اباضیه پیش از ظهور خوارج وجود داشت

به گزارش «شیعه نیوز»، به همت معاونت بین الملل حوزه های علمیه، نشست علمی "شناخت اباضیه و راهکارهای تقریب مذاهب"  عصر روز پنجشنبه در قم برگزار شد.

دبیر علمی این نشست که ر دفتر مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی(ره) برپا گردید، حجت الاسلام و المسلمین دکتر «ملک مکان» بود و پروفسور «فرحات الجعیبری» رهبر اباضیان تونس در آن به سخنرانی پرداخت.

* شناخت اجمالی از اباضیه

در ابتدای این نشست حجت الاسلام والمسلمین دکتر «ملک مکان» معرفی کوتاهی درباره "فرقه اباضیه" ارائه کرد و اظهار داشت: اباضیه پیروان "عبدالله بن اباض تمیمی" هستند. وی در قرن اول هجری می زیسته و فوت او در 80 یا 85 قمری بوده است.

وی در مورد رهبران اباضیه گفت: فرقه اباضیه برای خود دو رهبر قائل اند؛ عبداللّه بن اباض رهبر سیاسی و جابر بن زید رهبر فکری این فرقه است.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: اباضیه سومین فرقه در قرن اول هجری است و آنان معتقدند که در نیمه اول هجری در زمان شورش های خلیفه اول، مذهب شان تأسیس شده است. این ها خود را از فرقه خوارج جدا کرده و آنان را به لحاظ فکری ـ اعتقادی قبول ندارند.

وی در مورد مباحث فقهی در اباضیه گفت: اباضیه از اقدمین مدارس جهان اسلام در فقه است و فقه اباضیه در مجامع اسلامی ایران و مجمع فقهی جده و مکه حضور دارد. به رغم اقلیت و کمیت تعداد نفرات اباضیه، پس از چهار فرقه اهل سنت، فقه جعفری، فقه زیدی و فقه ظاهری، فرقه اباضیه به رسمیت شناخته شده است.

ملک مکان در مورد میراث حدیثی اباضیه گفت: اباضی ها از قدیم به آثار و کتاب های حدیثی و فقهی خود ارج می نهادند و قدیمی ترین کتاب حدیثی آنان "الجامع الصحیح اباضی" است که بین 170 ـ 150 قمری نوشته شده و امروزه نیز موجود است.

وی در مورد پراکندگی اباضی ها در کشورهای مختلف اسلامی گفت: اباضی ها در کشور عمان و شمال آفریقا (تونس، الجزایر، زنگبار و تانزانیا) حضور دارند؛ لکن اکثریت آنها در کشور عمان می باشند.

* اباضیه، پیش از ظهور خوارج وجود داشت

در ادامه این نشست علمی، پرفسور «فرحات الجعبیری» رهبر اباضیان تونس، سخنان خود را ارائه داد.

وی پس از نام خدا و شهادت به یکانگی خداوند و شهادت بر رسالت حضرت محمد(صلی الله علیه وآله)، بر خاندان و اصحاب پیامبر(صلی الله علیه وآله) درود فرستاد و از حجت الاسلام دکتر ملک مکان قدردانی کرد و به مزاح گفت: آقای ملک مکان بر اعتقادات اباضی ها بهتر از علمای این فرقه تسلط دارد.

الجعبیری در ادامه اظهار داشت: قرآن کریم کتابی است که بر پیامبر(صلی الله علیه وآله) نازل شده است. پیامبر(صلی الله علیه وآله) امّی بود و با قرآن، مردم را تعلیم داد و این کتاب تا قیامت کتاب هدایت مسلمانان است.

رهبر اباضیان تونس در مورد نحوه تلفظ اباضی گفت: الفِ اباضی با هر سه حرکت ضمه، کسره و فتحه خوانده می شود. این واژه بیشتر اِباضی (با کسره) گفته می شود و با اَشکال مختلف خواندن آن به  خاطر اختلاف لهجه هاست و با هرکدام خوانده شود صحیح است.

وی در مورد اعتقادات اباضیه گفت: مذهب اباضیه اصول اعتقادی و عبادی دارد و منظومه کاملی است و علمای اباضی کتاب های بسیاری در این باره نگاشته اند.

فرحات الجعبیری با بیان اینکه مرکز شکل گیری اباضیه در شهر بصره بود، افزود: منشأ اباضی ها در قرون اولیه است و عبدالله بن اباض از استادش جابربن زید، مباحثی را از اصحاب پیامبر(صلی الله علیه وآله) از جمله عبدالله بن عباس بهره مند شدند.

وی خاطرنشان کرد: این بحث که "اباضی ها زیرمجموعه خوارج هستند" همیشه یک طعنه به اباضیه بوده است. اباضی ها این امر را قبول ندارند. آغاز فعالیت ما پیش از خوارج بود و اباضیه هرگز حاضر به همکاری با خوارج نبودند؛ زیرا معتقد بودند که خون مسلمانان محترم است و بر مسلمانان خروج نمی کنیم.

فرحات الجعبیری افزود: مهمترین نکته ای که به آن اعتقاد داریم، مساله اتحاد جهان اسلام است و وحدت امت اسلامی از مهمترین مباحثی است که در کتاب امام جابر بیان شده است.

رئیس فرقه اباضیه در تونس گفت: عبدالله بن اباض که در قرن اول زندگی می کرد مبلغینی به مناطق مختلف مثل شمال آفریقا و خراسان اعزام کردند و نامه هایی به مبلغان و پیروان خود نوشت؛ این نامه ها برای ما سند است و این فرقه از اولین فرق اسلامی است که در جهان اسلام شکل گرفت.

وی گفت: اباضیه با اموی ها شدیدا مخالف بودند و این در نامه نگاری عبدالله بن اباض با ابن مروان آمده است.

الجعبیری بیان کرد: "الموجز" و "الدلیل و البرهان" دو کتاب مهم اباضی هاست که در قرن ششم هجری در شمال آفریقا به دفاع از افکار اباضیه نوشته شده است و این دو کتاب از مهمترین کتاب های اباضیان به شمار می رود.

وی افزود: کتاب هایی مثل "قواعد الاسلام" نیز از کتاب های بسیار مهم در فرقه اباضیه به شمار می رود.

رییس فرقه اباضیه تونس در پایان گفت: کتاب «النیل و شفاء العلیل» از شیخ "عبدالعزیز ثمینی" با موضوع فقه مقارن نوشته شده است و این عالم مباحث فقهی را از زاویه مذاهب اسلامی حتی شیعه بررسی کرده است؛ از دیدگاه نویسنده در هر مساله فقهی، نظر همه مذاهب بیان شده است.



انتهای پیام/654