به گزارش «شیعه نیوز»،علت کوتاهی قد چیست و چگونه باید از آن در کودکان جلوگیری کنیم؟ برای قد بلند شدن خیلی از موارد تاثیر گذار هستند که یکی از آنها مصرف مواد مغذی ضروری است که به افزایش قد کمک شایانی میکند.
کوتاهی قد معضل بزرگی است که براثر اختلالات ژنتیک، عملکرد سیستم غدد اندوکرین، وضعیت تغذیه ای، سطح فعالیت فیزیکی و وجود یا عدم وجود بیماریهای مزمن به وجود میآید. برای تشخیص و جلوگیری از کوتاه شدن قد از چارت رشد به صورت منظم استفاده کنید و قد خود را از دوران شیرخوارگی ثبت نمایید.
علت عمده کوتاهی قد
کوتاهی قد در بسیاری از موارد به علت عوامل فیزیولوژیک مانند علل سرشتی یا فامیلیال (ژنتیک) ایجاد میشود. عملکرد سیستم غدد اندوکرین در رشد قدی موثر است. کوتاهی قد ممکن است به علت ابتلا به بیماریهای مهم و قابل درمان (علل پاتولوژیک) مانند بیماریهای مزمن گوارشی یا کلیوی، ریکتز، دیسپلاری استخوانی، اختلالات کروموزومی، بیماریهای مختلف نظیر سوءتغذیه و بیماریهای ریوی، خونی و مشکلات روحی- روانی نیز به وجود آید. اختلالات هورمونی نیز میتواند علت دیگر کوتاهی قد باشد.
عوامل موثر در بلند قد شدن
بررسی دقیق الگوی رشد به ویژه در دوران کودکی الزامی است، زیرا تغییرات رشد و افزایش قد شاخص حساسی از سلامت عمومی میباشد. عوامل داخلی و محیطی در طول دوران رشد در قد افراد تداخل دارد.
عوامل داخلی تعیین کننده قد:
فاکتورهای ژنتیکی هستند که از والدین به فرزند به ارث میرسد و قابل تغییر نیست. از نظر ژنتیکی پس از اتمام دوران بلوغ افزایش قد متوقف میشود وفعل و انفعالات پیچیده ژن ها، مواد مغذی و هورمونها به اوج خود میرسد.
عوامل محیطی تاثیرگذار در قد افراد عبارتند از:
عوامل محیطی مانند تغذیه، آب و هوا، اقلیم و بیماریها ونزدیکی یا دوری به خط استوا در رشد فرد بسیار مهم هستند. تغذیه مناسب بیشترین اثر را در مراحل رشد دارد. بسیاری از مکملها و مواد مغذی و هورمونها وجود دارند که در رشد استخوان و افزایش قد موثر هستند.
تاثیر هورمونهای مختلف در افزایش قد
برای افزایش یافتن قد، تنها هورمون رشد که از هیپوفیز ترشح میشود تاثیر گذار نیست و برخی هورمونهای دیگر مانند هورمونهای جنسی زنانه و مردانه در مقدار بالا باعث تکمیل زودهنگام رشد استخوانی و غضروفها شده و موجب مهار عملکرد هیپوفیزمی شوند و در نتیجه در قد افراد تاثیر گذار هستند. همچنین کم کاری تیروئید نیز میتواند سبب توقف رشد و اتصال زودهنگام غضروفهای مفصلی گردد.
قد بلند شدن بستگی به عوامل متعدد داخلی و خارجی دارد. بدانید که باید کودکان و نوجوانان کدام دسته از مواد غذایی را باید مصرف کنند تا قد و قامتی رشید داشته باشند. ویتامینها و تغذیه مناسب کلیدهای مهم برای افزایش قد همراه با ساختار ژنتیکی هستند. استخوانها باید سالم و قوی باشند تا بلندتر شوند. بدن به رژیم غذایی متعادل با مواد معدنی و ویتامین نیاز دارد. ویتامینها عمدتا به رشد کمک میکنند، ویتامین د، ب ۱، ث، ب ۲ و مواد معدنی نظیر فسفر و کلسیم هستند.
ویتامینها برای رشد قد
در این بخش از بهترین ویتامین برای افزایش قد ذکر شده است.
۱. ویتامین B۱ مناسب برای افزایش قد
گفته میشود ویتامین ب رشد بدن را بالا برده و به رشد بلندتر کمک میکند. بیشتر غذاهایی که ما در آنها مصرف میکنیم، منبع ویتامین ب است. علاوه بر این، آنها برای بدن نیز مفید هستند. سیستم گوارشی نیز با جذب این ویتامین حفظ میشود. برای اعضا بدن خون تامین میکند و به رشد مناسب بدن کمک میکند هم چنین به حفظ عملکرد درست قلب و سیستم عصبی کمک میکند.
برخی از منابع مهم حاوی ویتامین ب ۱ بادام زمینی، سویا، برنج و هستند؛ ویتامین ب یکی از ویتامین هاست که به رشد بلندتر کمک میکند.
۲. ویتامین D برای افزایش قد:
این بسیار مهم است و به استخوانها کمک میکند تا آنها را بلند و قوی کنند. نور خورشید غروب نیز ویتامین د ضروری بدن تامین میکند. اگر بدن مقدار مورد نیاز ویتامین د را دریافت نکند دندانها و استخوانها ضعیف میشوند. نور خورشید منبع مهم ویتامین د است. علاوه بر این میتوانید میزان ویتامین د را با خوردن گوجه فرنگی، سیب زمینی، شیر، مرکبات افزایش دهید.
این کار به شما این امکان را میدهد که به بلندی برسید که به طور ژنتیکی در نظر گرفته شده است. ویتامین د نیز به بدن کمک میکند تا کلسیم و فسفر را جذب که به رشد بلندتر نیز کمک میکند. ویتامین د برای رشد قد در میان بزرگسالان بهترین ویتامین دیگر است. ویتامین د نیز به مبارزه با ریزش مو کمک میکند. استفاده از مکملهای ویتامین د کمک میکند تا موی سالم داشته باشید.
چگونه از آن استفاده کنیم:ماهی چرب مثل ماهی تن، سالمون و ماهی خال منبع خوبی از ویتامین د هستند. گوشت گاو، پنیر و زرده تخم مرغ برخی غذای بیشتری هستند که میتوانید به عنوان منابع ویتامین د بخورید.
۳. ویتامین ث موثر در افزایش قد:
ویتامین ث نیز به عنوان آسکوربیک اسید خوانده میشود و در بسیاری از میوهها فراوان است. آنها به بیرون کردن سموم از بدن کمک میکنند و بدن را تمیز نگه میدارند. به رشد دندانها و استخوانها کمک میکند. همچنین آنها را تقویت میکند. ویتامین ث یکی از آنتی اکسیدانها خوب است در نتیجه از بیماری ناشی از رشد بدن در سنین پایین جلوگیری میکند. گوجه فرنگی، میوههای مرکبات، سیب زمینی و توتها منبع غنی این ویتامین هستند. ما چیزهای زیادی در مورد اهمیت ویتامین ث شنیده ایم. ویتامین ث به تقویت استخوانها بدن کمک میکند.
چگونه از آن استفاده کنید:گواوا، گریپ فروت، کیوی و پرتقال حاوی ویتامین ث هستند. یک کاسه از این میوهها را روزانه بخورید تا افزایش چشمگیر قد را ببینید.
۴. ویتامین B۲ برای افزایش قد:
این یکی از ویتامینهای مهم است که به رشد قد کمک میکند. ویتامین ب ۱۲ در سبزیجات پر شاخ و برگ فراوان است و بهترین راه برای خوردن آنها این است که آنها را در سالاد برای کودکان خود بگنجانید. ریبو قلاوین نام مشهور دیگری از ویتامین B۲ است هم چنین به رشد ناخن ها، استخوان ها، پوست و مو نیز کمک میکند. برای افزایش مقدار ریبو فلاوین در بدن از سبزیجات سبز و برگ، ماهی، شیر و تخم مرغ در رژیم غذایی استفاده کنید.
چگونه از آن استفاده کنیم:ویتامین ب ۲ در سبزیجات پر برگ وجود دارد. آنها انرژی مورد نیاز را به بدن میدهند و مکملهای لازم برای قد هستند.
۵. کلسیم مناسب برای افزایش قد:
کلسیم به بدن کمک میکند تا رشد استخوان را افزایش دهد. هم چنین استحکام استخوانها برای رشد بلندتر افزایش میدهد. این مواد معدنی بسیار مهم در رشد قد و شخصیت تان هستند. شیر و همه محصولات لبنی مانند پنیر، کره، و ... بسیار غنی از کلسیم هستند. منابع غذایی مانند اسفناج، شلغم، محصولات سویا وکلم نیز غنی از کلسیم هستند. کلسیم باید به طور منظم مصرف شود تا استحکام و طول عمر استخوانها را افزایش دهد که منجر به افزایش قد میشود.
نیاز به کلسیم:
از ۱ تا ۵ سال:۵۰۰ میلی گرم
از ۵ تا ۱۰ سال:۸۰۰ میلی گرم
از ۱۰ تا ۲۰ سال:۱۳۰۰ میلی گرم
از ۲۰ تا ۵۰ سال و بالاتر از آن:۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم.
نیازی به گفتن نیست که کلسیم استخوانهای را تقویت میکند و به آن قدرت میدهد. آنها همچنین مکملهای بسیار خوبی به عنوان ویتامین هستند که به رشد قد کمک میکنند.
چگونه از آن استفاده کنیم:یک لیوان شیر در شب، نیاز کلسیم بدن را تامین میکند پنیر، ساردین، ماست و لوبیا نیز در آنها کلسیم هستند. به یاد داشته باشید هر روز آنها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
۶. فسفر
کلسیم به تنهایی برای ساختن بافتها و استخوانها کافی نیست. ما به فسفر و کلسیم نیاز داریم. ترکیب هر دو برای رسیدن به حداکثر نتایج ضروری است و به هضم ویتامین ریبو فلاوین کمک میکند. کمبود آن منجر به از دست رفتن استخوان خواهد شد، به جلوگیری از پوکی استخوان کمک میکند.۸۰ درصد فسفر بدن در استخوان وجود دارد. مانع رشد آهسته استخوانها در کودکان با جلوگیری از بیماریهای استخوانی مانند نرمی استخوان میشود. به این ترتیب در رشد قد مشارکت داشته باشید.
چگونه از آن استفاده کنید:آجیل، لوبیا و ماهی حاوی مقدار زیادی فسفر هستند و میتوانند به عنوان بخشی از مکملهای غذایی مصرف شوند. یک مشت گردو بردارید و هر وقت دوست دارید آنها را بخورید.
مواد مغذی ضروری برای رسیدن به یک قد بهینه
پروتئین ها: این یکی از مهمترین عوامل غذایی در افزایش قد کودکان است. پروتئین برای ساخت، توسعه و نگهداری ماهیچهها و بافتهای بدن ضروری است. کمبود پروتئین میتواند به رشد غیر عادی و یا کوتاهی ماهیچه منجر شود. در نتیجه والدین باید مطمئن شوند که رژیم غذایی کودک پروتئینهای کافی دارد.
مواد معدنی: مواد معدنی خاص در غذا برای حمایت از رشد قد کودک ضروری هستند. غذاهایی که در آهن، منیزیم، فسفر، ید، منگنز و فلورید غنی هستند به افزایش رشد در کودکان و نوجوانان مشهور هستند. کلسیم هم بسیار مهم است، چون نه تنها از رشد پشتیبانی میکند، بلکه استخوانها را قوی میسازد.
ویتامین ها: وقتی به سلامت استخوان و قد میرسد، ویتامین د نقش حیاتی ایفا میکند. این به این دلیل است که به جذب کلسیم در بدن کمک میکند. کمبود ویتامین د میتواند منجر به ضعف استخوانها شود و اثر منفی بر قد نیز بگذارد. علاوه بر این، ویتامینهای دیگر برای رشد خوب در کودکان شامل ویتامین آ، ویتامین ب ۱، ویتامین ث، ویتامین ث، ریبوفلاوین، آسکوربیک اسید و ویتامین اف هستند. سبزیجات و میوهها غنی از ویتامینها در رژیم غذایی سالم و متعادل ضروری هستند.
کربوهیدرات: کربوهیدراتها مضر در نظر گرفته میشوند، اما در رژیم غذایی کودکان برای افزایش قد ضروری هستند. کربوهیدرات به بدن، به ویژه در مورد کودکان، انرژی میدهد. با گفتن این جمله، بدیهی است که باید مراقب باشید که رژیم غذایی کودک شامل کربو هیدراتهایی باشد که مصرف میکنند باید از کل مواد غذایی مانند گندم و غله باشد. غذا شامل آرد تصفیه شده مثل پیتزا، همبرگر و نان سفید، غنی از کربوهیدرات هستند که میتوانند مضر باشند.
علاوه بر کربو هیدرات ها، پروتئین ها، ویتامینها و مواد معدنی، کودک همچنین به مقدار توصیه شده از اسید های چرب امگا ۳ و امگا ۶ در رژیم غذایی نیاز دارند تا سلامت خوب و رشد قد بهینه را تضمین کند. کودک را تشویق کنید تا غذاهایی را انتخاب کند که حاوی این مواد مغذی هنگام تهیه غذا باشند.
خواب ایده آل و کافی برای داشتن قد بلند و مناسب
هر فرد نیاز مخصوص به خواب روزانه خود را دارد. این درست نیست که هر چه بیشتر بخوابید، برای رشد بهتر است. خواب زیاد باعث میشود بدن تنبلی کند و متابولیسم را کند کند در نتیجه خطر افزایش وزن بالا میرود. به طور متوسط، یک بزرگ سال جوان روزانه به حداقل ۸ ساعت خواب و نوجوانان به ۹ ساعت یا بیشتر نیاز دارند. با این حال، این فقط یک میانگین است و ممکن است دقیقا برای شما صادق نباشد. بهترین راه برای مشخص کردن میزان دقیق زمان خواب که نیاز دارید این است که اصلا آن را محاسبه نکنید. فقط شبها زود بخوابید، از ساعت زنگدار استفاده نکنید و بگذارید به طور طبیعی بیدار شوید. بدن شما ساعت زیستی مخصوص خودش را دارد که میتواند مقدار دقیق خوابش را تعیین کند. تا زمانی که عادت خوب خواب دارید این کار را نکنید بدن شما از خودش مراقبت خواهد کرد.
خواب با حالت بدنی مناسب برای رشد در طول خواب بسیار مهم است. خواب با حالت صحیح میتواند کمک کند ستون فقرات را کشیده و قد را افزایش دهید؛ خواب با حالت نادرست میتواند باعث کشیدگی گردن، شانهها و کمر در طول خوابیدن شود. در ادامه نکات مفیدی در مورد نحوه خوابیدن با وضعیت بدنی مناسب وجود دارد.
خوابیدن در یک تشک راحت و محکم:
اگر به اندازه کافی محکم نیست، یک ورقه چوبی زیر تشک قرار دهید. خوابیدن در سطح سخت ستون فقرات را در موقعیت طبیعی قرار میدهد. این باعث افزایش طول نخاع میشود و به هورمون رشد نیز اجازه میدهد که به راحتی از بدن عبور کند.
خوابیدن روی پشت با یک بالش صاف در زیر زانوهایتان:این کار ستون فقرات را به طور مناسب تراز خواهد کرد و از هر گونه دردهای پشت سر در یک موقعیت خمیده جلوگیری خواهد کرد. دراز کردن زانوها و پاها به مغز کمک میکند تا خون اکسیژن بیشتری دریافت کند. مقدار بیشتر اکسیژن باعث میشود مغز انرژی بیشتری دریافت کند، روی پهلو با زانوهای خمیده بخوابید. کمر را صاف میکند. بالش صاف ممکن است برای حمایت از گردن به کار رود، به خصوص اگر شانههای پهنی دارید.
۴.) از بالش بلند استفاده نکنید. در حالی که روی پشت دراز کشیده و سر را روی بالش بلندی قرار داده اید، گردن به جلو خم میشود و کمرتان در وضعیت بسیار غیر طبیعی قوس میگیرد. این به گردن، شانهها و کمر فشار میآورد همچنین رشد ستون فقرات را در طول شب کم خواهد کرد.
۵.) با صورت به سمت پایین یعنی رو به بالشت نخوابید چراکه این باعث افزایش قوس گردن و شانهها میشود.
منبع: بهداشت نیوز