خاک بر سر کسی که در این حوزه دنبال مقام و منصب باشد

به گزارش «شیعه نیوز»، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به درپیش بودن لیالی قدر گفت: ما باید خودمان را بسازیم،  اگر بخواهیم حوزه روز به روز قو‌ی‌تر بشود اخلاق باید در حوزه حاکم باشد.

آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی در درس خارج حوزه علمیه قم با عنوان «صلاه مسافر» اظهار داشت: یکی از ابعادی که در سیره ائمه معصومین علیهم السلام باید مستقلاً مورد توجه قرار بگیرد بُعد اخلاقی ایشان است و این خود یک پژوهش مستقلی را می‌طلبد.

او فهم و تبیین بعد اخلاقی زندگی ائمه معصومین را سبب گرایش بشریت به ایشان دانست و تاکید کرد: انسان وقتی ابعاد اخلاقی ائمه را پیدا و ریشه‌یابی می‌کند می‌فهمد که چقدر قرآن و توحید در تمام وجود اینها جاری و ساری بوده، فقط مجرد یک مطلب اخلاقی معمولی نیست، بلکه حاکی از ریشه‌های بسیار عمیق اعتقادی و گسترده دینی است که چنین ملکاتی را برای اینها به وجود آورده است.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با بیان اینکه هر کدام از ائمه (ع) جریان‌های منحصر به فردی دارند که باید خیلی روی آنها کار شود، گفت: امروز جامعه بشری ، مسئولین و هم حوزه‌های علمیه نیاز شدید به مسائل اخلاقی دارند.

او به بخشی از ابعاد اخلاقی امام مجتبی(ع) اشاره کرد و گفت: «مردی آمد خدمت امام مجتبی(ع) عرض کرد: آقا من را موعظه بفرمائید، حضرت فرمود: إیاک أن تمدحنی من را جلوی خودم مدح نکن، در روایت ندارد جلوی خودم! مقصودشان همین است در ردّ بر مسئله چاپلوسی و تملق که امروز بسیاری در جامعه ما وجود دارد، ایاک أن تمدحنی فأنا أعلم بنفسی منک من خودم به نفس خودم آگاه‌ترم، أو تکذبنی، فرمود مبادا به من دروغ ببندید، دروغ هم به من نبند، فإنه لا ردی لمکذوبه أو تغتاب عندی ابدا مبادا پیش من احدی را غیبت کنی، حق اینکه راجع به کسی بدگوئی کنی نداری، فقال له الرجل، پیدا بود؛ امام می‌دانست این برای چه آمده و اینها را به او فرموده. این شخص هم عرض کرد اگر این است من باید دهانم بسته شود و حرفی نزنم، اجازه بدهید من مرخص شوم، عرض کرد إذَن لی فی الانصراف حضرت فرمود باشه، حق اینکه من را مدح کنی نداری، دروغن برمن ببندی نداری و حق اینکه کسی را غیبت کنی نداری.

فاضل لنکرانی ادامه داد: اینجا یک تکه تاریخی وجود دارد که بسیار عجیب است و آن این است که در همین رفت و آمدهایی که افراد بین معاویه و امام انجام می دادند، یک کسی از طرف معاویه می‌آید خدمت امام علیه السلام، وقتی با عظمت امام مواجه می شود و ابهّت امام را مشاهده می‌کند به حضرت عرض می‌کند: من از خدا می‌خواهم که خدا شما را حفظ کند و دشمنانت را نابود کند، خیلی عجیب است! امام فرمود تو مرا به خاطر پیامبر خدا و پدر و مادرم می‌خواهی دوست داشته باشی و دعا کنی عیبی ندارد ولی الآن به عنوان فرستاده معاویه هستی، تو چرا خیانت در امانت می‌کنی؟ تو الآن امین او هستی و او تو را امین قرار داده که پیش من فرستاده تا مطالبش را به من برسانی و اینکه الآن جلوی من نفرین او را می‌کنی ، این خیانت در امانت است.

او به مساله تاریخی دیگری اشاره کرد و گفت: در یکی از نامه‌ها یا پیغام‌هایی که امام به معاویه فرستادند، فرمودند مراقب باش بُغض ما در درون تو نباشد، إیاک و بغضنا فإن رسول الله قال لا یبغضنا و لا یقصدنا احدٌ إلا دید عن الحوض یوم القیامه بسیاط من نار، اگر بغض ما در درونت باشد جدّ من فرمود هر کس بغض ما یا حسادت ما اهل‌بیت را در دلش داشته باشد این را با تازیانه‌ای از نار روز قیامت از حوض کوثر دور می‌کنند، یعنی همینطوری به او نمی‌گویند برو و نباید نزدیک این حوض بشوی، با تازیانه‌ای از نار او را دور می‌کنند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ضمن تصریح به اینکه در فضای مجازی به راحتی بزرگان حوزه، علمای حوزه، اساتید حوزه، تهمت‌های سیاسی، تهمت‌های غیر سیاسی را وارد می‌کنند، عنوان کرد: شخصی به امام مجتبی(ع) عرض کرد آقا حالتان چطور است؟ جویای احوال امام شد، امام فرمود: «أَصْبَحْتُ وَ لِی رَبٌّ فَوْقِی وَ اَلنَّارُ أَمَامِی وَ اَلْمَوْتُ یَطْلُبُنِی وَ اَلْحِسَابُ مُحْدِقٌ بِی» ، چطور به خودمان اجازه می‌دهیم که زبانمان را باز کنیم نسبت به یکدیگر دشنام بدهیم، چطور به خودمان اجازه می‌دهیم که باب افترا را باز کنیم؟ چرا باید در حوزه علمیه، که بخش قلیلی هم هست، انسان ببیند در فضای مجازی یک فضایی در اختیارش قرار گرفته به راحتی بزرگان حوزه، علمای حوزه، اساتید حوزه، تهمت‌های سیاسی، تهمت‌های غیر سیاسی را وارد می‌کند و می‌نویسد، این اخلاقی است که ائمه به ما یاد دادند؟!

او ادامه داد: مردم وقتی می‌بینند که در حوزه ولو یک طلبه در فضای مجازی همینطور هرچه از زبانش و از قلمش برمی‌آید مطرح می‌کند دیگر این حوزه را الگوی اخلاقی خودشان قرار نمی‌دهند، مردم حرف من و شما را نمی‌پذیرند، متأسفانه وجود دارد و روز به روز هم زیادتر می‌شود.

فاضل لنکرانی خطاب به طلاب و فضلا گفت: ما باید در درجه اول الگوی اخلاقی برای جامعه باشیم، مگر می‌خواهیم چه کار کنیم در این حوزه؟ خاک بر سر کسی که در این حوزه دنبال مقام و منصب باشد، تمام ارزش انسان و ارزش یک طلبه این است که یک گوشه‌ای از وجود امام مجتبی(ع) در وجود او تبلور پیدا کند، امام مجتبایی که به پیک معاویه اجازه نمی‌دهد در حضور امام مجتبی(ع) علیه معاویه نفرین کند می‌گوید تو الآن امین او هستی. این لباس امانتی است که در اختیار من و شماست اما متأسفانه می‌بینیم در فضای مجازی افراد را متهم می‌کنند، اشکالی به افراد دارید بروید بنشینید بگوئید شما این اشکال را دارید، ببینید جوابی دارد یا نه؟

او یادآور شد: امروز باید زندگی ائمه از بُعد اخلاقی الگو قرار بدهیم، اخلاق امیرالمؤمنین، اخلاق امام حسین، اخلاق امام مجتبی، هر کدام یک ظرایف و نکات خیلی جالبی دارند. ما وقتی زندگی امام و بُعد اخلاقی امام را می‌بینیم که امام تربیت شده‌ی ائمه معصومین است. یعنی از چیزهایی که واقعاً در تحکیم طلبگی من خیلی مؤثر بود از اول این کتاب چهل حدیث امام بود. آدم وقتی کنار این کتاب می‌نشیند می‌بیند این مرد چقدر این کلمات ائمه در وجودش تزریق شده و می‌بینید در همه ابعاد زندگی اینها، داستان‌های مفصلی است در همان اوایل انقلاب یکی از بزرگان گفت در خدمت امام رضوان الله تعالی علیه دو گروه، مال یکی از استان‌ها اختلاف داشتند، یکی‌شان گفت آن گروهی که مخالف است را به این علت مخالفم که اینها از شما تقلید نمی‌کنند و از فلان آقا در نجف تقلید می‌کنند! گفت امام برآشفت و فرمود مگر تقلید از او چه اشکالی دارد؟ و دیگر حاضر نشد جلسه را ادامه بدهد! نفرمود حالا من رهبر انقلاب شدم مصلحت اسلام این است که همه از من تقلید کنند، این حرفها را نزد! ما باید اینها را برای خودمان الگو قرار بدهیم.

استاد حوزه علمیه قم گفت: از نکاتی که در زندگی اخلاقی امام مجتبی(ع) است، البته گاهی اوقات از یک زاویه دیگری دیده می‌شود ولی بنیان‌های اخلاقی است. حضرت فرمودعَجِبْتُ لِمَنْ یَتَفکَّرُ فی مأکُولِهِ کَیفَ لا یَتَفَکَّرُ فی مَعْقُولِهِ، شما این غذایی که می‌خوری بالأخره فکر می‌کنید این سالم است یا سالم نیست؟ برای بدن مضر هست یا نیست؟ چطور در مأکول خود فکر می‌کنی اما در معقولت فکر نمی‌کنی؟ معقول یعنی چه؟ یعنی الآن در ذهنت چی هست؟ الآن در نفست چی هست؟ چه هواهای نفسانی انسان را احاطه کرده؟ می‌خواهم بالا بروم، می‌خواهم کسی را زمین بزنم، چه چیزی انسان را گرفتار کرده، این خیلی مطلب مهمی است، عَجِبْتُ لِمَنْ یَتَفکَّرُ فی مأکُولِهِ کَیفَ لا یَتَفَکَّرُ فی مَعْقُولِهِ ، درست است می‌گویند انسان وقتی شب می‌خواهد بخواهد باید محاسبه کند که آن روز چه کرده؟  انسان باید دائماً فکر کند.

او به روایت دیگری اشاره کرد و گفت: در روایت هست که علامه العقل التفکر و علامه التفکر الصمت فکر نکنیم اگر کسی خیلی حرف می‌زند آدم عاقلی است، خیلی حرف می‌زند آدم فکوری است. انسان باید بنشیند در حالات خودش فکر کند، ۳۰ سال ۵۰ سال از من گذشت، من چه بلایی سر این نفس خودم آوردم؟ من با این نفس خودم چه کردم؟ من آیا اخلاق رذیله را هر روز اضافه کردم؟ یا اینکه نه ، الحمدلله از فضائل به او اضافه شده. اگر انسان واقعاً به فکر خودش باشد نمی‌پردازد به اینکه چه کسی چه کار می‌کند یا چه کار نمی‌کند!؟ بالأخره هر کسی هر مسیری می‌رود قیامتی هست، حساب و کتابی هست، البته نسبت به مسائل اساسی اسلام و انقلاب و نظام همه باید همیشه حساس باشیم، ولی انسان حرف که می‌خواهد بزند ببیند درست است یا نه؟

فاضل لنکرانی بیان داشت: من نباید بگویم اگر علیه من حرف زدند من فقط ناراحت بشوم خود همین هم ضد اخلاق است، ولو علیه دیگران حرف می‌زنند، اگر روزی ببینند علیه من حرف زدند برآشفته بشوم و اگر ببینم علیه دوستان ما آقایان دیگر دارند حرف می‌زنند گوشه ذهنم خدای ناکرده خوشحال هم بشوم، به همان اندازه که انسان نسبت به خودش توجه دارد باید به دیگران توجه داشته باشد. یک کسی در حوزه انقلابی هست، مدرس هست، استاد هست، چرا می‌آیند او را در معرض تهمت‌ها قرار می دهند؟ دنبال چه چیزی هستند؟ می‌خواهید حوزه را از بین ببرید؟! این حوزه را مردم نمی‌توانند قبول کنند، اینها اقلّ و قلیل هستند بحمدالله، آن وجه عمومی حوزه ما این نیست، وجه عمومی حوزه ما مراجع و رهبری انقلاب هستند که الگوی مردم هستند ولی وقتی مردم می‌بینند که یک عده‌ای از طلبه‌ها ولو در سال‌های اول تحصیلشان به جای اینکه بیایند ایجاد الفت در جامعه بشری کنند دنبال ایجاد اختلاف در خود حوزه هستند، همین است که امام می‌فرماید اجبتُ لمن یتفکر فی مأکوله کیف لا یتفکر فی معقوله. اولاً عزت دست خدای تبارک و تعالی است تعز من تشاء و تذل من تشاء اینها چیزهایی است که باورهای انسان است، به اراده این گروه و آن گروه نیست که کسی بالا برود یا پائین بیاید، ولی خودتان برای خودتان فکر کردید به کجا می‌خواهید برسید؟

او خاطرنشان کرد: حضرت در ادامه می‌فرمایند فَیُجنِّبُ بَطْنَهُ ما یُؤذِیْهِ ،یک غذایی که انسان را اذیت کند نمی‌خورد اما وَ یُودِعُ صَدْرَهُ ما یُرْدِیْهِ؛اما این نفسش را با تمام آن رذائلی که در آن به وجود آورده و او را ساقطش می‌کند از پیش خدا رها می‌کند، توجه نمی‌کند. هر روز خدای نکرده اگر مراقبت نکنیم دائماً‌داریم از چشم خدا می‌افتیم، خدا به انسان نظر نمی‌کند، اما خیلی خوب، نشد، اصلاً توجه نمی‌کنیم. این خیلی برای انسان درست است.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به درپیش بودن لیالی قدر گفت: ما باید خودمان را بسازیم، حوزه باید الگوی اخلاقی برای نظام اسلامی، برای مردم ایران، برای جامعه بشری باشد، از یک طلبه یک خلاف قابل قبول نیست، حالا هر چه هم به مردم بگوئیم این طلبه مساوی با اسلام نیست، مردم هم همین را می‌دانند اینطور نیست که مردم این را نفهمند می‌دانند، یک طلبه می‌تواند نسلی را از بین ببرد، نسلی را به انحراف بکشاند، نسلی را از دین دور کند.

او ادامه داد: اگر بخواهیم حوزه روز به روز قو‌ی‌تر بشود اخلاق باید در حوزه حاکم باشد، شما حالات گذشتگان ما را ببینید، همین مراجع فعلی نسبت به اساتیدشان چه نحوه برخوردی داشتند؟ کالعبد بالنسبه إلی المولی بودند. چرا امام رضوان الله تعالی علیه می‌فرمود (من یادم هست قبل از پیروزی انقلاب یا اوایل پیروزی انقلاب بود) بعضی از طلبه‌ها نسبت به برخی از مراجع انتقاداتی داشتند، امام از نجف پیغام دادند که اگر طلبه اهانت به یک مرجع کند ولایت خدا از او قطع می‌شود، مگر ما و شما نمی‌گوئیم ما پیرو امام هستیم، امام اینها را به ما فرموده، و کسی که ولایت خدا از او قطع بشود داخل در ولایت شیطان می‌شود و عجیب این است؛ کسی که خدا ولایتش را از او قطع کند داخل در ولایت شیطان می‌شود و او هم بدتر از شیطان می‌شود و به حدی می‌رسد که شیطان هم ولایت او را نمی‌پذیرد.

فاضل لنکرانی با تصریح به اینکه همه انسان ها غیر از معصومین محل اشکالند، به نقل خاطره ای پرداخت و افزود: یک وقتی من در تلویزیون دیدم راجع به یکی از مراجعی که به رحمت خدا رفته، یک آقایی صحبت می‌کرد گفت ایشان از اول بلوغش تا آخر نه تنها گناه نکرده بلکه فکر گناه هم نکرده! این حرف غلطی است، صد در صد غلط است. تو از کجا می‌دانی که این آقا از اول بلوغ تا آخر بلوغن فکر گناه هم نکرده! خود آن مرجع خدا رحمتش کند چنین ادعایی نداشت، این پائین آوردنِ شأن ائمه ماست.

او افزود: تنها گروهی که فکر گناه نکرده ائمه معصومین هستند، تنها گروهی که خطا و گناه ولو برای یک آن نکردند همین افراد هستند و بس. عصمت منحصر به اینهاست، ائمه را پائین نیاورید، یک کسی را می‌خواهید بالا ببرید آنها را پائین می‌آورید، بگوئید زهد و تقوایش چی بود، علمش چی بود، اینها را به ما یاد بدهید، راجع به افراد در تلویزیون دروغ می‌گوئید! این را خودم شنیدم.

استاد حوزه علمیه قم عنوان کرد: همه جای خطا و اشتباه را داریم؛ راهش این است که انسان اگر دید کسی خطا می‌رود، اگر دید کسی دنبال مقام است به او تذکر بدهد، بگوئید مقام جیفه‌ی دنیاست، دنبال دنیا نرو، ببینید او جوابی دارد یا نه؟ ممکن است غافل باشد و تشکر هم بکند، نباید بلا فاصله همین طور انسان شروع کند به حرفهای غیر صحیح.