به گزارش«شیعه نیوز»، نشریه نیویورکتایمز در گزارشی از فعالیتهای هستهای سعودی نوشت که نشانههای فزایندهای وجود دارد که سعودیها خواهان (دستیابی به) گزینه (امکان) ساخت سلاحهای هستهایاند تا بتوانند از خود در مقابل رقیب دیرینهشان ایران محافظت کنند، کشور رقیبی که پیش از پذیرش توافق برجام، برنامه هستهای گستردهای داشت.
با این حال، سعودیها نمیگویند که قصد دارند پس از اسرائیل دومین طرفی در این منطقه بیثبات باشند که خواهان دستیابی به زرادخانه هستهای هستند. سعودیها اصرار دارند که از رآکتورهای 16گانهای که قرار است طی 25 سال آتی ساخته شوند، برای تولید انرژی برای مصارف داخلی استفاده خواهد شد و در نتیجه میتوانند از ذخایر نفت عظیم خود برای کسب درآمد ــ بهجای سوزاندن سوخت در نیروگاههای تولید انرژی برق ــ استفاده کنند.
تلاش دولت اوباما برای مذاکره با سعودیها بهمنظور رسیدن به توافقی بر سر انتقال فناوری هستهای غیرنظامی به این کشور ــ مسئلهای که پیش از خرید فناوری هستهای از آمریکا الزامی است ــ بهخاطر خودداری سعودیها از دادن تعهدی الزامآور برای چشم پوشیدن از غنیسازی اورانیوم و بازفرآوری پلوتونیوم ناکام ماند، دو مسئلهای که میتوان از آن برای تولید سلاحهای هستهای استفاده کرد. امارات پیشتر در سال 2009 چنین تعهدی را پذیرفته بود.
اما هماکنون مذاکراتی در این زمینه آغاز شده است، آن هم در دوران رئیس جمهوری که بهدنبال تأمین نیازهای کسبوکارهای آمریکایی است. در مقام نظر، ترامپ بهخوبی میتواند نظر سعودیها را برای پذیرش این توافق ــ که پیشتر آن را رد کرده بودند ــ جلب کند. وی میتواند ادعا کند معقولتر این است که ریاض سوخت غنیشده برای راکتورهایش را بهقیمت مناسبی از تأمینکنندگان خارجی خریداری کند تا اینکه آن را در عربستان تولید کند. چنین توافقی میتواند پیوندهای سعودی با ایالات متحده را بیشتر تقویت کند، کشوری که متعهد به حفاظت از پادشاهی سعودی شده است.
با این حال پرسشهایی درباره حد و حدود مدنظر دولت ترامپ در زمینه تعهد سعودیها وجود دارد و اینکه آیا سعودیها نهایتاً این موارد را بهعنوان بخشی از توافق دوجانبهای که قرار است مورد مذاکره قرار بگیرد، میپذیرند یا خیر.
نیویورکتایمز نوشته است که اصرار آمریکاییها بر شرایط مدنظرشان ممکن است سعودیها را بهسوی خرید فناوری هستهای از روسیه یا چین ــ که بهنوشته این نشریه آمریکایی پذیرش قواعد عدماشاعه هستهای را بهصورت الزامی بر کشورهای خریدار اعمال نمیکنند ــ یا فرانسه و کره جنوبی سوق دهد و در نتیجه صنعت هستهای آمریکایی را که بهدنبال قراردادهای پرسود است، از این فرصت محروم کند.