است که بر اساس آن، برادران یوسف( علیه السلام ) گرگی بی‌گناه را نزد پدرشان آورده و او را متهم به دریدن یوسف( علیه السلام ) کرده بودند؛ اما آن گرگ بی‌گناه لب به سخن گشود و نزد یعقوب شهادت داد که گوشت پیامبران بر ما حرام است: «و کلّم ذئب یعقوب و قال: لحوم الأنبیاء حرامٌ علینا»[4].
[1]. ر. ک: «حشر حیوانات در رستاخیز»، 81؛ «درد و رنج و حشر حیوانات»، 25378.
[2]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج 2، ص 33، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق؛ همچنین ر. ک: حیواناتی که وارد بهشت می‌شوند»، 35218.
[3]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 8، ص 195، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
[4]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب( علیه السلام )، ج 3، ص 246، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق؛ سور آبادى، ابوبکر عتیق بن محمد، تفسیر سور آبادى، ج 2، ص 1108، تهران، فرهنگ نشر نو، چاپ اول، 1380ش؛ با اندکی تفاوت در: دیلمی، شیرویه بن شهردار، الفردوس بمأثور الخطاب، ج 4، ص 172، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1406ق.
آیات مرتبط
سوره يوسف (13) : قَالَ إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَأَخَافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَأَنْتُمْ عَنْهُ غَافِلُونَ
سوره يوسف (14) : قَالُوا لَئِنْ أَكَلَهُ الذِّئْبُ وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذًا لَخَاسِرُونَ
سوره يوسف (17) : قَالُوا يَا أَبَانَا إِنَّا ذَهَبْنَا نَسْتَبِقُ وَتَرَكْنَا يُوسُفَ عِنْدَ مَتَاعِنَا فَأَكَلَهُ الذِّئْبُ ۖ وَمَا أَنْتَ بِمُؤْمِنٍ لَنَا وَلَوْ كُنَّا صَادِقِينَ
T