به گزارش «شیعه نیوز»، در حالی ابزارهای نوین ارتباطی و شبکه های اجتماعی توسعه یافته که سن استفاده از گوشی های هوشمند و ورود به شبکه های اجتماعی نیز به سرعت در حال کاهش است به گونه ای که در دست کودکان نیز گوشی های هوشمندی دیده می شود که والدین قادر به منع کودکان برای استفاده از این فناوری نیستند.
طرفداران سایت‌های شبکه‌های اجتماعی می‌گویند جوامع آنلاین باعث افزایش تعامل با دوستان و خانواده می‌شود و به معلمان، کتاب‌داران و دانشجویان دسترسی ارزشمندی به پشتیبانی و مواد آموزشی داده؛ تغییرات اجتماعی و سیاسی را تسهیل کرده و انتشار اطلاعات مفید را سرعت می‌بخشد.
مخالفان شبکه‌های اجتماعی می‌گویند که سایت‌ها، از ارتباطات چهره به چهره جلوگیری می‌کند، زمان را در اثر فعالیت‌های بیهوده هدر می‌دهد، مغز و رفتار کودکان را تغییر می‌دهد و آنها را برای بیش فعالی مستعد می‌سازد و نیز کاربران را در معرض خطر شکارچیانی مانند کودک آزاران و سارقین قرار می‌دهد و در واقع اطلاعات نادرست و بالقوه خطرناکی در چنین محیط‌هایی منتشر می شود.
از مزایای شبکه‌های اجتماعی این است که اطلاعات را سریع‌تر از هر رسانه دیگر پخش می‌کند اما استفاده منفی این شبکه‌های اجتماعی، گسترش اطلاعات غیر قابل اعتماد و غلط نیز است.
کارشناسان شبکه های اجتماعی معتقد هستند سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی به دانشجویان کمک می‌کند تا در مدرسه بهتر عمل کنند به ویژه در شرایطی که اکنون ویروس کرونا دنیا را گرفتار کرده و سلامت دانش آموزان و دانشجویان با ورود به مراکز آموزش در خطر است.
نکته قابل توجه کارشناسان فضای مجازی و همچنین پلیس فتا ایجاد امنیت در شبکه های اجتماعی است. یکی از توصیه های همیشگی این کارشناسان به کاربران این است که ضمن استفاده از تکنولوژی های نوین و حتی آشنایی کودکان با این ابزارها و اینکه باید همراه با تکنولوژی بزرگ شده و تهدید و آسیب ها را در کنار مزایا به آن ها آموزش داد، این است که در شبکه های اجتماعی به افراد غریبه نباید اعتماد کرد.
اغلب کاربران به دلیل سهل‌انگاری و اطمینان به افراد مختلف در فضای مجازی عکس‌ها و فیلم‌های خصوصی خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند و مقدمات سوء استفاده برای مجرمان اینترنتی را فراهم می‌کنند.
پرونده های بسیاری در پلیس فتا تشکیل شده که نشات گرفته از ناآگاهی کاربران نسبت به استفاده نادرست از شبکه های مجازی است.
خطرات شبکه های اجتماعی
کارشناسان پلیس فتا براین باورند که امروزه شبکه های اجتماعی از سرگرم کننده ترین و جذاب ترین تفریحات جوانان و نوجوانان کشور است که زمان زیادی از آنها را در طی روز به خود اختصاص می دهد اما همواره خطراتی ممکن است در شبکه‌های اجتماعی پیش روی افراد باشد به همین دلیل ضرورت دارد مهم ترین خطرات شبکه های اجتماعی که در کمین افراد نا آگاه است را آموزش دهیم.
از جمله این خطرات تغییر هویت برای اخاذی از دوستان در شبکه های اجتماعی است، گاهی افرادی با تغییر هویت مجازی و تصاویر خود در حساب های کاربری شبکه های اجتماعی از دوست و آشنایان خود یا حتی غریبه ها در فضای مجازی اخاذی می کنند. پلیس فتا در بررسی پرونده های خود با موارد بسیار زیادی از این دست اتفاقات رو به رو می شود.
حتک حیثیت و اخاذی در پی برهم خوردن روابط در این فضا نیز بسیار است. گاهی اوقات افراد به روابط خود با دیگران در این فضا اطمینان زیادی دارند و فکر می کنند این ارتباط تا ابد باقی می ماند و متعهدانه است به همین دلیل اقدام به رد و بدل کردن و ارسال عکس و فیلم های شخصی خود به آن شخص می نمایند اما غافل از اینکه پس از اتمام این رابطه، چه بر سر حیثیت و آبروی ما می آید. بنابراین مراقب دوستی های فضای مجازی که به هیچ وجه قابل اطمینان نیست باشید.
ترویج رابطه های خارج از عرف و نامشروع از دیگر خطراتی است که پیش روی نوجوانان و جوانان قرار دارد، البته گاه افراد بالغ در دام شیادان گرفتار می شوند. در شبکه های اجتماعی خصوصا اینستاگرام افراد با اشتراک گذاری چند فیلم وعکس زیبا در یک صفحه، خود را معرفی و اقدام به جذب افراد ساده لوح که به راحتی قربانی مقاصد شوم آنها می شوند، می کنند. به این صورت که با ایجاد یک رابطه دوستی و سپس پیشنهاد رابطه نامشروع، پس از مدتی شخص قربانی را تهدید به افشای این رابطه می کنند و از او اخاذی می کنند.
خطر سرقت هویت گروه های سنی کودکان و نوجوانان در شبکه های اجتماعی وجود دارد. گاهی کلاهبرداران در ظاهر دوست یا follower در اینستاگرام به نوجوانانی که تجربه زیادی ندارند نزدیک شده و اطلاعات شخصی آنها را بدست می آورند و سپس با دانستن این اطلاعات اقدام به کلاهبرداری مالی از آنها می کنند. مثلا از اطلاعات حساب بانکی آنها سوء استفاده و از آن برداشت می کنند.
کلاهبرداری از طریق تبلیغات دروغین نیز از دیگر خطرات پیش رو در استفاده از شبکه های اجتماعی است، کلاهبرداران در شبکه های اجتماعی با راه اندازی کانال یا صفحات، به ظاهرخود را فروشگاه اینتذنتی یا آژانس هواپیمایی یا … معرفی می کنند و در قبال فروش کالا یا بلیطهواپیما و تور، از کاربران هزینه هایی اخذ می کنند و در صورتی که هیچ کالا یا خدماتی برای فروش وجود ندارد و کاربر فریب خورده پول خود را از دست داده است.
کلاهبرداران می توانند از شبکه های اجتماعی و اطلاعات کاربران سوءاستفاده کنند. بنابراین مراقب اطلاعات مهم در این شبکه ها ضروری است. براین اساس لازم است تا ضمن آگاهی از نحوه مراقبت از اطلاعات خود در شبکه های اجتماعی، این نکات را به فرزندان خود نیز آموزش دهیم.
در حال حاضر شبکه‌های اجتماعی جزء لابنفک زندگی ما شده‌اند. در واقع برخی از افراد به‌دلیل مزایای زیاد شبکه‌های اجتماعی و کاربردهایش، آن را انتخاب می‌کنند. بااین حال، شبکه‌های اجتماعی همانند شمشیر دولبه هستند. اگر به اندازه کافی و عاقلانه از آن استفاده نکنید، ممکن است به خودتان آسیب برساند. البته راه‌های زیادی وجود دارد که می‌توان از شبکه‌های اجتماعی به صورت درست و هدفمند استفاده کرد.
به گفته کارشناسان پلیس فتا نباید از شبکه های اجتماعی به عنوان معیاری برای مقایسه و سنجش استفاده کرد، شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک،برای اشتراک‌گذاری اخبار، کاربران خود را تشویق می‌کند به هر حال این اخبار غیر از خود کاربران توسط افراد دیگر منتشر نمی‌شود انتخاب انتشار یا عدم انتشار خبر با کاربران است به همین دلیل، مردم نسبت به اتفاقات مثبت زندگی‌شان جهت گیری خاصی دارند و در مقابل از بیان مشکلات زندگی خودداری می کنند.
نکته حائز اهمیت در مواجهه با پست های مختلف در شبکه های اجتماعی این است که باید واقع گرا بود. .با واقعیت روبرو شوید، لازم نیست فیس‌بوک یا توییتر خود را هر پنج دقیقه یکبار بررسی کنید، عادت به چک کردن بیش از حد شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند شما را از واقعیت جدا کند. به‌جای اینکه هنگام راه رفتن وقت خود را صرف بررسی شبکه‌های اجتماعی کنید صرف پیاده روی کنید این امر در مورد فعالیت‌هایی مانند غذا خوردن یا انتظار برای مدت طولانی بدون انجام کار مفید دیگر نیز صدق می‌کند.
توصیه دیگر این است که سخت‌گیر نباشید چرا که شبکه‌های اجتماعی برای کسب رضایت فوری ذهن کاربران است در نتیجه، هنگامی که شما چیزی را ارسال می‌کنید، می‌خواهید "لایک‌ها" و نظرات آن را بلافاصله مشاهده کنید، از شما خواسته می‌شود هر پنج دقیقه یکبار آن را بررسی کنید، یا مساله دیگر آن است که می‌تواند درچند دقیقه اول یک ناهماهنگی شناختی را ایجاد کند زیرا فکر می‌کنید مطالب ارسالی بازخورد مثبتی خواهد داشت اما در چند دقیقه اول این اتفاق نمی‌افتد و باعث ناراحتی کاربران می‌شود.
از سوی دیگر کارشناسان پلیس فتا می گویند، با خیال راحت از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنید. اطلاعات شخصی خود همانند شماره کارت‌های اعتباری، گذرواژه و غیره را در اختیار افراد غریبه و افرادی که به آنها اعتماد نداردید، قرار ندهید.حتی مواردی را که دوست ندارید افراد دیگر از آن اطلاع داشته باشند، ارسال نکنید.
مواردی که می‌تواند شما را نیز در معرض آسیب قرار دهد را ارسال نکنید، مانند" من الان در خانه تنها هستم"،"خانه هیچ‌کس نیست"، و غیره نمونه‌های واقعی وجود دارد که مجرمان از این شرایط برای ارتکاب جرم استفاده می‌کنند.
حفاظت از خود در شبکه های اجتماعی
مقدار اطلاعات شخصی که به اشتراک می‌گذارید را محدود کنید، اطلاعاتی که به ضرر شما منجر می‌شود را به اشتراک نگذارید، از قبیل آدرس و برنامه روزانه. اگر افرادی که در ارتباط با شما هستند اطلاعاتی از شما به اشتراک گذاشتند، مطمئن شوید که این اطلاعات آنقدر زیاد نیست که اگر غریبه‌ها بدانند شما را ناراحت کند. و همچنین هنگام به اشتراک گذاشتن اطلاعات و یا عکسی از افرادی که با آنها در ارتباط هستید نیز محتاط باشید.
اینترنت یک منبع عمومی است،: فقط اطلاعاتی را منتشر کنید که قبول کنید اشکالی نداشته باشد همه آن را ببینند. این شامل اطلاعات و عکس‌ها در پروفایل شما و فروم‌ها و بلاگ می‌شود. همچنین وقتی شما اطلاعاتی را آنلاین به اشتراک می‌گذارید نمی‌توانید آن را پس بگیرید. حتی اگر شما آن اطلاعات را از آن سایت حذف کنید، زیرا ممکن است به صورت ذخیره شده و یا کش شده در سیستم‌های سایرین وجود داشته باشد.
در مورد غریبه‌ها محتاط باشید، اینترنت راه را برای افرادی که هویت و انگیزه خودشان را به غلط جا می‌زنند آسان نموده است. افرادی که می‌خواهید با آنها در تماس باشید را محدود کنید، اگر شما با افرادی که آنها را نمی‌شناسید تعامل دارید، در مورد دادن اطلاعات به آنها و ملاقات حضوری محتاط باشید.
مشکوک باشید، هر چیزی را که بصورت آنلاین می‌خوانید باور نکنید، کاربران ممکن است اطلاعات نادرست در مورد موضوعات مختلف از جمله هویت خودشان، منتشر نمایند. که البته لزوما به قصد مخربی نیست می‌تواند شوخی و یا اغراق نیز باشد. شما همیشه محتاط باشید و قبل از هر گونه اقدامی از صحت اطلاعات مطمئن شوید.
تنظیمات خود را چک کنید، از امکانات تنظیم حریم خصوصی سایت استفاده کنید، تنظیمات پیش فرض هر سایتی ممکن است به همه امکان دیدن اطلاعات شما را بدهد اما شما می‌توانید تنظیمات را سفارشی کرده و اطلاعاتتان را محدود به دسترسی افراد خاصی کنید. اما باز هم این ریسک را نکنید که اطلاعاتی را که نمی‌خواهید همه ببینیند را منتشر کنید زیرا احتمال این نیز باز هست که اطلاعات شما در دسترس سایرین قرار بگیرد. سایت‌ها ممکن است گزینه‌های تنظیماتی خود را تغییر دهند پس به روز باشید و تنظیمات حریم شخصی خود را به صورت دوره‌ای چک کنید که مناسبترین گزینه‌ها را انتخاب کرده باشید.
در مورد برنامه های کاربردی که به واسطه شخص نوشته شده است محتاط باشد: برنامه‌های کاربردی که توسط اشخاص نوشته می‌شود ممکن است جنبه سرگرمی و یا کاربردی داشته باشد ولی شما محتاط باشید که کدام برنامه را فعال می‌کنید. از نصب برنامه‌هایی که ممکن است به نظرتان مشکوک باشد اجتناب کنید و یا تنظیمات خود را تغییر دهید تا این برنامه‌ها به کمترین اطلاعات ممکنه از دستگاه شما موبایل، لپ تاپ دسترسی داشته باشند.
از پسوردهای قوی استفاده کنید، با رمز عبورهای قوی از حساب‌های کاربری خودتان محافظت کنید، اگر رمز عبور شما در معرض خطر باشد ممکن شخص دیگری به حساب شما دسترسی داشته باشد و خود را جای شما جا بزند.
سیاست حفظ حریم خصوصی را بررسی کنید، برخی سایت‌ها ممکن است آدرس ایمیل و علاقه مندی‌های کاربرانشان را در اختیار شرکت‌های دیگر بگذارند، که ممکن است منجر به افزایش اسپم شود. سعی کنید با ایجاد یک سیاستی لیست دوستان خود را در اختیار این سایت‌ها قرار ندهید. برخی سایت‌ها به لیست افرادی که شما به آنها اشاره کرده باشید ایمیل اسپم میفرستند تا آنها نیز به سایت ملحق شوند.
نرم افزارها و به ویژه مرورگرتان را به روز نگاه دارید، نرم افزارهای آپدیت شده را نصب کنید به این ترتیب خرابکاران نمی‌توانند از راه‌های آسیب پذیری شناخته شده به شما آسیب برسانند. سیستم عامل‌های زیادی پیشنهاد آپدیت اتوماتیک را می‌دهند اگر این امکان را دارید فعالش کنید.
از نرم افزار ضد ویروس استفاده کنید، ضد ویروس‌ها به کامپیوتر شما در برابر ویروس‌های شناخته شده کمک می‌کنند، بنابراین شما می‌توانید قبل از اینکه به شما آسیب برسانند آنها را حذف کنید. به دلیل اینکه خرابکارها به طور مرتب ویروس‌های جدیدی می‌نویسند، آپدیت بودن از اهمیت بالایی برخوردار است.
