شیعه نیوز:
پاسخ اجمالی
در نقل‌های تاریخی و روایی، به گزارشی دست نیافتیم که نشانگر حضور دائمی حضرت فاطمه زهرا( سلام الله علیها ) در تمام نمازهای جماعت پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) در مسجد النبی باشد، اما شواهد و قرائنی وجود دارد که می‌تواند احتمال شرکت ایشان در نماز جماعت را تقویت کند:
1. همراهی با پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) در جماعت آخر: پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) در روزهای پایانی عمر مبارک خود در لحظه‌ای که ابوبکر در محل امام جماعت قرار گرفته بود و حتی وارد نماز شده بود، وارد مسجد شده و با شکافتن صفوف نماز جماعت، در جایگاه امام جماعت قرار گرفت. پس از اتمام نماز، مردم را از فتنه‌ها برحذر داشت. در انتها با مخاطب قرار دادن دختر و عمه‌اش چنین فرمود: «یا فاطِمَةَ بِنْتَ مُحَمَّدٍ، وَ یا صَفِیَّةُ عَمَّةَ رَسُولِ الله، اعْمَلَا لِما عِنْدَ اللهِ، فَإِنِّی لَا أُغْنِی عَنْکُمَا مِنَ اللهِ شَیْئًا»؛[1] ای فاطمه دختر محمد( صلی الله علیه و آله و سلم ) و ای صفیه عمه پیامبر خدا! برای دست‌یابی به نعمت‌های الهی تلاش کنید؛ چرا که من نمی‌توانم شما را از عذاب خدا بازدارم.
2. فاطمه دختر امام حسین از حضرت فاطمه زهرا( سلام الله علیها ) چنین نقل کرده است: هنگامی که پیامبر خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) وارد مسجد می‌شد، این دعا را می‌خواند: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی، وَ افْتَحْ لِی أَبْوَابَ رَحْمَتِکَ» و هنگامی که از مسجد خارج می‌شد این طور دعا می‌کرد: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی، وَ افْتَحْ لِی أَبْوَابَ فَضْلِکَ».[2]
3. در گزارشی از ام سلمه چنین نقل شده است که «زنان در نماز رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) شرکت می‌کردند و بعد از سلام نماز، زنان قبل از مردان بر می‌خاستند [و مسجد را ترک می‌کردند] و به خانه‌های خود می‌رفتند».[3] از این گزارش هم می‌توان استفاده کرد که حضور در نماز جماعت برای بانوان امری پسندیده بوده و بعید است حضرت زهرا( سلام الله علیها ) این فعالیت مستحب را – که در مجاورت خانه‌شان برقرار می‌شد – بدون عذر موجهی ترک کرده باشد.
4. با توجه به این‌که روایات دیگری به طور عام، حضور و مشارکت زنان را در نماز پیامبر مورد تأکید قرار داده است،[4] همه اینها نشانگر آن است که ایشان رفت و آمد بسیاری به مسجد داشته است و طبیعتاً خود را از فیض نماز جماعت به امامت پدرشان محروم نمی‌کرده است.
قابل ذکر است که شهادت حضرت فاطمه( سلام الله علیها ) قبل از زمان به خلافت رسیدن حضرت علی( علیه السلام ) و اقامه جماعت به امامت همسرشان بوده است.
[1]. ابن سعد واقدی، محمد، الطبقات الکبرى، ج 2، ص 167، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1410ق.
[2]. طوسی، محمد بن الحسن، الأمالی، ص: 401، قم، دار الثقافة، چاپ اول، 1414ق؛ دولابی، محمد بن احمد، الذریة الطاهرة النبویة، ج 1، ص 105، کویت، الدار السلفیة، چاپ اول، 1407ق.
[3]. أبو القاسم طبرانی، سلیمان بن أحمد، مسند الشامیین، محقق، سلفی، حمدی بن عبدالمجید، ج 3، ص 50، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1405ق؛ ابن حجر عسقلانی، أحمد بن علی، فتح الباری، ج 2، ص 336، بیروت، دار المعرفة، 1379ق؛ بدر الدین عینی، أبو محمد محمود بن أحمد، عمدة القاری (شرح صحیح البخاری)، ج 6، ص 141، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
[4]. حضور زنان در مساجد برای امور معنوی 38698
T