آینده حوزه های علمیه چه خواهد شد؟

به گزارش «شیعه نیوز»، آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در جلسه «اختتامیه دروس خارج فقه و اصول مرکز فقهی» که عصر روز سه شنبه در دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی برگزار شد، ضمن تبریک اعیاد مبارک ماه شعبان و تشکر از اساتیدی که در این دوره به تعلیم پرداختند، گفت: احیای حوزه علمیه تهران یکی از ضرورت های شیعه و نظام اسلامی است.

او افزود: تهران باید مانند گذشته دارای فقیه، حکیم و مفسر باشد، با توجهاتی که در این اواخر نسبت به حوزه تهران شده آینده روشنی برای این شهر وجود دارد.

استاد حوزه علمیه قم  اضافه کرد: زمانی در حوزه ها، برخی می گفتند بعد از این همه درس و بحث و مبانی اصولی و مرجع تقلید شدن اگر توحید درست نباشد، این اجتهاد به چه درد می خورد. اما بحث این است که آیا بدون علم می توان به توحید رسید؟، قطعاً بدون فقه نمی شود به درون دین رسید و اگر بخواهیم اهمیت فقه را کم کنیم کار درستی نکرده ایم.

او در قسمت دیگری از سخنان خود اظهار کرد: سنت خداوند این است که کسب علم بدون تعلم ممکن نخواهد بود، علم به این معنا است که انسان بداند چرا این مساله حرام یا حلال است، در روایت آمده؛ تعلم نیز به وسیله عقل محکم می شود، یعنی انسان اگر در کنار علم عقل داشت علمش مهار شده و او را به مراحل بالا می برد ولی اگر چنین نبود همین علم انسان را نابود می‌کند.

فاضل لنکرانی افزود: اطاعت خدا و مساله علم دو موضوعی الهی و در گرو عقل است، انسان باید به علم بها دهد، بسیاری از انسان ها در دنیا زندگی کرده و از عقل استفاده نمی کنند، امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند؛ انسان عاقل کسی است که از دنیا اگر چیز کمی داشته باشد می گوید کافی است و باید علم و حکمت داشته باشم.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) تاکید کرد: ما برای مسائل فردی و اجتماعی و حتی برای اخلاقیات و یا تهدیب و سیر و سلوک باید عقل را بشناسیم، اگر رکوع و سجود در کنار عقل نباشد فایده ای نخواهد داشت که امروز می بینیم تکفیری ها نماز می خوانند ولی از عقل برخوردار نیستند.

او با بیان این که ثمره رکوع و سجود بدون عقل و تعقل، خوارج دوران امیرالمومنین(علیه السلام) و تکفیری های زمان است، تصریح کرد: اگر در مسیر زندگی چراغ عقل را روشن نگه نداریم، قطعا در مسیر نابودی حرکت کرده ایم، بنابراین افرادی که بلافاصله تابع جریان های سیاسی قرار می گیرند، قوه تعقل خود را به کار نمی برند.

استاد خارج فقه حوزه علمیه تصریح کرد: هر انسانی به ویژه یک طلبه علوم دینی باید موضوع عقل و تعقل را دنبال کند، انسان اگر در زندگی موفق می شود به این دلیل است که تا حدی عقل و ظرفیت آن را شناخته و آن را به کار می گیرد.

او افزود: اگر در یک مجموعه یک مدیر فهیم و عاقل وجود باشد آثار خوبی به جا خواهد گذاشت، در روایات اهل بیت(علیهم السلام) یکی از عناوینی که به آن اهمیت داده شده بحث عقل است، البته در فقه و اصول درباره عقل سخن به میان آمده است.

فاضل لنکرانی بقاء حوزه های علمیه و نظام اسلامی را مرهون نظام تعقل دانست و افزود: طلبه اگر می خواهد نگاهبان خوبی برای دین باشد، باید جایگاه تعقل را به خوبی درک کند. اینکه برخی می گویند فقط باید به درس و بحث پرداخت و دشمن شناسی را کنار بگذاریم دچار توهم شده اند.

او با تاکید بر این که نباید هیچ حکم الهی در جامعه تضعیف شود، یادآور شد: یکی از علل بقاء روحانیت در طول تاریخ این است که علمای ما همانند امام خمینی (ره) خودشان را محصور در زمان نمی کردند، لذا ما باید نسبت به آینده نظام و شیعه در ایران و دنیا احساس مسئولیت داشته باشیم و تلاشمان را دو چندان کنیم، چرا که امروز صدای اسلام و شیعه در دنیا بلند شده و جهانیان هم به سمت شیعه روی آورده اند.

در این دهه نتایج خوبی از حوزه ندیده ایم

این استاد حوزه با بیان اینکه امروز صدای اسلامی و شیعه در دنیا بلند شده و مردم از آن استقبال می کنند، گفت: باید به همان روش سابق برگردیم، ترمی ساعتی بودن دروس یکی از آسیب های کنونی روحانیت شده است، یک روحانی باید آنقدر قوی باشد که هیچ بادی آن را نلرزاند، مسؤولان حوزه ها باید به فکر تربیت روحانی مانند گذشته با نیازهای امروز باشند، درس خواندن باید مانند گذشته عمیق باشد.

او ادامه داد: شنیده شده می خواهند برخی متون درسی را تغییر دهند و باید توجه شود که در این دهه نتایج خوبی را از حوزه ندیده ایم، امروز وقتی در حوزه ها درس عمیق می شود طلبه می گوید این موضوعات در امتحانات نمی آید بنابراین آن را نمی خوانم.

فاضل لنکرانی گفت: امروز اگر یک طلبه به خاطر رسیدن جایگاه شغلی درس بخواند خود و علم را ضایع کرده است، باید به شیوه های گذشته برگردیم، عقل می گوید عمرت را فدای یک مدرک و حقوق نکن، البته مشکلات وجود دارد ولی طلاب باید علم خود را عمیق و قوی کنند، امروز دنیا از فقه شیعه خبر ندارد، فقه شیعه تنها یک شعار نیست بلکه برای دنیای امروز حرف دارد.

او ادامه داد: بقای این نظام وابسطه به علمای مسلط به علوم فقهی است، گاهی برخورد برخی روحانیت با موضوعات دینی باعث بی احترامی به دین می شود، اگر بخواهیم برای دین و نظام اسلامی خدمت کنیم باید علم و مسائل علمی را بیشتر فرا گیریم

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) با بیان این که شهید مطهری تربیت یافته و محصول حوزه و کلاس درس آیت الله بروجردی (ره) و امام خمینی(ره) بود، گفت: امروز طلاب باید همین گونه تربیت شوند، علم و فقه را نباید فدای مدارک و نمره کرد و امروز درس خواندن طلبه برای رسیدن به منصب آسیب است.

او تصریح کرد: فقه شیعه در دنیا حرف های زیادی برای گفتن دارد، لذا طلاب باید بصورت عمیق درس بخوانند، چون بقاء نظام اسلامی به وجود روحانیون مسلح به علم و تعقل است.

فاضل لنکرانی تصریح کرد: باید سوال کرد آینده حوزه های علمیه چه خواهد شد؟ یکی از علل بقای روحانیت در طول تاریخ این بوده که بزرگان خود را محصور زمان خود نمی کردند، امام راحل(ره) خواستار بقای اسلام بودند، ما برای آینده شیعه مسؤول هستیم، باید باور کنیم همه طلاب و بزرگان نسبت به آینده شیعه مسؤول هستند.

آیت الله  فاضل لنکرانی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: گاهی گفته می شود علم اصول تورم پیدا کرده که البته بنده با این موضوع مخالف هستم، البته در سالهای اخیر بزرگان اصولی درباره موضوعی مانند «حسن و قبح عقلی» سخنان خوبی دارند ولی در گذشته در این مورد مباحث بیشتری گفته شده است

استاد خارج فقه حوزه علمیه ادامه داد: اطاعت از خدا بر محور عقل و تعلم نیز این چنین است، در کتاب اصول کافی روایتی از امام کاظم(علیه السلام) وجود دارد که می فرمایند؛ انسان اگر بخواهد در زندگی اش موفق شود باید خداوند را اطاعت کند و طاعت به علم است، زمانی در حوزه ها می گفتند این همه بحث و درس و مبانی فقهی و اصولی وجود دارد که اگر اینها باشد ولی توحید دچار مشکل باشد چه فایده دارد، اگر انسان مُلا شود و توحید نداشته باشد فایده ندارد، سوال این است که آیا انسان بدون این علوم می‌تواند به توحید برسد؟

او ابراز داشت:  آیا با بی‌دقتی در فقه می توانیم به توحید برسیم، آیا بدون فقه می توان به توحید رسید؟ گاهی در برخی مجلات گفته می شود شخصی که دروس حوزوی نخوانده دارای مراتب توحیدی است، نقل شده یکی از عرفا به شاگردان خود توصیه می کرده که قبل از اینکه به شهود برسید درس بخوانید.

فاضل لنکرانی گفت: این موضوع زمانی درک می شود که عقل خود را به کار گیریم، اینکه برخی می گویند وظیفه حفظ دین بر عهده خداوند است صحیح نیست زیرا دیگر امر به معروف و نهی از منکر دیگر کاربردی نخواهد داشت، وظیفه اصلی روحانیت حفظ دین است، البته در نحوه اجرا ممکن است اختلاف نظر وجود داشته باشد اما باید دید عقل چه راهی برای انسان پیشنهاد می کند تا  دین خود را حفظ کند.

انتهای پیام/654