به گزارش «شیعه نیوز»، وهابیت فرقه‌ای ضاله است که محمد بن عبدالوهاب در قرن هجدهم در «نجد» عربستان بنیان گذاشت و از سال ۱۷۴۴ مورد پذیرش خاندان سعودی قرار گرفت.
این فرقه از اسلام اصیل دور مانده و عقایدی را به زعم خود و با نام اسلام تبلیغ و منتشر می‌کند. سازمان تروریستی داعش یکی از گروه‌هایی است که با عقاید وهابی فعالیت دارد.
از وهابیت به سلفی‌گری افراطی هم تعبیر می‌شود، سردمداران این فرقه از هر راهی برای تبلیغ باورهای غلط خود در هر جای جهان تلاش می‌کنند.
این فرقه در جنوب شرق آسیا اقدامات زیادی را در برای نشر و گسترش افکار انحرافی به کار گرفته و در کشورهای این منطقه به ویژه اندونزی به عنوان پر جمعیت‌ترین کشور اسلامی جهان شیوه‌های مختلفی را برای جذب نیرو به کار گرفته است.
نگاهی به آمارها نشان می‌دهد که مسلمانان حدود ۹۰ درصد جمعیت ۲۵۰ میلیون نفری اندونزی را تشکیل می‌دهند و این کشور به لحاظ تعداد بالای مسلمانان، یک منبع قدرت بالقوه برای توسعه وهابیت و سلفی‌گری افراطی محسوب می‌شود.
ترویج بی‌صدای وهابیت در اندونزی از سال ۱۹۸۰ میلادیبا توجه به فضای مناسب اندونزی، عربستان سعودی از سال ۱۹۸۰ با ارائه بورسیه تحصیلی برای ترویج بی‌صدای سلفی‌گری افراطی در این کشور استفاده کرده است؛ این نوع سلفی‌گری تعبیر سخت و خشنی از اسلام است و پیروان آن خواهان ترویج عقایدشان برای مدیریت بر جهان هستند.
یکی از راه‌های سعودی‌ها برای جذب نیرو در پرجمعیت‌ترین کشور اسلامی جهان مؤسسه مطالعات اسلامی و عربی است که در اندونزی فعال است؛ عربستان همچنین با دادن بورسیه به دانشجویان اندونزیایی برای تحصیل آنان در این کشور تلاش می‌کند.
مؤسسه مطالعات اسلامی و عربی؛ کانون جذب نیرودر مؤسسه مطالعات اسلامی و عربی اندونزی وهابیت آموزش داده می‌شود. کسانی که در این مؤسسه درس می‌خوانند و برای ادامه تحصیل به عربستان می‌روند پس از بازگشت به جایگاه‌های قدرتمند و پست‌های ارشد در دولت اندونزی دست پیدا می‌کنند. سعودی‌ها تلاش زیادی دارند تا سلفیت افراطی را در این کشور گسترش دهند.
یک آژانس مرتبط با سفارت عربستان در جاکارتا، مسئول اعطای بورسیه به دانشجویان اندونزیایی برای تحصیل در عربستان است اما آماری از تعداد دانشجویان اندونزیایی بورسیه‌شده ارائه نداده است.
«دین واحد»، پژوهشگر «سلفی‌گری در اندونزی» در دانشگاه اسلامی «شریف هدایت‌‌الله» در جاکارتا می‌گوید: این آژانس عربستانی به مبلغان سلفی بودجه می‌دهد و به مدارس سراسر اندونزی مدرس زبان عربی اعزام می‌کند.
«اولیل عبدالله» نیز که در نوجوانی دانش‌آموز ممتاز زبان عربی در یک مدرسه اسلامی در زادگاهش در شهر «پاتی» واقع در «جاوه مرکزی» اندونزی بوده؛ از کسانی است که عربستان با اعطای بورسیه برای جذب او تلاش می‌کند.
عبدالله به خاطر موفقیت در کلاسش شش ماه تحصیل رایگان در مؤسسه مطالعات اسلامی و عربی را دریافت کرد؛ مؤسسه‌ای که در جاکارتا است و پیش‌تر گفتیم توسط عربستان ساخته شده و حمایت می‌شود.
پس از پایان این دوره شش ماهه، عبدالله باز هم شش ماه دیگر تحصیل رایگان جایزه گرفت. نهایتاً وقتی آن یک سال را به پایان رساند، یک دوره چهارساله تحصیل رایگان در این دانشگاه دریافت کرد و آن را نیز پذیرفت. پس توانست مدرک کارشناسی رشته حقوق و شریعت اسلامی را دریافت کند. پس از گذراندن این ۵ سال در مؤسسه مطالعات اسلامی و عربی، بورسیه تحصیل در عربستان سعودی به او داده شد. اما عبدالله دیگر این بار قبول نکرد.
اگر بورسیه را قبول کنم؛ تمام عمر زیر بلیط سعودی‌ها هستماولیل عبدالله می‌گوید: اگر آن را قبول کنی، تمام عمر زیر بلیط آن‌ها خواهی بود. قبول‌نکردن تحصیل رایگان، آسان نبود. عربستان هم پیشنهادات تحریک‌کننده‌ای می‌دهد.
عبدالله می‌افزاید: من از خانواده‌ای فقیر هستم و این پیشنهاد بسیار وسوسه‌کننده بود. فکر می‌کنم که آن‌ها می‌خواهد مغزهای نسل مرا به این شیوه جذب کنند.
اولیل عبدالله در جریان تحصیلات خود منتقد جنبش سلفی شد و شروع به مطالعه دیگر کتاب‌های اسلامی از جمله کتاب‌های شیعیان کرد.
علاوه بر مؤسسه مطالعات اسلامی و عربی چندین دانشگاه عربستانی نیز به طور مستقیم به دانشجویان اندونزیایی بورسیه می‌دهند.
نگرانی از محدودشدن سهمیه حج؛ مانع مقابله دولتفعالیت سعودی‌ها برای تبلیغ وهابیت و سلفی‌گری در حالی در اندونزی ادامه دارد که مقامات اندونزی از این مسئله نگرانند؛ اما در عین حال تلاشی برای مقابله انجام نمی‌دهند؛ چون دولت نگران از دست‌دادن رابطه با ریاض و محدودشدن سهمیه جج این کشور است.
«دادی دارمدی»، محقق حوزه حج در این باره می‌گوید: دولت اندونزی مایل به توقف تلاش‌های عربستان نیست؛ زیرا می‌ترسد که این کشور سهمیه اندونزی برای سفر حج را محدود کند.
وی می‌افزاید: عربستان فقط برای امسال به اندونزی اجازه داده است که ۱۰ هزار حاجی بیشتر اعزام کند.
دین واحد می‌گوید: بسیاری از مسلمانان تصور می‌کنند عربستان ارائه‌دهنده و معرف اسلام حقیقی است؛ زیرا محل تولد اسلام است.
بسیاری از مقامات اندونزیایی همچنین نگران گرایش مسلمانان به سمت افراط‌گرایی بیشتر با تبلیغات مبلغان تعلیم‌دیده در عربستان و ایجاد زمینه رشد تروریسم و افراط‌گرایی در اندونزی در نتیجه گسترش آموزه‌های سلفی افراطی هستند؛ اما تاکنون اقدامی برای مقابله انجام نداده‌اند.
قطر؛ همپیمان عربستان در تبلیغ وهابیتقطر نیز در همین راستا فعالیت‌های زیادی در اندونزی انجام می‌دهد. به تازگی انجمن خیریه قطر اقدام به تأسیس ۲۶ مسجد و ۴ مرکز حفظ قرآن در این کشور کرده است.
این نهاد قطری که با عنوان خیریه فعالیت می‌کند تاکنون حدود ۷۲۲ مسجد، ۲۵ مرکز چند منظوره، ۲۲ مدرسه، واحدهای مسکونی، صدها حلقه چاه و صدها پروژه افزایش درآمد در اندونزی راه‌اندازی کرده است.
مسجد ساخته‌شده توسط انجمن خیریه قطر در اندونزی
تنها در سال ۲۰۱۶، ۷۴۱ پروژه از جمله تأسیس ۲۴ مسجد از سوی این خیریه در سراسر اندونزی به اجرا در آمد. واضح است که این نهادها پس از تأسیس از سوی افرادی که مورد تأیید مؤسسان هستند، اداره می‌شوند.
موانع گسترش وهابیت در اندونزیعدم همخوانی عقاید اسلامی عامه مردم با افکار وهابی
با این همه، هرچند تأثیر سلفیت یا وهابیت سعودی در اندونزی بیشتر شده، اما موانع قابل‌توجهی نیز بر سر راه گسترش آن وجود دارد. در اندونزی عقایدی در میان مردم به ویژه در مناطق روستایی وجود دارد که حاصل ترکیب باورهای محلی با اسلام است؛ این عقاید با ضمیمه‌های «ضداسلامی» عربستان به دین اسلام هماهنگی ندارد.
اعتقاد به یکی‌بودن وهابیت با افراط‌گرایی و جنگ‌طلبی
همچنین برخلاف تصوری که ممکن است وجود داشته باشد، بسیاری از اندونزیایی‌ها وهابیت و سلفیت را با افراط‌گرایی و جنگ‌طلبی یکی می‌دانند.
مقابله برخی سازمان‌ها با وهابیت
برخی سازمان‌ها و نهادهای دینی اندونزیایی نیز تلاش می‌کنند تا تأثیر سلفیت را بر مساجد و مدارس کم کنند.
اجرای قوانین سختگیرانه با نام اسلام
از سوی دیگر، رفتارهای سعودی‌ها و اجرای قوانین سختگیرانه با نام قوانین اسلامی در این کشور به ویژه سر بریدن یک خدمتگزار اندونزیایی به خاطر کشتن مافوق متجاوزش، سبب رویگردانی مردم اندونزی از عربستان شده است.
تمایل به پیاده‌سازی سکولاریسم
همچنین اگرچه حدود ۹۰ درصد جمعیت اندونزی را مسلمانان تشکیل می‌دهند، اما احزاب سیاسی اصلی این کشور تمایل به پیاده‌سازی سیستم سکولار دارند و مراقب تأثیر سعودی‌ها بر فضای دینی این کشور هستند.
