شیعه نیوز:
پرسش
این‌که گفته میشود امام زمان( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) و حضرت عیسی مسیح( علیه السلام ) و یکسری از یارانشان که در قید حیات هستند قیام می‌کنند قابل قبول است، اما سؤالی پیش می‌آید و آن این است که؛ از آن‌جایی که این دنیا ظرفیت پاداش و عقاب را ندارد در آخرت عطا خواهد شد و در این دنیا اثر اعمال به میزانی دریافت میشود و نتیجه نهایی در آخرت است، چه لزومی دارد سردمداران کفر و بزرگان دین رجعت کنند که بدها به سزای اعمالشان برسند و بزرگان یا بعضی از آنان حکومت کنند که جبران شود مگر آخرت کافی نیست؟ و مگر این دنیا برای این است؟
پاسخ اجمالی
عذاب و پاداش در دنیا، از اموری است که مطابق با حکمت پروردگار است؛ از این‌رو، رجعت که یکی از عقاید شیعه است، با اندیشه در انگیزه‌ها و اهداف رجعت، دو هدف به دست می‌آید:
الف. نشان دادن جلال و شکوه واقعى اسلام و سرافکندگى کفر در همین دنیا.
ب. پاداش دادن به انسان‌هاى با ایمان و نیکوکار و کیفر نمودن کافران و ستمگران در حدّ ظرفیت دنیا.
پاسخ تفصیلی
عذاب و پاداش در دنیا، از اموری است که مطابق با حکمت پروردگار است، در زمان‌های گذشته قبل از اسلام افرادی و اقوامی در این دنیا دچار عذاب الهی شده‌اند و از بین رفته‌اند. اما امت پیامبر گرامی اسلام(ص) از این عذاب مصون بوده‌اند، پس ممکن است برخی از آنان با رجعت دچار عذاب دنیا نیز بشوند.
شیعه امامیه، اعتقاد خاصى به رجعت دارد؛[1] یعنى پس از ظهور امام مهدى موعود( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) و تشکیل حکومت عدل الهى در سراسر جهان، گروهى از اولیاى الهى و دوست‌داران خاندان رسالت و عده‌اى از معاندان و دشمنان خاندان وحى - که از دنیا رفته‌اند- به دنیا باز خواهند گشت. اولیاى الهى و صالحان با دیدن حاکمیت حق و عدل در گستره گیتى شادمان می‌شوند و پرتویى از ثمرات ایمان و اعمال صالح خود را در دنیا مشاهده می‌کنند. معاندان و دشمنان اهل بیت( علیه السلام ) نیز گوشه‌ای از سزاى ظلم و ستم‌هایى را که بر خاندان رسالت روا داشته‌اند در این سرا می‌بینند. البته پاداش و کیفر نهایى در قیامت تحقق خواهد یافت؛ چون این دنیا ظرفیت عذاب واقعی آنها را ندارد. به همین جهت؛ ستمگران و ظالمان در این دنیا دچار عذاب نهایی نشده‌اند.
با اندیشه در انگیزه‌ها و اهداف رجعت، دو هدف به دست می‌آید:
الف. نشان دادن جلال و شکوه واقعى اسلام و سرافکندگى کفر در همین دنیا.
ب. پاداش دادن به انسان‌هاى با ایمان و نیکوکار و کیفر نمودن کافران و ستمگران در حدّ ظرفیت دنیا.
آیات و روایات زیادی راجع به عذاب دنیا و آخرت و همچنین راجع به پاداش در دنیا و آخرت آمده که برای نمونه به ذکر چند آیه بسنده میشود:
«چه بسیار مردمى که در قرون بعد از نوح، زندگى می‌کردند [و طبق همین سنت،] آنها را هلاک کردیم! و کافى است که پروردگارت از گناهان بندگانش آگاه، و نسبت به آن بینا است».[2]
«سرانجام تندبادى شدید و هول‌انگیز و سرد و سخت در روزهایى شوم و پرغبار بر آنها فرستادیم تا عذاب خوارکننده را در زندگى دنیا به آنها بچشانیم و عذاب آخرت از آن هم خوارکننده‌تر است، و [از هیچ طرف] یارى نمی‌شوند!».[3]
«اما این شما هستید که یکدیگر را می‌کُشید و جمعى از خودتان را از سرزمینشان بیرون می‌کنید و در این گناه و تجاوز، به یکدیگر کمک می‌نمایید [و اینها همه نقض پیمانى است که با خدا بسته‌اید] در حالى‌که اگر بعضى از آنها به صورت اسیران نزد شما آیند، فدیه می‌دهید و آنان را آزاد می‌سازید! با این‌که بیرون ساختن آنان بر شما حرام بود. آیا به بعضى از دستورات کتاب آسمانى ایمان می‌آورید، و به بعضى کافر می‌شوید؟! براى کسى از شما که این عمل [تبعیض در میان احکام و قوانین الهى] را انجام دهد، جز رسوایى در این جهان، چیزى نخواهد بود، و روز رستاخیز به شدیدترین عذاب‌ها گرفتار می‌شوند. و خداوند از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست».[4]
«کیفر آنها که با خدا و پیامبرش به جنگ برمی‌خیزند، و اقدام به فساد در روى زمین می‌کنند، [و با تهدید اسلحه، به جان و مال و ناموس مردم حمله می‌برند،] فقط این است که اعدام شوند یا به دار آویخته گردند یا [چهار انگشت از] دست [راست] و پاى [چپ] آنها، بعکس یکدیگر، بریده شود و یا از سرزمین خود تبعید گردند. این رسوایى آنها در دنیاست و در آخرت، مجازات عظیمى دارند».[5]
«بهره‌اى [ناچیز] از دنیا دارند سپس بازگشتشان به‌سوى ما است و بعد، به آنها مجازات شدید به سزاى کفرشان می‌چشانیم». [6]
«و هیچ‌کس جز به مشیّت و فرمان خدا نمی‌میرد. سرنوشتى است مقرّر شده و هر که پاداش دنیا را بخواهد [اندکى از آن] به او می‌دهیم، و هر که خواستار پاداش آخرت باشد، او را از آن می‌بخشیم و به زودى سپاس‌گزاران را پاداش خواهیم داد».[7]
[1]. ر.ک: «رجعت و خصوصیات آن»، سؤال 247؛ «رجعت پیامبران، امامان»، سؤال 5896؛ «رجعت مؤمنان خالص و مؤمنان عادی»، سؤال 35047.
[2]. إسراء، 17: «وَ کَمْ أَهْلَکْنا مِنَ الْقُرُونِ مِنْ بَعْدِ نُوحٍ وَ کَفى بِرَبِّکَ بِذُنُوبِ عِبادِهِ خَبیراً بَصیراً».
[3]. فصلت، 16: «فَأَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ ریحاً صَرْصَراً فی أَیَّامٍ نَحِساتٍ لِنُذیقَهُمْ عَذابَ الْخِزْیِ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ لَعَذابُ الْآخِرَةِ أَخْزى وَ هُمْ لا یُنْصَرُون».
[4]. بقره، 85: «ثُمَّ أَنْتُمْ هؤُلاءِ تَقْتُلُونَ أَنْفُسَکُمْ وَ تُخْرِجُونَ فَریقاً مِنْکُمْ مِنْ دِیارِهِمْ تَظاهَرُونَ عَلَیْهِمْ بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ إِنْ یَأْتُوکُمْ أُسارى تُفادُوهُمْ وَ هُوَ مُحَرَّمٌ عَلَیْکُمْ إِخْراجُهُمْ أَ فَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْکِتابِ وَ تَکْفُرُونَ بِبَعْضٍ فَما جَزاءُ مَنْ یَفْعَلُ ذلِکَ مِنْکُمْ إِلاَّ خِزْیٌ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ یَوْمَ الْقِیامَةِ یُرَدُّونَ إِلى أَشَدِّ الْعَذابِ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ».
[5]. مائده، 33: «إِنَّما جَزاءُ الَّذینَ یُحارِبُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ یَسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَساداً أَنْ یُقَتَّلُوا أَوْ یُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَیْدیهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلافٍ أَوْ یُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذلِکَ لَهُمْ خِزْیٌ فِی الدُّنْیا وَ لَهُمْ فِی الْآخِرَةِ عَذابٌ عَظیم».
[6]. یونس، 70: «مَتاعٌ فِی الدُّنْیا ثُمَّ إِلَیْنا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ نُذیقُهُمُ الْعَذابَ الشَّدیدَ بِما کانُوا یَکْفُرُون».
[7]. آل عمران، 145: «وَ ما کانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ کِتاباً مُؤَجَّلاً وَ مَنْ یُرِدْ ثَوابَ الدُّنْیا نُؤْتِهِ مِنْها وَ مَنْ یُرِدْ ثَوابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْها وَ سَنَجْزِی الشَّاکِرین».
T