به گزارش «شیعه نیوز»،لکه سفید روی پوست به بخش کوچک مسطح تغییررنگیافته یا کلفتشدهای از پوست که ناحیهای متمایز از پوستِ بهنجارِ پیرامون خود است. این ضایعه در بیماریهای پوستی مختلف، نواحی مختلف پوست و با رنگهای متفاوت دیده میشود؛ مانند کک و مک، ارغوانیشدگی (پورپورا)، لک و پیس (ملاسما)، پیسی (بَرَص) و کهیر.
دلیل بروز لک
سلولهای ملانوسیت پوست وظیفه ساختن ماده ملانین را دارند. برحسب میزان ملانین، پوست سفید، سبزه یا سیاه میشود. در یك فرد ممكناست بخشی از پوست بدن دچار كاهش یا افزایش میزان ملانین شود كه باعث بروز لكهای تیره یا سفید خواهد شد. لکها برحسب اینکه سفید باشند یا تیره و دلیل بروز آنها درمانهای مختلفی دارند.
گرچه میزان شیوع لکهای ناشی از نورآفتاب بیشتر است اما لکهای سفید هم وجود دارد و مهمترین علت بروز این لکها بیماری ویتیلیگو یا برص است. برص یك اختلال خودایمنی است كه در آن سیستم دفاعی بدن علیه سلولهای ملانوسیت پادزهر ترشح میكند و آنها را از بین میبرد.
لکه های سفید روی پوست
علت لکه های سفید روی پوست می توانند، ریشه های مختلفی داشته باشند مانند تروما، سوختگی، یا تاول. صدماتی که ملانین را از بین می برد: عدم تعادل مادرزادی، مانند ویتیلیگو یا آلبینیسم.
ویتیلیگو: می تواند با نقاط کم رنگ بر روی پوست شما ظاهر شوند که بعد از گذشت زمان به تمام بدن شما گسترش می یابد. ظاهر ناخوشایند زیبایی شناختی آن می تواند باعث ایجاد مشکلات روحی در فردی شود که به آن مبتلاست. التهاب پوست یا عفونت که سبب آسیب به ملانین ها می شود برای مثال، این مورد مربوط به درماتیت سائبوری می باشد.
واکنش آلرژیکی: دلیل این اتفاق به آلرژی به غذا، لوازم آرایش، داروها و … میتواند ایجاد شود.
این لکه های سفید درمان می شوند؟
درمان بیماریهای خودایمنی یا اتوایمیون معمولا آسان نیست. در بیماری برص، لکه های سفید پوستی، كوچك و بزرگ، متعدد و قرینه روی پوست دیده میشود كه هیچ سوزش، خارش یا دردی ندارند. فقط ظاهر پوست دو رنگ میشود. لکهای برص بهخصوص در افرادی كه پوست تیره دارند، واضحتر است.
بیماریهای دیگر از قبیل قارچهای پوستی (تینهآورسیكالر)، نورآفتاب، بعضی خالهای سفید، جوشگاههای بهبودیافته پوستی و ... نیز باعث بروز لكهای سفید یا روشن میشوند ولی تشخیص این لكها همیشه با معاینه بالینی مقدور نیست و برای تشخیص قطعی باید از روشهای آزمایشگاهی استفاده كرد اما لكهای تیره پوستی به دلایل مختلف و در هر قسمتی از سطح پوست بدن ظاهر میشوند ولی بیشتر روی پوست صورت كه بیشتر تحت تاثیر نورآفتاب است دیده میشوند. لكهای تیره پوستی شامل ككومك، كلوآسما، خالهای مسطح، لكهای تیره بعد از بهبود ضایعات پوستی و... هستند.
آیا برای هر دو نوع لک درمانهای یکسانی وجود دارد؟
نه، برای بیماری برص و لکه سفید روی پوست ناشی از آن كه در اثر تابش آفتاب شدت مییابند، باید از كرمهای ضدآفتاب وسیعالطیف بهخصوص برای قسمتهای در معرض نورآفتاب مانند صورت و پشت دستها استفاده كرد.
مواد آرایشی رنگی كه رنگ لكهای صورت را با پوست طبیعی اطراف لك همرنگ میكند نیز از نظر روانی به بیمار كمك میكند. گاهی نیز پزشك برای بعضی از بیماران استروییدهای موضعی تجویز میكند. البته مصرف استروییدها نباید خیلی طولانی شود و پزشك آنها را پس از مدتی قطع و به جای آن تركیبهای غیراستروییدی تجویز میكند زیرا مصرف طولانیمدت استروییدهای موضعی، باعث بروز عوارض جانبی مانند تحریك رنگسازی از نواحی فولیكولهای مو و ایجاد رنگ تیره روی لکه های پوستی سفید میشود. نوردرمانی یا فوتوتراپی موضعی یا سیستمیك با اشعه ماورایبنفش تا حدودی در درمان برص موثر است ولی باید تحتنظر متخصص پوست انجام شود.
گزارشهایی از رنگسازی مجدد به دنبال درمان یا لیزر نیز وجود دارد ولی این درمان هنوز در مرحله تكوین است و به همه بیماران توصیه نمیشود. ممكن است پزشك متخصص پوست بعد از بررسی كامل بیمارانی كه بیش از60 درصد پوست بدنشان درگیر شده است، از تركیب ایمونوبنزن 20 درصد برای از بین بردن بقیه رنگ طبیعی پوست استفاده کند تا یكدست سفید شود. در این صورت مراقبت كامل و دقیق و دوری از نورآفتاب ضروری است.
لکهای تیره
از شایعترین لکهای تیره کک و مک است که در افرادی كه استعداد ژنتیكی دارند و از دوران كودكی در معرض آفتاب قرار گرفتهاند، روی صورت و نواحی دیگر پوست ظاهر میشود. ککومکها به درمانها خیلی خوب جواب میدهند ولی از آنجا كه بیمار از لحاظ ژنتیكی مستعد است، دوباره عود میکنند. نوع دیگری از ککومک، كلوآسماست كه به لك بارداری هم شهرت دارد. این لکها به رنگ قهوهای در صورت و گردن زنانی كه استعداد و زمینه ژنتیكی دارند، در دوران بارداری بروز میکنند البته ممکن است زنان غیرباردار هم به آنها مبتلا شوند. حدود10 درصد موارد، این لكهای تیره آهسته و تدریجی در مردان پدیدار میشوند و پس از قرارگرفتن در نورآفتاب شدت مییابند. لک بارداری معمولا پس از ختم بارداری یا با قطع مصرف داروها پس از چند ماه از بین میرود یا كاهش مییابد.
درمان لکهای تیره
به حداقل رساندن تماس با نورآفتاب، بهخصوص، در اواسط روز و پوشیدن كلاه لبهدار، بهخصوص در آقایان از درمانهای اصلی است. مصرف كرم ضد آفتاب نیز ضروری است. بیماران برای آرایش باید از پودرهای آرایشی معدنی استفاده كنند نه شیمیایی.
درمانهای دارویی هم شامل تركیبهای هیدروكینون، ترتینویین موضعی و داروهای دیگر است كه با توجه به شرایط بیمار پزشك یك یا مخلوطی از آنها را تجویز میكند. لیزر اندییگ و Q سوییچ نیز در ككومك بسیار موثر است ولی در لک بارداری تاثیر چندانی ندارد و برای همه تجویز نمیشود.
استفاده از لایهبردارهای شیمیایی یا طبیعی برای درمان لک
این نوع درمانها کوتاهمدت هستند و پایدار نیستند و در صورتی که فرد درمانهای دیگر را دنبال یا از پوست خود در برابر آفتاب محافظت نکند، فایده چندانی نخواهند داشت. البته انجام سرخود آنها بدون نظر پزشک توصیه نمیشود.
آیا جدید یا قدیمی بودن لک هم در درمان آن موثر است؟
هرچه لک جدیدتر باشد، درمان راحتتر و سریعتر انجام میشود و هرچه ملاسما عمقیتر شود درمان سختتر و زمانبرتر خواهدبود بنابراین به محض بروز لک باید فورا به پزشک مراجعه و درمانها و پیشگیریهای لازم انجام شود.
برای درمان انواع لک های پوستی میتوانید از ماسک های زیر استفاده کنید:
ماسک آلوئه ورا: شما دوستان عزیز می توانید این گیاه را خریداری کرده و یا خودتان پرورش دهید، و پس رشد کردن یکی از ساقه های گیاه را کنده و ماده داخل آن را با قاشق جدا کرده و پوست خود بمالید، جالبه بدونید این ماده علاوه بر درمان لکه های پوستی باعث زیبایی و سفید شدن پوست نیز می شود.
ماسک ترش: این ماسک که حاوی ماست ترش شده و کمی زرد چوبه است باعث سفیدی و از بین رفتن لکه های پوستی می شود.
استفاده از پوست میوه جات: یکی دیگر از روش های درمان لکه ها و سفیدی پوست است استفاده از پوست خیار یا استفاده از پوست پرتقال است.
منبع :بیتوته