به گزارش «شیعه نیوز»، فولیکول تخمدان کیسه‌ای پر از مایع است که حاوی تخم نابالغ یا تخمک است. این فولیکول‌ها در تخمدان‌ها یافت می‌شوند. در طی تخمک گذاری، یک تخمک بالغ از یک فولیکول رها می‌شود. در حالی که چندین فولیکول در هر چرخه شروع به رشد می‌کنند، به طور طبیعی فقط یک فولیکول تخمک گذاری می‌کند.
فولیکول‌هایی که تخمک بالغ را جدا نمی‌کنند از هم پاشیده می‌شوند. حدود ۹۹ ٪ از فولیکول‌های تخمدان از هم پاشیده می‌شوند و هرگز به اندازه کافی بزرگ نمی‌شوند تا تخمک را آزاد کنند.
فولیکول‌های آنترال چیست؟
از لحاظ تئوری، اگر بدانید چه تعداد فولیکول در داخل تخمدان وجود دارد، می‌توانید یک ایده از تعداد تخمک داشته باشید. شمارش تعداد فولیکول‌ها در تخمدان‌ها غیرممکن است، زیرا خیلی کوچک هستند. اما، هنگامی که یک فولیکول به مرحله خاصی رسید، می‌توان آن را از طریق سونوگرافی مشاهده کرد.
فولیکول‌ها از مرحله بسیار کوچک شروع می‌شوند. تمام فولیکول‌ها در تخمدان به عنوان فولیکول‌های اولیه شروع می‌شوند. یک فولیکول اولیه فقط ۲۵ میکرومتر است که ۰.۰۲۵ میلی متر است و دیدن آن با چشم غیر مسلح غیرممکن است، چه برسد به اینکه در سونوگرافی دیده شوند. هر روز، فولیکول‌های اولیه توسط سیگنال‌های هورمونی بیدار می‌شوند و شروع به رشد می‌کنند. تا زمانی که آن‌ها به حیات خود ادامه دهند و بزرگ و بزرگتر می‌شوند.
یکی از آن مراحل، مرحله سوم است. در این مدت، فولیکول حفره پر از مایعات به نام آنتروم را بدست می‌آورد، به فولیکول‌های دارای آنتروم " فولیکول‌های آنترال " گفته می‌شوند و قطر آن بین ۲ تا ۱۰ میلی متر است. از نظر برخی، یک فولیکول آنتروم که اکنون ۵ میلی متر است ۲۰۰ برابر بزرگتر از یک فولیکول اولیه است.
فولیکول‌های آنتروم با سونوگرافی قابل مشاهده هستند. تحقیقات نشان داده است که تعداد فولیکول‌های آنتروم فعال در تخمدان‌ها با تعداد احتمالی تخمک‌های باقی مانده ارتباط دارد. هنگامی که تعداد کمی از فولیکول‌های آنترال روی تخمدان‌ها در حال رشد هستند، احتمالاً ذخایر تخمدان کم است.
فولیکول‌های آنترال سطح بالاتری از هورمون موسوم به هورمون ضد مولر (AMH) تولید می‌کنند که در خون گردش می‌کند. اندازه گیری سطح AMH از طریق آزمایش خون روش دیگری برای ارزیابی ذخایر تخمدان است.
نقش فولیکول‌ها در چرخه قاعدگی:
چرخه قاعدگی شما به دو قسمت اصلی تقسیم می‌شود: مرحله فولیکولار و مرحله لوتئال. در مرحله فولیکول، فولیکول‌ها در مرحله سوم رشد استخدام شده و فرآیندی را شروع می‌کنند که در نهایت منجر به تخمک گذاری خواهد شد.
در حالی که چندین فولیکول در این دوره شروع به کار می‌کنند، تنها یک (یا دو) به بلوغ کامل می‌رسند و یک تخمک رها می‌کنند. اگر دارو‌های باروری مصرف می‌کنید، ممکن است چندین فولیکول به مرحله تخمک گذاری برسند.
فولیکول‌ها خودشان مسئول این موارد هستند:
• تغذیه و محافظت از تخمک از طریق تخمک گذاری انجام می‌شود.
• ترشح هورمون‌های مهم تولید مثل
• بعد از تخمک گذاری، تبدیل به جسم لوتئوم می‌شود که هورمون‌های پروژسترون و استروژن را آزاد می‌کند.
مرحله فولیکولار چرخه قاعدگی:
مرحله فولیکولی چرخه شما از روز اول پریود شما شروع می‌شود. قاعدگی، آزاد شدن بدن از بافت آندومتر است. در پایان دوره شما، لایه رحم نازک خواهد شد. پس از تخمک گذاری مجدد پوشش رشد کرده و ضخیم‌تر می‌شود.
اما قبل از این اتفاق، در دوره شما تخمدان ها، تخمک بعدی را برای تخمک گذاری آماده می‌کنند. بین پنج تا شش فولیکول در تخمدان شما شروع به رشد می‌کند. هورمون FSH (هورمون تحریک کننده فولیکول) توسط غده هیپوفیز تولید و منتشر می‌شود. این هورمون است که باعث رشد فولیکول‌ها می‌شود.
با افزایش اندازه فولیکول‌ها، استروژن بیشتری آزاد می‌کنند. سطوح بالاتر استروژن غده هیپوفیز را آهسته می‌کند تا تولید FSH کند شود. حتی اگر شما با پنج یا شش فولیکول شروع کرده باشید، فقط یک (و گاهی اوقات دو) فولیکول به بلوغ می‌رسند. سطح پایین‌تر FSH باعث می‌شود که فولیکول‌های کوچکتر آهسته‌تر رشد کنند و یا حتی رشد آن‌ها را متوقف کنند، در حالی که فولیکول بزرگتر رشد خود را ادامه می‌دهد.
سرانجام، یک فولیکول غالب می‌شود. دیگران متوقف می‌شوند و می‌میرند. هنگامی که فولیکول به حداکثر اندازه خود نزدیک می‌شود، استروژن بیشتری نیز آزاد می‌کند.
مقادیر بسیار زیاد استروژن باعث تولید غده هیپوفیز و تولید LH یا هورمون لوتئینه کننده می‌شود. این فولیکول را فشار می‌دهد تا آخرین مراحل رشد خود را انجام دهد. سرانجام، فولیکول باز می‌شود و یک تخمک رها می‌کند. این لحظه تخمک گذاری است.
فولیکولوژنز: مراحل توسعه فولیکول
ممکن است فکر کنید که رشد فولیکول در مرحله چرخه قاعدگی شروع و پایان می‌یابد، اما این طور نیست. چرخه عمر کامل فولیکولار قبل از تولد یک فرد، هنگامی که تخمدان‌ها برای اولین بار در جنین در حال رشد ایجاد می‌شوند، شروع می‌شود.
در این زمان تخمدان‌ها فقط شامل فولیکول‌های اولیه هستند. در هر مرحله از رشد فولیکول، بسیاری از فولیکول‌ها رشدشان متوقف می‌شود و می‌میرند.
مراحل فولیکولژنز عبارتند از:
فولیکول بدوی: مرحله‌ای که تمام فولیکول‌ها در تخمدان‌های یک نوزاد ایجاد می‌شوند.
فولیکول‌های اولیه: هر روز چند فولیکول بدوی به مرحله فولیکول اولیه منتقل می‌شود و از بلوغ شروع می‌شود و تا یائسگی ادامه می‌یابد.
فولیکول‌های ثانویه: این مرحله شامل اضافه شدن سلول‌های بدن است، که باعث ترشح هورمون‌ها می‌شوند.
فولیکول‌های سوم: همچنین به عنوان فولیکول‌های آنترال شناخته می‌شوند، فولیکول‌هایی که حاوی یک حفره پر از مایع هستند به نام آنتروم. فولیکول‌ها در این مرحله از طریق سونوگرافی ترانس واژینال قابل مشاهده هستند.
فولیکول گرافیان: یک فولیکول به اندازه کافی بزرگ برای تخمک گذاری. فقط یک یا دو فولیکول سوم در هر چرخه تا تخمک گذاری بالغ می‌شوند.
جسم زرد: دیگر فولیکولی وجود ندارد. از فولیکول آزاد که یک تخمک را آزاد می‌کند، توسعه می‌یابد.
اندازه فولیکول:
اگر تحت درمان باروری قرار دارید، پزشک ممکن است از طریق سونوگرافی، رشد فولیکول را کنترل کند. در طول این سونوگرافی‌ها، تعداد فولیکول‌های در حال توسعه شمارش خواهد شد و آن‌ها نیز اندازه گیری می‌شوند.
منبع: بیتوته
