شیعه نیوز:
پرسش
آیا صحابه پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) برای عروسی امام علی( علیه السلام ) و حضرت زهرا( سلام الله علیها ) ضیافت مهمانی گرفته و هدیه آوردند؟
پاسخ اجمالی
روایتی وجود دارد که بر اساس آن، برخی از صحابه برای عروسی دختر پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم )، حضرت فاطمه زهرا( سلام الله علیها ) هدایایی آوردند که عبدالرحمن نیز مانند دیگران هدیه‌ای به حضرت زهرا و امام علی( علیه السلام ) داده است. اما قبل از ذکر این روایت، توجه به نکاتی ضروری است:
1. اصل برگزاری مراسم جشن و شادمانی در مناسبت‌هایی مانند عروسی، امری معقول و مشروع بوده و در زمان پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم ) و ائمه اطهار( علیه السلام ) نیز رواج داشته است.[1] امروزه نیز این مناسبات برقرار بوده و چنین مراسم‌هایی برگزار می‌شود که به خودی خود امری پسندیده و نیکو است. البته وقوع کارهای حرام از سوی برخی از مردم در این‌گونه مراسم‌ها، می‌تواند چنین رویکرد مشروعی را به جلساتی حرام مبدّل کند.
2. هدیه دادن نیز امری نیکو و پسندیده می‌باشد که عقل و شرع بر آن صحه گذارده‌اند و موارد بسیاری نیز برای آن در تاریخ نقل شده است.[2]
حال با این مقدمات به اصل بحث می‌پردازیم؛
« ... سعد بن معاذ نیز ده گوسفند آورد، سعد بن ربيع آمد و او نیز پنج گوسفند آورد، سعد بن خيثمه، دو شتر آورد، و ابو ايّوب انصارى گوسفندى را به همراه خروارى از خرما آورد، خارجة بن زيد شترى آورد و گاوى و چهار گوسفند. عبد الرّحمن بن عوف آمد و پنج خروار خرما آورد. عثمان بن عفّان آمد و پنج خروار خرما آورد و بيست گوسفند و هریک از صحابه آمدند و هديّهاى آوردند تا هداياى بسياری در آنجا جمع شد. رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) هديه را می‌پذیرفت و آن‌را عوض نیز می‌داد، اما صدقه را نمی‌پذیرفت. رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند تا هر چقدر گندم دارند بیاورند و به هر کدام از صحابه مقداری داد و آنها نیز گندم‌ها را برده، آرد كردند و پختند. سپس به على( علیه السلام ) گفت: يا على امشب من و تو بايد مشغول شویم و این گاوها و گوسفندان را ذبح کنیم. على( علیه السلام ) آنها را مىكشت و پوست مىكند و رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) آنها را به قطعات کوچک‌تر تقسیم میکرد. این کار تا طلوع آفتاب ادامه داشت و با طلوع خورشید، کارها تمام شد. علی( علیه السلام ) (بعدها) گفت: بر دست پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) اثر خون نديدم. رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) شخصی را فرستاد تا صحابه را فرا بخواند و گفت: امروز روز زفاف و خرّمى است، خود و مواليان خود، مرا يارى دهيد تا وليمه على( علیه السلام ) را درست کنیم. صحابه آماده شدند و ديگ‌ها بر آتش نهادند. گروهى گوشت را تکه تکه مىكردند و گروهى مىشستند و گروهى آتش مىكردند. رسول الله( صلی الله علیه و آله و سلم ) چون تلاش اينان را ديد، دعا كرد و گفت:
"اللّهمّ اعنهم على طاعتك و لا تؤيسهم من رحمتك و لا تخلهم من فضلك"؛ خدایا! اینان را در اطاعت کردن از خودت یاری کن، و از رحمت خود مأیوس‌شان مفرما، و از فضل خود آنها را وا مگذار.
وقتی دو ساعت از ظهر گذشت همه غذاها آماده شده بود، پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) على( علیه السلام ) را گفت: برخيز و مهاجر و انصار و اهل مدينه را از مردان و مواليان و بندگان و كودكان، همه را دعوت و حاضر كن، و هيچ کس را در مدينه رها مكن ...».[3]
البته روایات و نقل‌های دیگری نیز وجود دارد که داستان شب عروسی امام علی( علیه السلام ) و حضرت زهرا( سلام الله علیها ) را با تفاوت‌هایی نقل میکند، اما آنچه مسلم است آن است که اصل هدیه دادن و هدیه گرفتن در زمان پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) موضوعی ارزشمند بوده است.
[1]. برای اطلاعات بیشتر ر.ک: 3808؛ مراسم عروسی زمان پیامبر
[2]. برای اطلاعات بیشتر ر. ک: 14857؛ هدیه از نگاه پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم )
[3]. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن، تحقیق، دکتر یاحقی، محمد جعفر، دکتر ناصح، محمد مهدی، ج 14، ص 261، 262، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1408ق؛ محدث نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 16، ص 143، قم، مؤسسه آل البیت( علیه السلام )، چاپ اول، 1408ق.
T