پرسش
چرا در آیه 98 سوره مبارکه بقره، حضرات جبرئیل و میکائیل(علیهم السلام ) به صورت «جبریل» و «میکال» نامیده شدند؟
پاسخ اجمالی
نام "جبریل" سه بار،[1] و نام "میکال" یک‌بار[2] در قرآن مجید آمده و نام این دو فرشته بزرگ الهی در این کتاب مقدس به صورت "جبرئیل" و "میکائیل" ذکر نشده است.
البته در گزارش‌های تاریخی و روایی و نیز در گفت‌وگوهای معمولى مسلمانان، جبرئیل و میکائیل هر دو با همزه و یاء نیز تلفظ می‌شوند.
جمعى عقیده دارند که "جبریل" لفظى است عبرانى و اصل آن "جبرئیل" به معناى "مرد خدا" یا "قوت خدا" است؛ یعنی "جبر" به معناى "قوت" یا "مرد" و "ئیل" به معناى "خدا" است.[3]
و این اختلاف در تلفظ، ناشی از دخیل و معرب بودن این واژه‌ها است؛ چون در فرایند وارد شدن یک واژه از زبانی به زبان دیگر، ممکن است تلفظ‌های مختلفی از آن در جامعه مقصد رواج یابد.
[1]. بقره، 97، 98؛ تحریم، 4.
[2]. بقره، 98.
[3]. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 1، ص 363، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
آیات مرتبط
سوره البقرة (97) : قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَىٰ قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَهُدًى وَبُشْرَىٰ لِلْمُؤْمِنِينَ
سوره البقرة (98) : مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ
سوره التحريم (4) : إِنْ تَتُوبَا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا ۖ وَإِنْ تَظَاهَرَا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ ۖ وَالْمَلَائِكَةُ بَعْدَ ذَٰلِكَ ظَهِيرٌ
T