به گزارش «شیعه نیوز»، لرزش صدا در هنگام سخنرانی، عاملی است که از توانایی تاثیرگذاری بر دیگران و قدرت لحن می‌کاهد و قدرت سخنران را به مراتب کم می‌کند. زمان سخنرانی با لرزش صدا نمی توان پیام و صحت سخن را به خوبی نشان داد و به خوبی پیام را انتقال داد و طبیعتاً به فن بیان شما لطمه می زند.
زمانی که در ارتباط با علت لرزش صدا هنگام صحبت کردن حرف می‌زنیم، ابتدا باید بدانیم اصلا چرا و به چه علتی صدای ما دارای این میزان اهمیت است. در ادامه به چند علت مهم در این زمینه اشاره خواهیم کرد.
1. صدای هر شخصی نشان دهنده شخصیت او است. حتما تا حالا این تجربه را داشتید که قبل اینکه شخصی را ملاقات کنید، فقط صرفا با صحبت کردن پشت تلفن از صدای آن شخص تصوری از شخصیت او در ذهنتان ساخته‌اید.
2. صدای هر شخصی نشان دهنده اعتماد به نفس او است. طبیعی است که شما اولین چیزی که در مورد لرزش صدا هنگام صحبت کردن یا سخنرانی متوجه می شوید این است که فردی که صدایش می‌لرزد اعتماد به نفس کمی دارد.
3. صدای هر شخص شخصیت او را ارائه می دهد. شما با صحبت کردن در مورد توانایی و استعداد خودتان است که می توانید در مقابل بقیه خودتان را ارائه دهید.
4. حرف‌هایمان جدی‌تر گرفته می‌شود! بزارید با یک مثال این حقیقتی رو که در جامعه وجود دارد را کمی بیشتر توضیح بدم. تقریبا همه ما در دوران تحصیل طعم این تجربه رو چشیدیم. زمانی که سر کلاس درس سوال یا درخواستی از معلم خود داشتیم کسی که با صدای رسا و واضح تری شروع به صحبت می کرد اولین نفری بود که به پاسخ می رسید. خیلی جالبه که اگر صدای مناسبی داشته باشیم، به گفته‌هایمان بیشتر توجه می‌کنند و آنها را بیشتر جدی می‌گیرند.
دلایل لرزش صدا
وقتی در مورد علت لرزش صدا هنگام صحبت کردن حرف می‌زنیم، با سه دلیل عمده مواجه می‌شویم.
اولین علت آن، ممکن است این باشد که به محتوای خود تسلط کافی نداریم. کاملا منطقی است که وقتی فردی را می‌بینیم که صدایش می‌لرزد، احساس کنیم که به کاری که می‌کند یا چیزی که میگوید ایمان ندارد. در زمان صحبت، لازم است آنقدر بر محتوایتان تسلط داشته باشید که فقط به اجرایتان بپردازید و دیگر درگیر فراموشی مطالب نباشید.
دومین علت لرزش صدا هنگام صحبت کردن، این است که ما تکنیک‌های ارائه وسخنرانی صحیح را درست نمی‌دانیم! بنابراین طبیعی است که هنگام سخنرانی و صحبت کردن دچار استرس می‌شویم و صدای ما به لرزش می‌افتد.
سومین علت، ترس از سخنرانی است. جالب است بدانید ترس از سخنرانی رایج ترین ترس در بین مردم جهان است و حتی اکثر سخنرانان بزرگ دنیا هم از سخنرانی کردن می‌ترسند! پیشنهاد می‌کنم اگر این ترس در وجود شما هم وجود دارد.
افراد زیادی وجود دارند که با وجود تسلط کافی بر محتوایشان، فقط به دلیل اینکه مهارت کنترل استرس و صداسازی و تنفسی را انجام نداده اند، در زمان صحبت در جمع سخنرانی نمی توانند آن گونه که باید خود را نشان دهند و این موضوع باعث می شود که به دلیل شکست هایی که در ذهنشان ثبت می شود، دیگر به صحبت در جمع نپردازند و نتوانند تمام توانایی هایشان را ارائه دهند.
چطور لرزش صدا را کنترل کنیم؟
واقعیت این است که از بین بردن لرزش صدا موقع صحبت کردن، راه‌ها و تمرین‌های ساده ولی موثری دارد که اگر به خوبی آن ها را انجام دهیم و تکرار کنیم، به سادگی از بین می‌رود. در واقع با تمرین است که استاد می شوی! این چند تکنیک عبارتند از:
تنفس صحیح
تمرین با صدای بلند
خوردن آب کافی
زمان خریدن
نترسیدن از قضاوت
تلفظ صحیح
کنترل لرزش صدا
1. تنفس صحیح
یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود صدایتان موقع صحبت و سخنرانی بلرزد، حبس کردن نفس و بیرون دادن سریع آن است .اگر با لرزیدن صدا موقع سخنرانی دست و پنجه نرم می‌کنید، احتمالا باید تمرینات تنفسی را انجام دهید.
یکی از تکنیک هایی که نه تنها برای کنترل لرزش صدا، بلکه برای سلامتیتان ضروری است، تنفس دیافراگمی و شکمی است. اگر می خواهید بدانید که صحیح تنفس کرده اید یا خیر، به تکان خوردن شانه هایتان توجه کنید. در تنفس شانه هایتان نباید تکان بخورد. بلکه فقط شکمتان در زمان دم، رو به جلو و پر از هوا می شود ودر بازدم خالی می شود.
قطعاً برایتان جالب است، تنفس از دیافراگم سبب می شود لرزش صدا به طور قابل توجهی قطع شود. دیافراگم یک ماهیچه است و همانند دیگر ماهیچه‌ها به ورزش نیاز دارد. هر چقدر این ماهیچه بیشتر تمرین کند، تأثیر بهتری روی صدا و تنفس خواهد داشت. پس وقتی تنفس درستی داشته باشید، صدای بهتری در هنگام سخنرانی خواهید داشت.
یکی از دلایلی که باعث می‌شود موقع صحبت لرزش صدا داشته باشیم حبس کردن نفس و بیرون دادن سریع آن است
2. تمرین با صدای بلند
در این قسمت هم می خواهم با کمک از مثال دوران تحصیلی این مورد را به صورت واضح توضیح دهم.
حتما همه شما یادتان می آید که در زمان مدرسه و دوران ابتدایی بنا به درخواست معلم برای تقویت روخوانی و ادای صحیح کلمات از روی کتاب با صدای بلند می خواندیم. بله کاملا درست حدس زدید به همین سادگی می توانید از این تمرین برای تقویت صدا و کنترل لرزش صدای خود استفاده کنید.
یکی از تمرینات صداسازی برای تقویت صدا و کاهش لرزش صدا در زمان صحبت در جمع و سخنرانی، این است که متنی را باصدای بلند روخوانی کنید. در زمان خواندن متن به حالات چهره و لحن خود نیز دقت کنید. سعی کنید با توجه به متن، لحن و تن صدایتان را تغییر دهید.
3. خوردن آب کافی
یکی از تکنیک هایی که برای تقویت صدا و کنترل لرزش صدا باید انجام دهید این است که هر چقدر می توانید آب بنوشید. البته واضح است که این تکنیک بیشتر از آن برای یک سخنران بسیار پرفایده است. زیرا سبب می شود وقتی آب زیاد می نوشید در زمان سخنرانی و صحبت در جمع دیگر گلویتان خشک نمی شود و شما به راحتی به کار خود ادامه می دهید. نوشیدن آب کافی در عملکرد شما به صورت کلی بسیار تاثیرگذار است. قبل و در حین سخنرانی حتما مقداری آب ولرم بنوشید تا حنجره شما آمادگی بیشتر داشته باشد و شما احساس راحتی بیشتری کنید.
4. زمان خریدن
اگر تجربه سخنرانی را داشته باشید، حتما به این مورد توجه کردید که هرچقدر از زمان سخنرانی کردن شما می گذرد، شما در مقابل مخاطب احساس راحتی بیشتری را تجربه می کنید، لرزش صدای شما کمتر می شود و اعتماد به نفس شما برای ادامه دادن بیشتر می شود.
این به این معنا می باشد که اگر در ابتدای سخنرانی با لرزش صدا مواجه شدید سعی کنید با تکنیک هایی از مخاطبان وقت بخرید و سراغ مطلب اصلی نروید. برای مثال ازآن ها بخواهید خودشان را تشویق کنند یا سوالی بپرسید و به آن ها زمان دهید که به آن پاسخ دهند. بعد از اینکار به طور معجزه آسایی تسلط شما بر سالن بیشتر می شود.
سخنرانی آسانسوری (انگلیسی: Elevator pitch) یا معرفی آسانسوری یا معرفی سریع یا ارائه آسانسوری نمای کلی از یک ایده، محصول، سرویس، پروژه، یا راه حل…
5. نترسیدن از قضاوت
خون سرد و آرام باشید و از ترس اینکه مورد قضاوت قرار بگیرید خودتان را به خاطر اشتباهات طبیعی که ممکن است برای هر سخنرانی اتفاق بیفتد سرزنش نکنید. اگر در حین سخنرانی اصطلاحا تپق زدید یا صدایتان لرزید ناراحت نشوید و طوری رفتار نکنید که مخاطبان ناراحتی شما را متوجه شوند. با اعتماد به نفس از آن اشتباه با شوخی بگذرید و مخاطب را از خودتان بدانید، همراه آن ها لبخند بزنید.
همه این ترس‌ها و اشتباهات را تجربه کرده‌اند و از دیدن چنین اتفاقی شما را مسخره و سرزنش نخواهند کرد. اتفاقا با دیدن اینکه شما هم همراهشان لبخند می زنید و تعصبی ندارید حس همراهی بیشتری نسبت به شما پیدا خواهند کرد. باور کنید ما همه انسان هستیم و با کمی دقت و توجه می‌توانیم ارتباط مؤثر و بسیار سالمی با یکدیگر برقرار کنیم، پس ترس و وحشت را کنار بگذارید و از همین لحظه تصمیم بگیرید با کار کردن روی نقاط ضعف‌تان زندگی لذت‌بخش‌تری را تجربه کنید.
6. تلفظ صحیح
خیلی وقت‌ها لرزش صدا به این دلیل است که نمی‌توانید کلمات را کاملا صحیح تلفظ کنید و به اصطلاح، هنگام حرف زدن جلوی جمع زبان شما می گیرد. همان طور که واضح است؛ برای رفع این مشکل باید روی تلفظتان کار کنید.
برای مثال حتما به خاطر دارید که در زمان کودکی جملات سختی را به عنوان سرگرمی سه بار مدام تکرار می کردید تا به تلفظ صحیح برسید و برنده شوید. از همین تمرین ساده که یکی از بهترین تمرین های تقویت فن بیان هم هست، می توانید برای تقویت صدا و کنترل لرزش صدای خود بهترین استفاده را بکنید. با صدای بلند و رسا کلمات سخت را پشت هم تکرار کنید تا تلفظتان عالی شود.
با اراده تمرین کنید تا رسیدن به نقطه ای که همه واژه ها را هنگام صحبت کردن شفاف و واضح بیان کنید. این امر مستلزم تمرین است.
تکرار سریع واژه‌ها و عبارات را تا جایی ادامه بدهید که شفافیت و وضوح آنها مشخص است. اگر در ادای هر عبارت اشتباهی راه بدهد باید کار را قطع کنید و دوباره از نو شروع کنید.
7. شروعی قدرتمند
شروع سخنرانی و نحوه صورت گرفتن آن موضوع بسیار مهمی است. بهترین حالتی که می توانید هنگام شروع سخنرانی داشته باشید، چهره ای گشاده همراه با لبخند و صحبت با صدایی بلند و رسا است. شک نکنید که اثر گذاری شما در این حالت به خصوص به یاری صدای رسایتان بسیار بیشتر خواهد بود. در این حالت فرقی نمی کند که چند نفر مخاطبان شما چند نفر هستند، اینگونه به راحتی می توانید کلامتان را تحت کنترل خود داشته باشید و به واسطه همین لرزش صدایتان کم شده و با اعتماد به نفس بیشتری خواهید ادامه داد.
سخت ترین بخش یک سخنرانی، ابتدا و شروع کردن آن است یک شروع خوب در سخنرانی باعث می شود ادامه جلسه را هم به سادگی و درست تر به ثمر بنشانید.
نکته مهمی که وجود دارد و باید به آن توجه کنید این است که هرگز از شکست و ایجاد مشکل نگران نباشید و خودتان را نبازید، به خود امیدوار باشید و حتی اگر در شروع سخنرانی عملکرد مطلوبی نداشتید باز هم سعی کنید با لبخند زدن، نوشیدن چند جرعه آب و تنفس عمیق آرامش در سکوت را به خود بازگردانید.
بـهـتـریـن حــالـت بـــرای شروع سخنرانی چهره ای گــشــاده هــــــــمـراه بــا لــبــخــنــد و صــحــبت با صـدایی بلند و رسا است.
8. ترس خودتان را کنترل کنید
گاهی اوقات هم افراد برای اینکه به چالشی به نام ترس نیوفتند نمی خواهند خود را به زحمت بیاندازند که سخنرانی کنند. در این جور مواقع چند راه وجود دارد که برایتان در این بخش آنها را توضیح میدهیم:
رفع لرزش صدا در سخنرانی
تسلط خود را به موضوع افزایش دهید. تسلط بر موضوع سخنرانی می تواند اضطراب و استرس صحبت کردن در جمع را تا حد زیادی از بین ببرد چرا که فرد اطمینان دارد که چیزی که میگوید صحیح و از این بابت ترسی ندارد.
به دل ترس خود بروید. اگر واقعا این سخنرانی در جمع یا جلوی دوربین است که شما را می ترساند، باید بارها و بارها این کار را انجام دهید. در این صورت مطمئن باشید، ترس شما خواهد ریخت. حتی بار اول که سخنرانی می کنید هم بعد از مدتی که از شروع سخنرانی می گذرد، ترس شما کمتر می شود و لرزش صدا هم برطرف می شود.
با حفظ استقامت در ایستادن میتوانید تمرکز خود را افزایش بدهید. فرقی نمی‌کند که در حالت نشسته صحبت می‌کنید یا ایستاده، در هر صورت بهتر است سعی کنید پا ها را کاملا روی زمین قرار بدهید و آنها را به‌عرض شانه‌ها باز کنید. پاها نقطه مهمی در افزایش تمرکز و اعتماد به نفس هستند.
تــسـلـــط بــر مــوضــوع ســخـنـرانـی می تـوانــد اضـــطـراب و اســـتـرس صـحبت کـردن در جــمـع را تا حد زیادی از بین ببرد.
منبع : گام برتر
