به گزارش «شیعه نیوز»، مجتبی پارسا در روزنامه شهروند نوشت: سخنگوی یکی از گروههای مهم شورشی گفته است با گذرگاههای امنی که برای خروج غیرنظامیان از شرق حلب باز شده، مشکلی ندارند: «غیرنظامیان میتوانند از شهر خارج شوند، اما ما قصد نداریم شرق حلب را ترک کنیم.» با این حال، ارتش سوریه میگوید که آنها به مخالفان محصور در شرق حلب این فرصت را میدهند که شهر را برای حفظ جانشان ترک کنند.
کمتر از سه هفته پیش نیروهای مسلح سوریه عملیاتی را برای در اختیار گرفتن تمام شهر حلب آغاز کردند. نیروهای دولتی پیش از این مناطق «مساکن هنانو»، «جبل بدرو» و «صاخور» را در شرق حلب به تصرف خود درآوردند. درحال حاضر نیروهای دولتی ۶۰درصد از شرق حلب را که از سال ۲۰۱۲ میلادی در کنترل شورشیان است، از آنها پس گرفتهاند. سخنگوی ارتش سوریه، ژنرال سمیر سلیمان گفته است آنهایی که «ماندن» را انتخاب میکنند، قطعا با «مرگ ناگزیر» مواجه خواهند شد.
روسیه برای گفتوگو با آمریکا درباره راههایی که از آن طریق شورشیان بتوانند شرق حلب را ترک کنند، اعلام آمادگی کرده است. منابع مطلع گفتهاند که روسیه میخواهد با همکاری مخالفان به بعضی از غیرنظامیان اجازه بدهد از شرق حلب خارج شوند؛ ازجمله بیماران، زخمیها و غیرنظامیان مخالف حکومت که در جنگ مسلحانه شرکت نداشتهاند. گرچه «رندا اسلیم»، یک تحلیلگر فعال در موسسه خاورمیانه به گاردین گفته بود که در دالانهایی که دولت سوریه و روسها در مورد آنها صحبت میکنند، بسیاری از افرادی که از حلب فرار کردهاند، بازداشت شدهاند: «مسأله همواره این بوده است که دالانهای انسانی به منطقه تحت کنترل دولتی خاتمه مییابد و حالا میشنویم که صدها نفر از مردم در ایستهای بازرسی در این دالانها بازداشت شدهاند.» سمیر سلیمان با خبرگزاری آسوشیتدپرس در حلب صحبت کرده، جایی که نیروهای دولتی و شبهنظامیان متحد آن به دنبال سقوط مخالفان در بخش شرقی شهر هستند.
او گفت: «ما به جنگ ادامه میدهیم تا زمانی که ثبات و امنیت به همه مناطق اطراف بازگردد.» او همچنین گفته است که ارتش بیش از نیمی از مناطق حومه شرق حلب را گرفته است. بازپسگیری بخش تاریخی حلب، موسوم به «شهر قدیمی حلب» بسیار دشوار است و ارتش سوریه اعلام کرده است که برای پس گرفتن این بخش از شهر، از نیروهای ویژه و ارتش پیادهنظام استفاده خواهد کرد. او در جمع کوچکی از خبرنگاران ابراز امیدواری کرده است که در چند هفته آینده بتوانند تمام شرق حلب را از کنترل شورشیان خارج کنند. یکی از مسئولان صلیبسرخ روز گذشته گفته بود که در ۷۲ساعت گذشته ۲۰هزار تن از شرق حلب گریختهاند و اوضاع آوارگان در شرق حلب فاجعهبار است و احتمالا تعداد این آوارگان افزایش یابد. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) نیز اعلام کرده که ۶۰درصد از آوارگان یعنی حدود ۱۹هزار تن کودک هستند. برپایه گزارشهای منتشرشده توسط «دیدبان حقوق بشر سوریه» هفته گذشته ۶هزار نفر به منطقه تحت تسلط کُردها و ۴هزار نفر دیگر به مناطق تحت کنترل نیروهای دولتی رفتهاند. خبرگزاری فرانسه پیشتر گزارش داده بود غیرنظامیانی که از مناطق تحت کنترل شورشیان میگریزند، «چیزی بیشتر از لباسهای خود ندارند.»
قبرستان بزرگ
با تشدید حملات دولتی به مخالفان در شهر حلب خصوصا در چند ماه گذشته، تعداد زیادی از شبهنظامیان مخالف و غیرنظامیان کشته شدهاند. آسوشیتدپرس دیروز گزارش داد که در حلب، دیگر جایی برای دفن افراد کشتهشده وجود ندارد. براساس این گزارش: «قبرستان قدیمی حلب، سال گذشته و قبرستان جدید هفته گذشته کاملا پر شد. حالا اجساد یا در حیاط خانهها دفن یا در خیابانهای محاصرهشده شهر رها میشود. درحالیکه سردخانهها نیز کاملا پر شده است.» این درحالی است که شرق حلب برای مدت ١۵٠ روز تحت محاصره بوده و از بمباران سنگین و فزاینده برای ماهها رنج برده است و گفته میشود که با وجود حدود ٢٠٠هزار نفر که در این شهر گرفتار شدهاند، بیمارستان فعال، کمکهای پزشکی و مواد غذایی وجود ندارد. تخمین زده میشود که هنوز بیش از ٨هزار جنگجوی مخالف در این شهر باقی مانده باشند.
مقامات بهداشت و سلامت در حلب میگویند که درحال تأمین زمینی برای دفن اجساد هستند، اما با وجود پیشروی نیروهای دولتی ارتش و ورود آنها به بخش شرقی و بمبارانهای فزاینده، عملا امکان کندن قبر وجود ندارد. «محمد ابوجعفر»، یکی از مقامات محلی، میگوید: «دیگر جایی برای دفن اجساد نداریم.» کارکنان از وی درخواست کردهاند که دیگر پذیرش اجساد را قبول نکند. او میگوید: «حتی اگر مکانی داشتیم که همه این اجساد را دفن کنیم، باز هم هیچ دستگاه و ماشینی برای حفر قبر نداشتیم.»
به گزارش دیدبان حقوق بشر سوریه، در دو هفته گذشته، با بمباران مناطق تحت کنترل شورشیان توسط نیروهای دولتی، بیش از ٣١٠ غیرنظامی کشته شدهاند. در میان آنها، ۴٢ کودک دیده میشوند و ٢٢٠ نفر نیز جنگجویان مسلح بودهاند. «استفان اوبراین» معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه روز چهارشنبه خواستار دسترسی به شرق حلب شده بود، «پیش از آنکه آنجا به یک قبرستان بزرگ تبدیل شود». گرچه پیشتر چنین اتفاقی افتاده است: «اجساد در خیابانها میپوسند و آمبولانسها و خودروهای امدادی نمیتوانند خود را به آنها برسانند، چراکه هم هدف بمباران قرار میگیرند و هم سوخت، درحال اتمام است.» ساکنان محلهای در نزدیکی پیشروی نیروهای دولتی شاهد بودهاند که گربهای به یکی از اجساد نزدیک شده و شروع به خوردن آن کرده است. ابوجعفر میگوید: «یک زن آمد و گزارش این موضوع را به اداره تدفین داد. به خدا قسم من نمیدانم که با او چه باید کرد. ما حتی نمیدانیم که این جسد متعلق به چه کسی است. من، تنها یکی از افرادی هستم که چنین صحنههای وحشتناکی را شاهدم.» به دنبال محاصره شدید حلب از ماه جولای، مردم این شهر با کمبود شدید مواد غذایی و منابع دیگر مواجه شدهاند. بسیاری از کودکان خردههای نان را از روی زمین میخورند و بسیاری دیگر، آخرینباری که نان خوردهاند را به یاد ندارند.
جشن پیروزی پیش از پایان سال
از سوی دیگر و در پی تصرف بخش اعظم شرق حلب توسط نیروهای دولتی، ارتش سوریه برای بازگشت ساکنان شرق حلب به منازلشان فراخوان داده است. فرماندهی ارتش سوریه از ساکنان مناطق شرقی حلب خواست تا به خانههایشان بازگردند. فرماندهی کل ارتش سوریه شنبهشب در بیانیهای اعلام کرد که ارتش سوریه امنیت و ثبات را به محلههای شمال شرقی شهر حلب بازگردانده است و از شهروندان ساکن محلههای شمال شرقی شهر حلب میخواهد تا به خانههایشان بازگردند. منابع آگاه نیز گفتند، تدارکات برگزاری جشنی بزرگ برای اعلام پیروزی ارتش سوریه در جنگ قبل از پایان سال جاری میلادی در نظر گرفته شده است. براساس اطلاعات، فرماندهان نظامی ناظر بر روند درگیریها در شرق حلب اینگونه برآورد کردهاند که شرق حلب قبل از پایان سال جاری میلادی بهطور کامل آزاد خواهد شد و تسلط کامل بر محلههای شرقی حلب هر لحظه ممکن است. حلب دومین شهر بزرگ سوریه در شمال این کشور است و مناطق اطراف آن به مهمترین جبهه نبرد میان نیروهای مختلف درگیر در جنگ داخلی سوریه تبدیل شده است.