به گزارش «شیعه نیوز»، گل کلم، گیاه بومی شمال شرق مدیترانه در حال حاضر در بیشتر کشور‌ها کشت میشود. گل کلم دارای خواص فراوان و البته مضراتی است. با ما همراه شوید تا با این خواص و مضرات بیشتر آشنا شوید.
گل کلم را می‌توان سرخ شده، آب پز، یا بخار پز و به خام مصرف کرد. به صورت بخارپز ترکیبات ضدسرطان ان بیشتر نسبت به سرخ شده و اب پر حفظ میشود. در هنگام پخت، برگ‌های بیرونی و ساقه ضخیم برداشته میشود. برگ نیز خوراکی هستند، اما اغلب دور انداخته می‌شوند.
۱۰۰ گرم گل کلم دارای حاوی اطلاعات تغذیه‌ای زیر است. براساس USDA:
کالری: ۲۵
چربی: ۰٫۲۸
کربوهیدرات: ۴٫۹۷
الیاف: ۲
پروتئین: ۱٫۹۲
فواید درمانی گل کلم:
پیشگیری از سرطان:
مصرف گل کلم، احتمال ابتلا به انواع سرطان‌ها به خصوص سرطان‌های پروستات، سینه، روده، تخمدان و مثانه را کاهش می‌دهد. محققان کانادایی در بررسی‌های خود دریافتند مصرف نصف پیمانه گل کلم در روز، احتمال ابتلا به سرطان پروستات را تا ۵۲ درصد کاهش می‌دهد.
به تازگی کشف شده است که گل کلم حاوی ماده‌ای به نام ایندول-۳- کاربینول (Indole-۳-Carbinol) می‌باشد که از سرطان سینه و سرطان‌های دیگر زنانه پیش گیری میکند.
سلفورافان (Sulforaphane) ماده موجود در این گیاه می‌تواند ماده شیمیایی سرطان زا را از بین ببرد و انتشار سلول‌های سرطانی حتی در مرحله آخر رشد آن‌ها را متوقف کند.
فیتو کمیکل موجود در گل کلم در کاهش دادن خطر بعضی از سرطان‌های ارثی موثر است.
مصرف گل کلم با زردچوبه در سلامتی مردان موثر است:
سرطان پروستات دومین عامل مرگ از سرطان در مردان آمریکا می‌باشد. هرساله ۵۰۰۰۰۰ مرد بر اثر سرطان پروستات می‌میرند که این آمار نسبت به هند که در رژیم غذایی خود از گیاهان خانواده براسیکا و ادویه‌جات استفاده می‌نمایند، بیشتر است. ترکیب گل کلم و زردچوبه بسیار خوشمزه و خوش طعم می‌باشد. بهترین راه برای تهیه این غذا به این صورت است که ابتدا گل کلم را تکه، تکه می‌کنیم و برای تقریباً ۵ تا ۱۰ دقیقه آن را نگه می‌داریم. این مرحله سبب تولید فنیل ایزوتیوسیانات (phenethyl isothiocyanate) میشود که به کاهش رشد سلول‌های سرطانی کمک میکند. این ماده زمانی که گل کلم تکه شده باشد تولید میشود، اما با گرم کردن آن تولیدش متوقف می‌گردد. مقداری زرد چوبه به آن اضافه می‌نماییم و روی حرارت ملایم با اضافه نمودن کمی سبزیجات به مدت ۵ دقیقه گرم می‌کنیم و سپس همراه با کمی نمک، فلفل و روغن زیتون آن را خوش طعم‌تر نمایید.
کمک به هضم بهتر:
گل کلم منبع خوبی از فیبر رژیمی محسوب شده که برای هضم بهتر غذا از اهمیت اساسی برخوردار است. در هر ۱۰۰ گرم گل‌کلم، ۹ گرم فیبر وجود دارد و به همین دلیل انتخاب خوبی برای بهبود گوارش است. محققان دریافته‌اند که سولفورین حاصل از گلوکزینولات، از لایه‌ی داخلی معده محافظت میکند و از رشد هلیکوباکتر پیلوری در معده پیشگیری میکند. اگر به مقدار کافی فیبر در برنامه غذایی خود داشته باشید مواد غذایی به نرمی از روده‌ها عبور می‌کنند. ترکیبی در گل کلم موسوم به «گلوکورافین» وجود دارد که می‌تواند از شکم و روده‌ها در برابر ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله سرطان و زخم معده پیشگیری کند.
سولفورافان موجود در گل کلم، ماده شیمیایی سرطان زا را از بین می‌برد و مانع از رشد سلول‌های سرطان میشود.
منبع آنتی‌اکسیدان‌ها:
گل کلم، منبع غنی ویتامین C. و منگنز است که هر دو از اجزای اصلی آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. علاوه بر این شامل طیف گسترده‌ای از انواع آنتی‌اکسیدان‌های دیگر است و در نتیجه، خطر سرطان، بیماری‌های قلبی و سکته مغزی پیشگیری میکند. آنتی‌اکسیدان‌ها، همچنین در تخریب رادیکال‌های آزاد که موجب پیری زودرس می‌شوند، دارای اهمیت اساسی هستند.
ویتامین C. موجود در آن که نوعی آنتی اکسیدان مهمی است، علاوه بر بهبود سریع‌تر زخم، از پیری پوست نیز پیش گیری میکند.
ضد التهاب:
وجود اسید‌های چرب امگا ۳ و ویتامین K. در این سبزی، به پیشگیری از ایجاد التهاب مزمن که منجر به برخی بیماری‌ها مانند آرتروز، سرطان، درد‌های مزمن و بیماری‌های خاص روده میشود، کمک موثری میکند.
۵- مصرف گل کلم در بارداری:
بخشی از خواص گل کلم برای زنان باردار عبارتند از:
گل کلم دارای مقادیر فراوانی فولات (B۹)، یک ویتامین B. که برای یک بارداری سالم توصیه میشود، است. کمبود فولات در زنان باردار می‌تواند منجر به بروز برخی بیماری‌ها از جمله ایجاد برخی نقایص هنگام تولد و نیز کم وزنی نوزاد شود.
شکل گیری جفت: کلم غنی از فولات است که برای شکل گیری سالم جفت و عملکرد صحیح آن لازم است. جفت سالم یعنی تغذیه سالم جنین.
سلامت قلب: این گیاه در حفظ سلامت قلب و عروق نقش موثری دارد. مصرف گل کلم در این دوران به قلب کمک میکند تا خون کافی به رحم پمپاژ کند.
جذب آهن: با کمک به جذب آهن، از وزن پایین نوزاد هنگام تولد و زایمان زودرس پیش گیری میکند.
کلسیم: منبع غنی کلسیم است که جنین برای شکل گیری استخوان‌ها به آن نیاز دارد.
نیاسین: این ماده مغذی مهم در شکل گیری پوست، اعصاب و سیستم گوارشی نقش مهمی دارد.
رشد سلول: میزان بالای ویتامین‌های A. و B. به رشد سلول‌ها و در نتیجه رشد جنین کمک میکند.
ویتامین C: این ویتامین در شکل گیری سیستم ایمنی جنین نقش دارد.
ویتامین K: در شکل گیری استخوان و سلول‌های استخوانی موثر است.
منبع مواد کانی است: گل کلم منبع غنی روی، منگنز، سدیم و فسفر است که برای جنین در حال رشد بسیار مفید است.
نیاز محمدزاده هنرور، متخصص تغذیه: کلم، گل کلم و شلغم از خانواده گواترژن هاست که اگر مادران بارداری که ید بدن آن‌ها در حاشیه باشد مصرف خام این مواد منجر به بیماری تیروئید و عقب ماندگی ذهنی برای جنین خواهد شد.
مصرف کلم، گل کلم و شلغم در دوران بارداری وضعیت مادر را به خطر می‌اندازد و می‌تواند عملکرد غده تیروئید را در دوران بارداری دچار اختلال و مادر را دچار کم کاری تیروئید کند.
البته اگر این دسته از مواد غذایی حرارت دیده (پخته) باشند و خام نباشند و ید بدن مادر در حاشیه بالا قرار داشته باشد مصرف آن برای مادران باردار منعی ندارد.
کلم، گل کلم و شلغم خام جذب ید در بدن را کم میکند که پخته آن مانعی ندارد.
مادران باردار باید از مصرف گل کلم خام خودداری کنند و همچنین در صورت وجود مشکلات تیروئید از مصرف آن بپرهیزند.
منبع ویتامین‌های گروه B.:
علاوه بر فولات، گل کلم سرشار از ویتامین‌های دیگر مهم B. مانند نیاسین، ریبوفلاوین، اسید پانتوتنیک و تیامین نیز هست.
کمک به سلامت قلب:
سولفورین موجود در کلم و هم‌خانواده آن بطور مؤثری بر فشار خون و عملکرد کلیه‌ها اثر مثبت دارد. دانشمندان بر این باروند که فواید سولفورین با بهبود متیلاسیون DNA مرتبط است که برای عملکرد سلولی بسیار مهم است.
همچنین گل کلم دارای ماده‌ای موسوم به آلیسین است که احتمال بروز بیماری‌های قلبی و سکته مغزی را کاهش می‌دهد.
کمک به کاهش وزن:
گل کلم ماده غذایی فوق‌العاده‌ای برای کاهش وزن محسوب میشود چرا که کم کالری بوده و به روش‌های مختلف می‌توان از آن استفاده کرد برای نمونه می‌توانید آن را درون انواع سالاد‌ها رنده کرده و یا همراه با برنج آن را بپزید و یا آن را پخته و پوره کرده سپس آن را با پوره سیب‌زمینی مخلوط کنید.
تقویت حافظه:
تازه‌ترین مطالعات نشان می‌دهد مصرف برخی انواع میوه و سبزی‌ها به ویژه گل کلم می‌تواند حافظه را تقویت کند. عصاره پنج نوع میوه و سبزی شامل گل کلم، سیب زمینی، پرتقال، سیب، و تربچه حاوی موادی است که تأثیر آن‌ها مشابه دارو‌های درمان آلزایمر است. بیشترین میزان این ماده در گل کلم یافت میشود.
دانشمندان در مطالعه‌ای مشاهده نموده‌اند که غذا‌هایی که حاوی ویتامین C. هستند مانند گل کلم از التهابات استخوانی مانند آرتروز جلوگیری می‌نمایند.
بیشتر دارو‌های درمان آلزایمر نقش بازدارندگی آنزیم استیل کولین استراز را دارند که عامل تجزیه پیام‌رسان عصبی استیل کولین است. هرچند پیش از این هم دانشمندان می‌دانستند برخی سبزیجات معمولی خواص ضد استیل کولین استراز دارند، اما هیچ تحقیق مفصلی در این زمینه انجام نشده بود. مطالعه جدید این تأثیر را در تمامی این پنج نوع میوه و سبزی تایید میکند. گل کلم بیشترین تأثیر را داشت به همین خاطر تحقیقاتی برای شناسایی عامل اصلی اثرگذار در گل کلم انجام شد. محققان دریافتند این ماده موثر گلوکوسینولات (glucosinolates) است که دسته‌ای از ترکیبات است که در تمام خانواده کلم‌ها یافت میشود.
دفع سموم توسط کبد:
گل‌کلم شامل آنتی‌اکسیدان و سولفور است که فعالیت سم زدایی را تقویت می‌کنند. همچنین گل‌کلم دارای مواد فیتوشیمیایی طبیعی به نام گلوکزینولات است که آنزیم سم‌زدا را در بدن فعال میکند. اگر مواد لازم برای سم‌زدایی به بدن نرسانیم و با انتخاب سبک زندگی و رژیم غذایی نادرست بدن را در معرض مواد مضر و سمی قراردهیم، در واقع خود را در معرض آسیب‌های ناشی از این مواد سمی و سرطان‌زا قرارداده‌ایم. به همین دلیل افزودن گل‌کلم و تمام هم خانواده‌های این گیاه شامل کلم بروکلی و کلم برگ به رژیم غذایی روزانه بسیار مهم است.
جلوگیری از ابتلا به آرتروز:
دانشمندان در مطالعه‌ای مشاهده نموده‌اند که غذا‌هایی که حاوی ویتامین C. هستند مانند گل کلم از التهابات استخوانی مانند آرتروز جلوگیری می‌نمایند. یافته‌های جدیدی که در سالنامه بیماری‌های رماتیسم منتشر شده است نشان داده که این مطالعات بر روی ۲۰۰۰۰ فرد انجام گرفته که قبل از شروع این آزمایشات هیچ‌گونه بیماری آرتروزی نداشته‌اند.
آزمایشات نشان دادند افرادی که مصرف غذا‌های حاوی ویتامین C. در آن‌ها کمتر است ۳ برابر ریسک ابتلا به آرتروز در آن‌ها بیشتر از افرادی است که مصرف غذا‌های مملو از ویتامین C. در آن‌ها زیاد است.
تقویت‌کننده مغز و اعصاب:
منبع غنی «کولین» است. کولین نوعی ویتامین B. است که نقش اساسی در عملکرد مغز به عهده دارد. کولین سبب بهبود عملکرد شناختی و بهبود یادگیری و حافظه میشود. همچنین «کولین» در سوزاندن چربی نقش مهمی دارد و کمبود آن در بدن منجر به جمع شدن چربی در کبد و ایجاد کبد چرب میشود.
گل کلم برای رفع اختلالات کلیه، مثانه، آسم، فشارخون بالا، آرتریت و یبوست نیز موثر است.
پیشگیری از دیابت:
گل کلم و کلم بروکلی در گروه سبزیجات کاهنده خطر ابتلا به دیابت گنجانده می‌شوند. علت تاثیر مثبت این گروه سبزیجات به درستی شناخته نشده، اما عده‌ای از متخصصان، میزان بالای آنتی اکسیدان و گروهی دیگر منیزیوم این سبزیجات را موثر می‌دانند.
مصرف گل کلم در شیردهی:
اگرچه متخصصان تغذیه سفارش می‌کنند که مادران شیرده باید سبزی مصرف کنند، اما باید دقت کرد که مصرف سبزی باعث نفخ کودک نشود. سبزی‌هایی که باید به مقدار کم مصرف شود شامل کلم برگ، گل کلم، خیار، کلم بروکلی و لوبیاست.
در انتخاب گل کلم باید به تمیزی، سفیدی و بهم پیوستگی آن (گلچه‌ها از هم فاصله نداشته باشند و به هم پیوسته باشند) توجه نمود. از خرید گل کلم‌هایی که سیاه شده‌اند و یا لکه‌هایی سیاه داشته باشند و همچنین گل‌کلم‌هایی که گل‌های کوچکی در آن‌ها ظاهر شده است خودداری کنید.
گل کلم را نپخته در پلاستیک قرار دهید و در یخچال نگهداری نمایید.
گل کلم تکه شده را تنها می‌توان برای ۱ تا ۲ روز در یخچال نگه داشت و همچنین کلم پخته شده را به این دلیل که زود فاسد میشود تنها می‌توان برای ۲ تا ۳ روز در یخچال نگهداری نمود.