به گزارش «شیعه نیوز»، کشیدن وسمه همانند گذاشتن حنا، یکی از قدیمی ترین روش های آرایش مو و ابرو است که از سالیان بسیار دور نه تنها در کشور ایران، بلکه در سایر کشورهای آسیایی همچون هند و چین نیز رواج داشته است. وسمه که از گیاهی به همین نام با گل هایی زرد رنگ به دست می آید، غیر از کاربردهای آرایشی، دارای خواص درمانی نیز است. شاید برای شما جالب باشد که بدانید، واژه وسمه در اشعار شاعران بزرگ ایرانی نظیر حافظ و سعدی نیز به کار رفته است:
جهان بر ابروی عید از هلال وسمه کشید / هلال عید در ابروی یار باید دید
شکسته گشت چو پشت هلال قامت من / کمان ابروی یارم چو وسمه بازکشید
گیاه وسمه بوته ای با ارتفاعی در حدود ۹۰ تا ۱۱۵ سانتی متر است و دارای گل های زرد، میوه سیاه و ریشه ای عمودی و ضخیم می باشد. از دیگر نام های این گیاه می توان به وسمه شالخنی، کتم، خطر، برگ گیاه، رنگ برگ، برک، شالخنی و رنگ حنا اشاره کرد.
کشیدن وسمه، روشی طبیعی برای رنگ کردن موها است. این روش آسیب های استفاده از رنگ مو های شیمیایی را ندارد و در عین حال موجب تقویت موها نیز می شود. اگر بعد از گذاشتن حنا بر روی سر، از این ماده برای رنگ کردن مو استفاده کنید، در نهایت موهایی مشکی خواهید داشت. در این حالت علاوه بر رنگ کردن موها، با تامین مواد مغذی مورد نیاز آنها، موهایی کاملا نرم و براق خواهید داشت. در صورتی که علاقمند هستید تا درباره خواص، کاربردها و نحوه استفاده از وسمه اطلاعاتی به دست آورید در این مقاله با ما همراه باشد.
خاستگاه و کاربردهای گیاه وسمه
وسمه گیاه بومی کشور چین و کشورهای آسیای میانه تا شرق سیبری و غرب آسیا است. این در حالی است که این گیاه در کشور ایران، در منطقه طاق بستان، باختران و دامنه رشته کوه البرز و استان مازندران نیز دیده می شود.
از برگ این گیاه نوعی ماده به رنگ آبی سیر گرفته می شود که این رنگ آبی درون ترکیبات غذایی برگ آن قرار دارد. ترکیبی که موجب خاصیت رنگ دهی این گیاه می شود، گلیکوزید نام دارد که از گلوکز و ایندوکسیل تشکیل شده است. برای درست کردن رنگ مو، برگ های گیاه را درون آب خیس می کنند و آن را تخمیر می کنند. با جذب شدن گلوکز توسط باکتری، ماده ای سفید رنگ به نام ایندوکسیل آزاد می شود که پس از اکسید شدن به رنگ آبی تیره در می آید. برای درست کردن پودر وسمه، باید برگ ها کمی تخمیر شوند، زیر نور خورشید خشک شوند تا بافتی خشک و ترد پیدا کنند و سپس پودر شوند. برای تهیه روغن از این گیاه نیز آب برگ های تازه آن را می گیرند و به نسبت مساوی با روغن کنجد مخلوط می کنند. سپس این ترکیب را روی آتش ملایم می جوشانند تا در نهایت آب آن کاملا تبخیر شود و روغن آن باقی بماند.
فواید وسمه برای مو
رنگ موی طبیعی: پودر این گیاه را می توان جایگزین رنگ موهای مصنوعی کرد و از آن به عنوان یک رنگ موی طبیعی استفاده نمود. وسمه به دلیل گیاهی و طبیعی بودن، عملکرد بسیار ملایمی بر روی موها دارد و نگرانی ها بابت مواد شیمیایی مضر در رنگ موها مانند آمونیاک و پراکسید را برطرف می سازد.
درمان خانگی موهای سفید: علاوه بر استفاده از پودر گیاه وسمه به عنوان یک رنگ موی طبیعی، از برگ های آن نیز می توان بهره برد. برای این منظور می توان برگ ها را درون روغن نارگیل جوشاند و از آن به عنوان درمانی خانگی برای موهای در حال سفید شدن استفاده نمود. استفاده منظم از این معجون نه تنها می تواند سفیدی موها را از بین ببرد، بلکه در طولانی مدت می تواند به جلوگیری از سفید شدن موها نیز کمک کند.
موثر در رشد موها: از روغن برگ وسمه می توان به عنوان روشی درمانی برای افزایش رشد مو استفاده کرد. ماساژ منظم موها با روغن برگ وسمه، می تواند عفونت پوست سر را درمان کند و با تحریک ریشه موها، به رشد موهای جدید کمک نماید.
درمان خانگی شوره سر: استفاده از وسمه برای رنگ کردن مو و یا استفاده از روغن آن برای ماساژ دادن کف سر، با از بین بردن عفونت های پوستی و تامین مواد مغذی مورد نیاز پوست سر، پوسته شدن کف سر را به حداقل میزان ممکن می رساند.
نرم کننده موهای خشک: این گیاه یکی از بهترین نرم کننده های طبیعی است که از آن می توان برای موهای خشک و شکننده استفاده نمود. استفاده از وسمه به عنوان رنگ مو، در کنار روغن آن می تواند نرمی، شادابی و سلامت موها را تضمین کند.
نحوه درست کردن وسمه برای رنگ مو
تهیه خمیر از پودر وسمه برای رنگ کردن موها، از درست کردن حنا آسان تر است. برای این منظور توصیه می شود که پیش از شروع کار، مقدار مورد نیاز از این پودر را برای رنگ کردن موهای خود آماده کنید. توجه داشته باشید که زمانی که پودر وسمه با آب مخلوط می شود، امکان استفاده مجدد از آن در نوبت های بعدی وجود ندارد. میزان پودر وسمه مورد نیاز برای موهای کوتاه ۴۰ تا ۵۰ گرم، برای موهای تا شانه حدودا ۸۰ گرم و برای موهای بلند حدود ۱۵۰ گرم است.
در این مرحله پودر را درون یک ظرف غیر فلزی و ترجیحا شیشه ای بریزید و به آن آب گرم اضافه کنید. سپس آن را به خوبی مخلوط کنید تا خمیری غلیظ درست شود. اجازه دهید که خمیر برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در همین شرایط باقی بماند تا رنگ آن آزاد شود. زمانی که رنگ در کناره های ظرف جمع شد می توانید شروع به رنگ کردن موهای خود کنید.
راهنمای قدم به قدم رنگ کردن مو با وسمه
اگر پیش از استفاده از وسمه، موهایتان را با حنا رنگ کنید، بهترین نتیجه را خواهید گرفت. همچنین می توانید پودر آن را با پودر حنا مخلوط کنید تا رنگ قرمز تیره و خوش رنگی داشته باشید. اما پیشنهاد ما این است که از آن دو به صورت مجزا استفاده کنید. بهترین روش این است که از وسمه یک روز پس از گذاشتن حنا بر روی موهای خود استفاده کنید تا رنگ موهایتان کاملا تیره شود.
گام اول: پیش از شروع کار با خمیر رنگ، موهایتان را به خوبی برس بکشید و مطمئن شوید که گره و تابی درون موها نیست. یک تی شرت قدیمی بپوشید تا در حین رنگ کردن نگران خراب شدن لباس خود نباشید. از یک جفت دستکش یک بار مصرف یا یک دستکش پلاستیکی نیز استفاده کنید تا دست و ناخن هایتان رنگ نگیرد.
گام دوم: موهای خود را به چند دسته تقسیم کنید و رنگ کردن را آغاز کنید. لایه ای از خمیر را با برسی بردارید و به موهای خود بزنید و آن را با دست روی موها ماساژ دهید. هنگامی که تمامی قسمت ها را پوشش دادید، از باقیمانده خمیر برای ماساژ کف سرتان استفاده کنید. این کار موجب می شود تا ریشه های سفید باقیمانده رنگ بگیرد و پوست کف سر تغذیه شود.
گام سوم: هنگامی که تمام سر خود را با رنگ مو پوشاندید، از یک کلاه دوش یا کلاه رنگ استفاده کنید تا از اکسید شدن بیشتر رنگ مو جلوگیری شود. اجازه دهید که رنگ مو ۲ الی ۳ ساعت بر روی موها باقی بماند و سپس موها را با آب خالی بشویید. دقت داشته باشید که نباید موها با شامپو شسته شوند؛ زیرا اینکار ممکن است موجب شسته شدن رنگ مو از موهایتان شود. پس از گذشت ۴۸ ساعت می توانید از شامپو و نرم کننده برای موهای تان استفاده کنید. بعد از شستن سر از سشوار استفاده نکنید و اجازه دهید که موها در هوای آزاد خشک شوند و رطوبت آنها از بین نرود و به این ترتیب رنگ مشکی روی موها تثبیت شود.
نکات مهم
برای آنکه وسمه سریع تر و بهتر رنگ بدهد، به پودر آن مقداری نمک اضافه کنید.
به یاد داشته باشید که وسمه را همیشه روی موهای تمیز بزنید. موی چرب ممکن است باعث اخلال در فرآیند رنگ کردن مو بشود.
اگرچه می توانید به ماسک موی خود مواد دیگری نظیر تخم مرغ و عسل اضافه کنید، اما باید بدانید که ممکن است این کار در فرآیند رنگ کردن مو مشکل ایجاد کند.
اگر رنگ قرمز حنا را دوست ندارید، می توانید همان روز از وسمه استفاده کنید، اما دقت داشته باشید که پیش از آن، حتما موهای خود را به خوبی بشویید و خشک کنید.
همیشه مراقب کیفیت پودر باشید؛ زیرا محصولات بی کیفیت و غیر استاندارد زیادی در بازار وجود دارد.
نحوه رنگ کردن ابرو با وسمه
همانند رنگ کردن مو با وسمه، از این گیاه می توانید برای رنگ کردن ابروها نیز استفاده کنید، اما باید دقت کنید که سیاهی شدید وسمه ممکن است باعث کم شدن زیبایی صورت شما بشود، مخصوصا اگر چشم های شما کاملا سیاه نباشند. برای این منظور می توانید از همان ترکیبی استفاده کنید که برای موهایتان درست کرده اید، اما باید توجه داشته باشید که برای آنکه ابروها بیش از اندازه سیاه نشود، این پودر نباید زمان زیادی بر روی ابروها باقی بماند و حدودا ۲۰ دقیقه برای این کار کافی است.
استفاده از وسمه برای آرایش چشم ها
سرمه و وسمه نه تنها برای آرایش سنتی چشم ها مورد استفاده قرار می گیرند بلکه به تقویت مژه ها نیز کمک می کنند. برای این منظور می توان به جای مداد چشم یا خط چشم از پودر غنی شده وسمه که در عطاری ها به فروش می رسد استفاده نمود. گفته می شود که اگر وسمه همانند سرمه در داخل چشم کشیده شود، علاوه بر افزایش زیبایی چشم ها، به تقویت مژه ها، افزایش قدرت بینایی و جلوگیری از آب مروارید کمک می کند.
سایر کاربردهای وسمه
در طب سنتی چینی و ایرانی از وسمه برای درمان بسیاری از مشکلات سلامتی استفاده می شده است. تقویت ناخن ها نخستین خاصیتی است که می توان به آن اشاره کرد. بنابراین اگر شما هم موها یا ناخن هایی شکننده دارید، استفاده از روغن این ماده می تواند بسیار مؤثر باشد. همچنین استفاده از وسمه برای افرادی که موهای نازکی دارند، می تواند به ضخیم شدن تار مو و حل مشکل کم پشتی موها کمک کند.
در طب ایرانی گفته می شود که این ماده طبع گرمی دارد و به همین علت برای درمان سردرد مفید است. همچنین از روغن آن برای درمان درد مفاصل استفاده می شود. علاوه بر آن، برای درمان آنفولانزا و سرماخوردگی نیز دم کرده گل های وسمه را به صورت بخور استفاده می کنند. در نهایت از دیگر کاربردهای این ماده می توان به درمان سرخک، تیفوئید، تب مخملک و بواسیر اشاره نمود.