با توجه به این‌که زنان پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) بعد از رحلت ایشان از ازدواج مجدد منع شده بودند، آیا اسلام برای آنان منابع درآمدی مشخصی از غنائم، زکات، خمس و ... در نظر گرفته بود؟ در غیر این صورت چگونه امرار معاش می‌کردند؟

شیعه نیوز:
پرسش
با توجه به این‌که زنان پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) بعد از رحلت ایشان از ازدواج مجدد منع شده بودند، آیا اسلام برای آنان منابع درآمدی مشخصی از غنائم، زکات، خمس و ... در نظر گرفته بود؟ در غیر این صورت چگونه امرار معاش می‌کردند؟
پاسخ اجمالی

1. در حکومت اسلامی، با توجه به شرایط اقتصادی و مالی، و در صورت فراهم بودن امکانات، تمام افرادی که شهروند حکومت اسلامی محسوب می­شوند –حتی غیر مسلمانان- باید از حمایت های مالی حکومت برخوردار باشند. به بیان روشن­تر، در صورتی که حکومت اسلامی از لحاظ اقتصادی و مالی در شرایط مطلوب باشد، تمام شهروندانش، تحت پوشش حمایتی دولت قرار می گیرند.
2. با توجه به این مسئله، به طور طبیعی همسران پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) نیز در صورت نیاز از این حمایت­ها برخوردار می­شدند.
3. علاوه بر این، برخی از زنان پیامبر از لحاظ مالی ممکن بود در میان قبیله و طایفه خود دارای مال و ثروتی بودند که از درآمد مال و سرمایه خود ارتزاق می­نمودند، چنان­که حضرت خدیجه(سلام الله علیها) در زمان حیات خود و قبل از ازدواج با پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) خانمی ثروت­مند بود و در کار اقتصادی و تجارت فعالیت می نمود.
4. ضمن این که برخی از صحابه نیز مستقلا هدایایی به همسران پیامبر به عنوان امهات المؤمنین می دادند.[1]
5. آنچه که در این مسئله از همه مهم­تر است و باید بدان توجه نمود، این است که دینی که ازدواج همسران پیامبر –بعد از ارتحال رسول الله- را ممنوع کرده، بدیهی است که برای ادامه‌ی زندگی آنها نیز فکری نموده است؛ و به همین دلیل، گزارشی تاریخی مبنی بر آن‌که امهات المؤمنین، تنها به دلیل عدم ازدواج بعد از رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) دچار فقر شده باشند، وجود ندارد.

[1] ر. ک: ابن سعد، الطبقات الکبری، ج 3، ص 98، دار الکتب العلمیة، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.

آیات مرتبط

سوره الأحزاب (53) : يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَىٰ طَعَامٍ غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَٰكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ ۚ إِنَّ ذَٰلِكُمْ كَانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنْكُمْ ۖ وَاللَّهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ ۚ وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ ۚ ذَٰلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ ۚ وَمَا كَانَ لَكُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَلَا أَنْ تَنْكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَدًا ۚ إِنَّ ذَٰلِكُمْ كَانَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمًا

T