سبب نزول سوره نور چیست؟

شیعه نیوز:
پرسش
سبب نزول سوره نور که توسط خداوند به پیامبر الهام گردید، چیست؟
پاسخ اجمالی

خود سوره نور دارای شأن نزول نیست؛ اما آیات 6- 9 و 11- 16 و 30- 31 از سوره نور، دارای شأن نزول است که در ذیل بیان می شود:

شأن نزول آیات 6 – 9 از سوره نور:

در شأن نزول این آیات از ابن عباس چنین نقل شده که سعد بن عباده (بزرگ انصار) (و یا عاصم بن عدی) گفت: یا رسول اللَّه! اگر مردى وارد خانه شد و فاسقى را در کنار همسر خود دید چه کند؟ اگر فریاد بزند، شلاق مى‏خورد، چون یک نفر است و شاهد هم ندارد. اگر سکوت کند، غیرتش اجازه نمى‏دهد. اگر به دنبال یافتن شاهد برود، کار زنا تمام مى‏شود. در این میان شخصى به نام «هلال بن امیه» با اضطراب وارد شد و به پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) عرض کرد: زنم را با مردى در حال زنا دیدم، به خدا سوگند راست مى‏گویم.

پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) ناراحت شد. اصحاب آن حضرت نیز هیجان زده شدند که این مرد، هم ناموسش را در چنین حالى دیده است و هم شلاق خواهد خورد، زیرا شاهدى ندارد تا سخن خود را ثابت کند. در این موقع آیات 6 – 9 از سوره نور بر پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) نازل شد و راه حل دقیقى به مسلمانان ارائه داد.[1]

شأن نزول آیات 11- 16 از سوره نور:

مشهور مفسّرین در شأن نزول این آیات چنین گفته اند:

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در هر سفرى با قید قرعه یکى از همسرانش را همراه خود مى‏برد. در جنگ «بنى مصطلق» عایشه را برد. وقتى که نبرد پایان یافت و مردم به مدینه باز مى‏گشتند، عایشه براى تطهیر و یا یافتن دانه‏هاى گردنبند گمشده‏اش از قافله عقب ماند. یکى از اصحاب که او نیز از قافله دور مانده بود، عایشه را به لشکر رساند. بعضى افراد به عایشه و آن صحابى، تهمت ناروا زدند. این اتهام به گوش مردم رسید، پیامبر ناراحت شد و عایشه به خانه پدر رفت و گریه‏ها کرد تا آن که این آیات نازل شد.[2]

[1]مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج 14،ص 378 – 379، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش؛ طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،مترجمان، ج17، ص 102-103،انتشارات فراهانى‏، تهران،چاپ اول، 1360ش.

[2] تفسیر نمونه، ج 14،ص 387-390؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن،مترجمان، ج17، ص 107 – 109.

آیات مرتبط

سوره النور (6) : وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنْفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ
سوره النور (7) : وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ
سوره النور (8) : وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ
سوره النور (9) : وَالْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِنْ كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ
سوره النور (11) : إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ ۚ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ ۖ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ ۚ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ ۚ وَالَّذِي تَوَلَّىٰ كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ
سوره النور (12) : لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَٰذَا إِفْكٌ مُبِينٌ
سوره النور (13) : لَوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ ۚ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَٰئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ
سوره النور (14) : وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ
سوره النور (15) : إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُمْ مَا لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ
سوره النور (16) : وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ مَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهَٰذَا سُبْحَانَكَ هَٰذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ

T