شیعه نیوز: گاهی برای رفع حاجتمان عجله می کنیم وبعد از مدتی که حاجت روا نمی شویم، به سرعت از درگاه خدا نا امید بر میگردیم اما آنچه باید برای ما مهم باشد رفع حاجت است و دیر یا زود آن مهم نیست چرا که گاهی مصلحت اینگونه اقتضا می کند که دعایی در وقت و زمان خود به اجابت نرسد زیرا خداوند به خیر و صلاح ما آگاه تر است ... اما ذکر این نکته هم ضروری است که دعا کردن زمان و شرایطی دارد .در این بین برخی شب ها شب بخشش گناهان و استجابت دعاست. یکی از این شب ها عید مبعث است.
تاثیر عید مبعث بر استجابت دعا
نماز شب مبعث :
شیخ طوسی در کتاب مصباح روایتی از امام جواد (علیه السلام) نقل کرده است که این بزرگوار فرموده است: در رجب شبى است که بهتر از هر چیزی است که آفتاب بر آن میتابد و آن شب بیست و هفتم رجب است که در صبح آن پیغمبر خدا (ص) به رسالت مبعوث شد و هر کس از شیعیان ما در آن شب اعمال را انجام دهد، اجر عمل در شصت سال را میبرد، خدمت آن حضرت (ع) عرض شد که عمل در آن شب چیست؟
فرمود: بعد از نماز عشاء، پیش از نیمه شب بیدار شو و دوازده رکعت یعنی شش نماز دو رکعتی اقامه کن»، پس از اتمام نماز؛ سوره «حمد» را هفت مرتبه و سورههای «ناس»، «فلق»، «توحید» و «کافرون»، «قدر» و «آیة الکرسى» هر کدام را هفت مرتبه خوانده و بعد از اتمام این سورهها، دعای ذیل خوانده شود:
«اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فى الْمُلْکِ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبیراً اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِمَعاقِدِ عِزِّکَ عَلَى اَرْکانِ عَرْشِکَ وَمُنْتَهَى الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ وَبِاسْمِکَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ وَذِکْرِکَ الاْعْلىَ الاْعْلىَ الاْعْلى وَبِکَلِماتِکَ التّامّاتِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَنْ تَفْعَلَ بى ما اَنْتَ اَهْلُهُ»، پس از این دعا کرده و عرض حاجت به بارگاه احدیت داشته باشید.
نماز روز مبعث:
شیخ طوسی از جناب ابوالقاسم حسین بن رُوح روایت کرده است که در این روز دوازده رکعت نماز مىخوانى، یعنی 6 نماز دو رکعتی مثل نماز و بین هر دو رکعت دعای ذیل خوانده شود:
اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فى الْمُلْکِ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبیراً یا عُدَّتى فى مُدَّتى یا صاحِبى فى شِدَّتى یا وَلیّى فى نِعْمَتى یا غِیاثى فى رَغْبَتى یا نَجاحى فى حاجَتى یا حافِظى فى غَیْبَتى یا کافِىَّ فى وَحْدَتى یا اُنْسى فى وَحْشَتى اَنْتَ السّاتِرُ عَوْرَتى فَلَکَ الْحَمْدُ واَنْتَ الْمُقیلُ عَثْرَتى فَلَکَ الْحَمْدُ وَاَنْتَ الْمُنْعِشُ صَرْعَتى فَلَکَ الْحَمْدُ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاسْتُرْ عَوْرَتى وَآمِنْ رَوْعَتى وَاَقِلْنى عَثْرَتى وَاصْفَحْ عَنْ جُرْمى وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتى فى اَصْحابِ الْجَنَّةِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذى کانُوا یُوَعَدُونَ.
پس از قرائت دعا، هر یک از سورههای «حمد»، «توحید»، «ناس»، «فلق»، «کافرون»، «قدر»، «آیة الکرسى» را هفت مرتبه بخوان و بعد از آن ذکرهای «لا اِلهَ اِلا اللهُ واللهُ اَکْبَرُ وَ سُبْحانَ اللهِ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ» هفت مرتبه، و «اللهُ اللهُ رَبَّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئا» هفت مرتبه گفته شوند، سپس دعا کرده و از خداوند حاجت طلب کن.
بعد از نمازشب و روز عید مبعث چگونه دعا کنیم ؟
شرایط استجابت دعا
1- ارتباط مداوم با خدا در هر حال:
خداوند به پیامبرش دستور مىدهد که «نفس خویش را در کمال شکیبایى در هر بامداد و شامگاه به دعا کردن و جلب خشنودى خدا وادار کن».
قرآن کسانى را که فقط در هنگام گرفتارى و مشکلات دعا مىکنند، مورد نکوهش قرار داده است: «وقتى به انسان گرفتارى و غمى روى مىآورد، ما را در هر حال (خواب و بیدارى، نشسته و ایستاده) بخواند و چون گرفتاریش را برطرف کنیم، برود (و از ارتباط خود با خدا از جهت کمیت و کیفیت بکاهد و گاهى قطع نماید، به گونهاى که) گویى اصلاً ما را براى گرفتارى که به او رسیده بود، نخوانده است!».
امام صادق (علیه السلام) مىفرماید: «کسى که پیشدستى در دعا نکند و فقط در وقت نزول بلا دست به دعا بردارد، دعایش در آن وقت مستجاب نگردد و فرشتگان گویند: این آواز را نشناسیم». در روایت دیگرى آمده که «به او مىگویند: تا امروز کجا بودى؟!».
در اصول کافى آمده که خداوند به حضرت داوود(ع) فرمود: «مرا در روزهاى خوش و آسایش یاد کن تا من دعاى تو را در روزهاى گرفتارى و سختى اجابت کنم».
2- دعا باید از صمیم قلب باشد
تمام ذرات وجود انسان یک چیزى را بخواهد و طلب کند و دل و زیانش با عمل و رفتارش هماهنگ باشد.
3- اعتماد به خدا و اطمینان به اجابت او
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «خدا دعایى را که از دل غافل و بى خبر برخیزد، مستجاب نمىکند پس وقتى دعا کنى، از عمق دل به او روى آور (و دلت را با زبانت همراه گردان) و سپس به اجابت دعایت مطمئن باش».
4-قطع امید از غیر خدا و امید و اطمینان به خداوند
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «هرگاه یکى از شما بخواهد که هر چه از خدا درخواست مىکند، خدا به او عطا فرماید، باید از همه مردم ناامید و مأیوس گردد و هیچ امیدى جز به درگاه خدا نداشته باشد». او به نقطهاى از ایمان و توکل باید برسد که بداند همه قدرتها و علل جهان تحت اراده و قدرت الهى قرار دارند. پس از خدا بخواهد که اسباب و علل مادى و معنوى جهان را جهت صلاح و منفعت او قرار دهد.
5- دعا باید در کنار تلاش و تدبیر باشد.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود: «الداعى بلا عمل کالرامى بلا وتر؛ کسى که دعا مىکند و به دنبال آن تلاش و عمل نمىکند، مانند آن است که بى چله کمان تیر مىاندازد».
دعا نمىتواند جاى تلاش و برنامه ریزى در زندگى را بگیرد، بلکه مکمل آن مىتواند باشد.
6- دعا باید با حالت تضرع و دلى شکسته باشد
امام صادق(ع) فرمود: «هرگاه دلتان شکست، دعا کنید، زیرا دل تا پاک و خالص نشود، شکسته نمىشود».
7- مکان دعا
مکان دعا در استجابت تأثیر دارد، مثلاً دعا در حرم امامان (علیهم السلام) مخصوصاً حرم امام حسین(علیه السلام) و کنار خانه خدا به خصوص مقام حضرت ابراهیم(ع) و کنار حجرالاسود.
چند تذکر:
1- گاهى با وجود تمام شرایط دعا، دعا مستجاب نمىشود، چون به مصلحت ما نیست، یعنى چیزى را طلب مىکنیم که به سود ما نیست، اگر چه مىپنداریم به نفع ما و خیر است.
2- گاهى دعا مستجاب مىشود، ولى از روى مصالحى تحقق عملى آن به تأخیر مىافتد، حتى ممکن است تا بیست سال طول بکشد تا محقق گردد.
3-در روایت است خداوند وقتى بندهاى را دوست داشته باشد، اجابت دعاى او را به تأخیر مىاندازد تا بندهاش با او راز و نیاز گوید.
از این رو مؤمنان ثابت قدم هیچ گاه از تکرار دعا مأیوس نمی شوند...
منبع:تبیان