شیعه نیوز | محمود عباس، رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی، با استقبال از توافق حاصله و وقفهای که قرار است در جنگ ایجاد شود، گفت باید در جستجوی راهحلهای جامع برای بحرانها در قبال اسرائیل بود. عباس از کوشش مشترک قطر و مصر تقدیر کرد و خواهان آن شد که «تجاوزگری اسرائیل» به صورت کامل «متوقف شود».
همچنین شمار زیادی از دولتهای جهان ابراز امیدواری کردند که توافق تبادل میان گروه حماس و دولت اسرائیل زمینهساز آتشبس پایدار در جنگ جاری منطقه شود.
به گزارش «شیعه نیوز»، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا گفت این توافق نتیجه «تلاش دیپلماتیک خستگیناپذیر و بیوقفه» دولت آمریکا بوده است.او افزود نمیتوان تصور کرد که افراد ربودهشده در هفتههای اخیر چه رنجی را تحمل کردند و بازگشت آنها به آغوش خانوادههایشان مغتنم است.
بلینکن از کوششهای رهبری مصر و قطر و «مشارکت پیگیر» این دو کشور و همچنین از آمادگی اسرائیل برای حمایت از وقفه بشردوستانه (در عملیات جنگی) که «انتقال گروگانها به مکان امن را تسهیل میکند» و «اجازه میدهد کمکهای بشردوستانه بیشتری به ساکنین غزه برسد» سپاسگزاری کرد.وزارت خارجه چین در بیانیه خود نوشت دولت پکن امیدوار است که این توافق به کاهش بحران انسانی در باریکه غزه کمک کند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در مسکو گفت که دولت ولادیمیر پوتین از این توافق استقبال میکند.
وزارت خارجه فرانسه در بیانیه خود نوشت پاریس این امیدواری را حفظ میکند که شهروندان این کشور نیز که از سوی گروه حماس به باریکه غزه ربوده شدند، آزادی خود را بازیابند.
دیوید کامرون، وزیر خارجه جدید بریتانیا، طرفهای درگیر در بحران جاری را فراخواند تا تمامی تعهدات خود را براساس توافق بدست آمده، اجرایی کنند. کامرون افزود اجرای کامل تعهدات «یک گام حیاتی» برای رسیدگی بعدی به این بحران است.جو بایدن میگوید از اینکه تعدادی از گروگانها که «هفتههای سخت و غیرقابل توصیفی را در اسارت» داشته اند آزاد خواهند شد، «بیاندازه خرسند» است.
رئیسجمهور آمریکا از «رهبری حساس و همراهی» سران قطر و مصر در راه رسیدن به توافق قدردانی کرد. بایدن همچنین «تعهد» بنیامین نتانیاهو به حمایت از برقراری وقفه را ستود. رئیسجمور آمریکا همچنین ابراز امیدواری کرده که دختربچه سهساله آمریکایی- اسرائیلی، در میان گروگانهایی باشد که آزاد خواهند شد.
نخستوزیر قطر هم که نقش مهمی در میانجیگری بین حماس و اسرائیل داشت، ضمن تشکر از همراهی مصر و آمریکا، ابراز امیدواری کرد مه این وقفه، راه را برای «پایان جنگ» هموار کند.
محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی گفت امیدوار است که این توافق اولیه به «توافقی جامع و بادوام» تبدیل شده و حتی منجر به «گفتوگوهایی جدی در جهت صلحی فراگیر و عادلانه» شود.بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل هم ابراز امیدواری کرده که تصویب این توافق، راه را برای «آزادی گروگانهای بیشتر با هزینه کمتر» هموار کند.
از سوی دیگر نخستوزیر تایلند هم میگوید کشورش امیدوار و در انتظار شنیدن خبرهایی خوش درباره حدود ۲۵ گروگان تایلندی است. گرچه اعلام شده که ۵۰ گروگانی که در راستای توافق آزاد خواهند شد، اسرائیلی یا دو تابعیتی هستند، اما برخی منابع میگویند احتمال دارد حماس برخی گروگانهای خارجی، از جمله کارگران تایلندی را به شکل یکجانبه آزاد کند.
ارزش «شکل» تقویت شد
انتشار گزارشهای مربوط به وقفه در عملیات نظامی اسرائیل در باریکه غزه در پی دستیابی به توافق میان این کشور با گروه حماس بر سر تبادل ۱۵۰ زندانی امنیتی فلسطینی در برابر ۵۰ اسرائیلی ربوده شده به غزه، ارزش «شکل»، واحد پول اسرائیل را در بازارهای این کشور تقویت کرد و همزمان ارزش سهام در بورس تلآویو سیر صعودی یافت.
هر دلار آمریکا که حدود سه هفته پیش به بیش از چهار «شکل» افزایش یافته بود، در پی انتشار خبر توافق اسرائیل و حماس، در برابر ۳.۷۱ «شکل» معامله شده است.
از ساعاتی پیش از تکمیل توافق نیز بازار سهام اسرائیل در فروش سهام شرکتها و گروههای سرمایهگذاری مختلف، رنگ سبز به خود گرفت.دولت اسرائیل روز دوشنبه با ادامه انتصاب امیر یارون به ریاست بانک مرکزی برای یک دوره پنج ساله دیگر، به بازارهای مالی این کشور و جهان اطمینان داده بود که بانک مرکزی به استقلال عمل خود ادامه خواهد داد و تصمیمات آن، بدون فشار سیاستمداران در بحبوحه جنگ، گرفته میشود.
اسرائیل به خانوادههای هزاران آواره جنگی که به محلهای موقت برده شدهاند، و همچنین به هر فرد اسرائیلی در تمامی این کشور که در رهگذر جنگ و به خاطر بحران نظامی از محل کسب و کار خود آسیب مالی دیده یا درآمدش کم شده، غرامت مالی بلاعوض میدهد. تا کنون جمع این غرامتها به ۱۵ میلیارد «شکل» رسیده است.هزینه اقامت موقت آوارگان جنگی نیز برعهده دولت بوده است. کابینه تصویب کرده که این هزینه را دستکم تا پایان سال جاری میلادی تأمین کند.
دولت اسرائیل همچنین از این هفته از خزانه کشور پرداخت پول به کارخانهها، کارگاهها، مزارع، باغات، دامداریها و مرغداریها در شمال و جنوب کشور را که از جنگ آسیب دیده یا از بین رفتهاند، آغاز کرده است.
دستکم سه میلیادر «شکل» نیز برای بازسازی صدها خانه آسیب دیده در جریان حمله روز ۱۵ مهر حماس اختصاص یافته است.
وقفه در جنگ به معنی بیعملی نیست
یهودیت استروک، یکی از وزیران عضو کابینه فراگیر اسرائیل، گفت وقفه در عملیات جنگی در باریکه غزه به دلیل توافق برای رهایی ۵۰ تن از گروگانهای اسرائیلی، به مفهوم وقفه در عملیات اسرائیل علیه تحرکات احتمالی سازمان حزبالله لبنان نیست.
استروک افزود مقامات امنیتی و نظامی در نشست شش ساعته دولت تا بامداد چهارشنبه که در آن توافق برای رهایی ۵۰ نفر از اسرائیلیهای ربودهشده به غزه تصویب شد، به وزیران گفتند وقفه جنگی چهار روزه در ارتباط با غزه همچنین به معنی بیعملی اسرائیل در برابر تحرکات سایر «عوامل دشمن در جبهههای دیگر» نیست.
اشاره تلویحی این وزیر اسرائیل به احتمال حملاتی از سوی حوثیهای یمن علیه اسرائیل بود.
یهودیت استروک، عضو حزب راستگرای «صهیونیسم مذهبی» که مانند دو وزیر دیگر این حزب، به توافق با حماس رأی مثبت داده، افزود مقامات امنیتی و اطلاعاتی به وزیران «اطمینان دادند» که وقفه عملیات جنگی به این معنی نیست که اسرائیل حماس و سران آن را در تحرکات خود در این چند روز در غزه «آزاد و بدون رصد» میگذارد و از امکانات و قابلیتهای دیگری برای رصد آنها استفاده خواهد شد.حزبالله که وزیر اسرائیلی به آن اشاره کرد، سهشنبه شب اعلام کرده بود شمار کشتههایش در درگیریهای مرزی با اسرائیل در یک ماه و نیم اخیر به ۷۸ تن افزایش یافته است.پرتاب دهها خمپاره به نقاط مرزی شمال اسرائیل در روز سهشنبه توسط اسرائیل، غیر از کشته شدن یک عضو حزبالله و یک فرمانده ارشد فلسطینی مقیم جنوب لبنان، دو تن از اعضای تیم خبری المیادین نیز کشته شدند.
حمایت مهمترین حزب اپوزیسیون اسرائیل از توافق
یائیر لاپید، رهبر جناح اپوزیسیون اسرائیل، از توافق دولت بنیامین نتانیاهو با گروه حماس استقبال کرد.
لاپید در شبکه ایکس (توئیتر سابق) نوشت ما (اپوزیسیون) از طرح مورد توافق «حمایت کرده و تأکید میکنیم که که مهمترین وظیفه دولت ادامه کوشش برای بازگرداندن تمامی اسرائیلیهای ربوده شده تا به آخرین نفر به خانه خود است.»یائیر لاپید که حزب او «یش آتید» مهمترین حزب در جناح اپوزیسیون است، از آغاز جنگ اسرائیل و گروه حماس، از عملیات ارتش و تصمیمات کابینه جنگ حمایت کرده است.
او که خود تا سال گذشته مدتی کوتاه نخستوزیر بود، تا هفته گذشته گفته بود که لزومی ندارد در شرایط جنگی و بحران بزرگ امنیتی که اسرائیل درگیر آن است، نخستوزیر عوض شود اما هفته گذشته با تغییر نظر خود، بنیامین نتانیاهو را به کنارهگیری فراخواند.
بن گویر: توافق با حماس غیراخلاقی و غیرمنطقی است
ایتامار بنگویر، وزیر امنیت ملی و رهبر جنبش راستگرای «اقتدار ملی» که عضو ائتلاف دولت بنیامین نتانیاهو است، در خصوص رأی مخالف خود و دو وزیر دیگر این حزب به توافق تبادل با گروه حماس، گفت این پیشنهاد «غیراخلاقی» است و «یک سابقه خطرناک» در ارتباط با «گروههای تروریستی» ایجاد میکند.
بنگویر به روزنامه یدیعوت آحرونوت گفت طرحی که گروهی از کودکان و زنان اسرائیلی ربوده شده به غزه را در آنجا باقی میگذارد، با موازین اخلاقی «منافات» دارد، «غیرمنطقی» است و «بعید است که حتی به طور کامل اجرا شود».به گفته این وزیر اسرائیلی، طرحی که به وزیران برای تصویب ارائه شد، بار دیگر اسرائیل را «اسیر اشتباهات تاریخی گذشته» میکند.
رأی مخالف سه وزیر عضو حزب «اقتدار ملی» به طرح تبادل تأثیری در نتیجه کلی نداشت زیرا از رأی موافق اکثریت وزیران برخوردار بود.
در مقابل، حزب راستگرای دیگر عضو دولت، «صیونیسم مذهبی» که تا پیش از نشست دولت در نیمهشب سهشنبه از احتمال رأی مخالف وزیران خود به معامله با حماس سخن گفته بود، به آن رأی موافق داد و اعلام کرد که استدلالات بیان شده از سوی وزیران امنیتی و مقامات اطلاعاتی و نظامی کشور را «کاملاً قانع کننده» تشخیص داده است.
بتسالال اسموتریچ، وزیر دارایی و رهبر حزب «صیونیسم مذهبی» در بیانیهای اعلام کرد که توافق اهداف تعیین شده از جنگ اسرائیل با گروه حماس را تأمین میکند.
او افزود مکانیسمهای لازم در نظر گرفته شده که از «فرسایش خزنده» عملیات در غزه جلوگیری خواهد کرد و بلافاصله پس از اجرای کامل توافق، جنگ با قاطعیت «تا نابودی حماس و رفع تهدید از غزه، از سر گرفته خواهد شد».به گفته رهبر «صیونیسم مذهبی»، دولت، کابینه و نهادهای امنیتی متعهد شدند که تا انهدام حماس و بازگشت همه ربودهشدگان، عملیات را «بی هیچ قیدوشرطی» ادامه دهند.
این یکی از موارد معدود است که میان دو حزب راستگرای عضو دولت نتانیاهو در یک سال کار آن، اختلاف جدی بروز کرده است.
انتشار فهرست زندانیان فلسطینی
وزارت دادگستری اسرائیل فهرستی از ۳۰۰ زندانی فلسطینی را که به طور بالقوه میتوانند در مقابل ۵۰ گروگان اسرائیلی آزاد شوند منتشر کرده است.
این تعداد، دو برابر تعداد توافق شده، یعنی ۱۵۰ نفر است. به نظر میرسد دلیل انتشار این تعداد از اسامی، احتمال چالشهای قانونی «دقیقه نودی» بوده باشد؛ چراکه این احتمال وجود دارد که دادگاه عالی اسرائیل، در نتیجه شکایت افراد حقیقی یا حقوقی، در آخرین لحظه با آزادی برخی از این افراد مخالفت کند.
تنها حدود ۳۰ نفر از افراد این فهرست ۳۰۰ نفره بالای ۱۸ سال سن دارند و مابقی بین ۱۴ تا ۱۸ ساله هستند. جرم بسیاری از آنها مواردی مثل پرتاب سنگ اعلام شده، هر چند که تعدادی هم به «تلاش برای قتل» یا «عضویت در سازمانهای تروریستی» متهم هستند. از مجموع ۳۰۰ اسم این فهرست، تنها ۲۶ نفر مونث هستند.
حماس در طول دوره چانهزنی برای توافق آتشبس، خواستار آزادی ۳۰۰ زندانی فلسطینی و دست کم پنج روز وقفه در جنگ شده بود. اما در نهایت دو طرف با آزادی ۱۵۰ زندانی و چهار روز وقفه موافقت کردند.
مهمترین بخشهای اعلامشده توافق اسرائیل و حماس
پس از روزها تلاش و میانجیگری دولتهای قطر و مصر با همراهی آمریکا، سرانجام در ساعات شب منتهی به چهارشنبه اول آذرماه، دولت اسرائیل از موافقت با طرح پیشنهادی برای توافقی موقت با حماس خبر داد.
بر اساس این توافق، حماس دستکم ۵۰ گروگان، شامل زنان و کودکان را به شکل تدریحی و طی چهار روز آزاد خواهد کرد.
در مقابل ۱۵۰ زندانی فلسطینی شامل زنان و نوجوانان هم از زندانهای اسرائیل آزاد خواهند شد.
اسرائیل موافقت کرده که در این چهار روز، عملیات زمینی خود را «در سراسر نوار غزه» متوقف کند. قرار است در این مدت کسی هم در این منطقه بازداشت نشود.
اسرائیل همچنین پذیرفته که در طول وقفه، هواپیماها و پهپادهای تجسسیاش هم بر فراز «مناطق جنوبی نوار غزه» پرواز نکنند. در «مناطق شمالی» هم، روزی شش ساعت، از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ عصر به وقت محلی، هیچ پرنده نظامی اسرائیلی حضور نخواهد داشت.
در طول وقفه روزانه دهها کامیون حامل آب، مواد غذایی و اقلام دارویی با عبور از گذرگاه رفح از مصر وارد نوار غزه خواهند شد و توافق شده که این کامیونها به «تمامی نقاط نوار غزه» دسترسی داشته باشند و تنها به مناطق جنوبی محدود نشوند.
گفته میشود ۵۰ گروگانی که در این مرحله آزاد میشوند، همگی «شهروندان اسرائیلی یا دو تابعیتی» خواهند بود. هنوز اشاره روشنی به گروگانهای خارجی نشده؛ هرچند برخی منابع میگویند احتمال دارد حماس برخی از آنها، از جمله حدود ۲۵ کارگر تایلندی را، به شکل یکطرفه و به نشانه حسن نیت آزاد کند.
پس از تصویب شدن جزئیات طرح توافق در دولت اسرائیل، قطر که نقش بسیار مهمی در شکلگیری توافق و چانهزنی با طرفین داشته، با انتشار بیانیهای رسمی گفت که زمان آغاز وقفه، «تا ساعاتی دیگر» اعلام خواهد شد.
در بیانیه دولت قطر تأکید شده که این وقفه چهار روزه «قابل تمدید» خواهد بود. مقامهای اسرائیلی هم تأیید کرده بودند که در صورت موفقیتآمیز بودن این وقفه چهار روزه، به ازای آزادی هر ۱۰ گروگان دیگر، یک روز به وقفه عملیات نظامی افزوده خواهد شد.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل در زمان اعلام موافقت کشورش با توافق، تأکید کرد که این به معنای پایان جنگ نیست و جنگ اسرائیل تا از بین بردن کامل احتمال خطر برای این کشور از جانب غزه، ادامه خواهد داشت.