مجمع «باهمستان» ان جی اویی تازه ثبت شده است که روی موضوعات شهری و حقوق شهروندی متمرکز میشود و مسایل و مشکلات مربوط به نقض حقوق در شهر را با نماینده گروههای مختلف دولتی و شهری بررسی میکند. برنامه اخیر برگزار شده آنها با عنوان «فضاهای شهری و خشونت ساختاری علیه زنان» بود.
به گزارش «شیعه نیوز»، سخنرانان این همایش عبارت بودند از دکتر شهلا اعزازی، جامعهشناس، نیکزاد زنگنه فعال حقوق زنان و نمایندهای از معاونت زنان ریاست جمهوری خانم اشرف گرامی زادگان حضور داشتند و تلاش بر این بوده تا از شورای شهر هم نمایندهای حضور داشته باشد و اما نمایندهای از شهرداری و شورای شهر که حضورش نقش بسیار مهمی میتوانست در همایش تخصصی شهر و امنیت زنان داشته باشد، حاضر به شرکت نشد. عمده زمان جلسه به پرسش و پاسخ شرکتکنندگان درهمایش گذشت و بیشتر پرسشها از نماینده دولت بود مبنی بر اینکه سیاستهای امور بانوان دولت در این زمینه چیست و چگونه میتواند در این راه اقدام مثبتی انجام دهد.
نیکزاد زنگنه یکی از سخنرانان این همایش در خصوص بحثهای رخ داده در همایش در گفتوگو با «جهان صنعت» میگوید: عمده مباحثی که در سخنرانیاش عنوان کرده راهکارهای جلوگیری از خشونت علیه زنان در شهر بوده است. اینکه ناامنی برای زنان در سطح شهر به چه صورت شکل میگیرد و خشونت ساختاریافته و مکانیسمهای شکلگیری آن چیست. وی سه راهکار مشخص در زمینه کاهش خشونت علیه زنان در عرصه عمومی را مطرح میکند. نخست بازبینی امنیتی و روشی است که برای نخستین بار در انجمنی در کانادا اجرایی شده. به این صورت که افراد در غالب گروههایی از زنان به نقاط مختلف شهر بروند و تاثیر عناصر مختلف فضا را روی احساس امنیت خود دیده و بسنجند. در واقع در فضای شهری حضور پیدا کرده و بررسی کنند در کدام نقاط احساس امنیت بیشتر و در کدام نقاط احساس امنیت کمتری میکنند. آیا این دلایل صرفا زیربنایی و ساختاری و فیزیکی و خود خیابان که ناامن است یا فضا به گونهای است که با تجمع در خیابان آزار و اذیتهای خیابانی شکل میگیرد که احساس ناامنی به فرد میدهد؟ پس از این بررسیها آنها را مکتوب کرده و برای آن راه حلی بیابند. اگر این مساله به صورت گروههای محلی انجام شود، نتایج خوبی در پی خواهد داشت.
مورد دوم این است که مدیریت شهری باید به سمت خودگردان شدن محلات پیش رود. به این صورت که مشارکت واقعی مردم در اداره محله و شهر تضمین شود. ظرف سالهای گذشته از سوی شهرداری تا حدودی این اتفاق رخ داده اما عمده طرحهایی که به صورت اجتماع محور مطرح شده، فقط ویترین زیبا یا سسله مراتب پیچیدهای داشته و لزوما هدف جلب مشارکت یا فرصت این کار نبوده است. زنهایی که به طور مشخص امنیت آنها مورد بحث است، به عنوان یک ابژه دیده نشوند و خودشان به عنوان یک سوژه فعال در زمینه حل مسایل شهری شرکت کنند. در واقع این موضوع باید در مورد همه زنان اجرایی شود. وی تاکید میکند: در خود زنان ساکن در محلات هم برخی هستند که به دلیل عوامل دیگری هم چون قومیت یا طبقهای که در آن زندگی میکنند، کمتر از دیگران دیده میشوند. چنانچه بخواهیم فضای شهری برابر برای همه زنان داشته باشیم، باید همه آنها را در امر مشارکت شهری دخیل کنیم. باید صدای همه زنانی را هم که شنیده نمیشوند، به نحوی بلند کرد. این فعال حقوق زنان راهکار سوم خود را که به طور مشخص به معاونت امور زنان ریاست جمهوری بازمی گردد، اینگونه بیان میکند. هفته گذشته از سوی این معاونت در خصوص مفقود شدن و از بین رفتن تحقیقات مربوط به خشونت علیه زنان که در اوایل دهه 80 تهیه شده و در دولت احمدینژاد از بین رفته، صحبت شد. پیشنهاد من این است حالا که آن تحقیقات از بین رفته و به روز هم نبوده و مربوط به یک دهه پیش است، به جای اطلاعرسانی صرف، اقدام جدیدی در این مسیر انجام شود. یک کار کیفی که مشارکت افراد را بیش از کار کمی جلب کند و جدیدتر باشد. زیرا کار قبلی کمی بود و کیفیت و مشارکت نداشت و همراه با سوگیری بود.
وی این اقدام جدید را تهیه نقشه ناامنی و خشونت علیه زنان در عرصه عمومی به صورت ملی توصیف میکند که سازو کار آن تهیه نقشه ساده توسعه روستایی و توسعه مشارکتی است و مکانیزم آن بر این مبناست که گروههای محلی از زنان که از محله خود شناخت کافی دارند و آگاهند، دعوت به همکاری شده و افرادی خارج از محله هم که با تصویرگری و نقشههای محلات آشنایی دارند، وارد فعالیت شوند تا مشخص شود نقطه امن زنان در کدام مناطق است. سپس این تقسیمبندی محلههای امن و ناامن را روی نقشهها مشخص کنند تا با همکاری یکدیگر یک نقشه واحد و سند راه در راستای ایجاد امنیت برای زنان در فضای شهر ایجاد شود. در نهایت این نقشه میتواند به عنوان نقشه جامع خشونت علیه زنان در محل کار یا محلات در نقشههای شهری مورد استفاده قرار گیرد. در این میان میتوان ایرادات مدلی هم چون نوع روشنایی یا معماری پارکها را که در امنیت زنان میتواند تاثیرگذار باشد، برطرف کرد.
نقص قوانین در مورد خشونت علیه زنان
اینکه به لحاظ قانونی چه نقصهایی در این زمینه داریم و آیا میتوان نقص قوانین در زمینه امنیت زنان در شهر را برطرف یا اصلاح کرد، پرسشی است که به ذهن هر زنی در فضای عمومی کشور میتواند وارد شود. این فعال حقوق زنان در پاسخ به آن به جهان صنعت عنوان میکند: در کل در زمینه خشونت علیه زنان نقص قوانین زیادی داریم. تجربه نشان داده اصلاح قوانین میتواند نتیجه بهتری حاصل کند. همان طور که در محیطهای ناامن کشورهای دیگر از جمله در شهر دهلی هند، گروههای اجتماعی و سازمانهای مردم نهاد اقداماتی انجام داده اند که اجرای طرحها و قوانین و تصویب آنها مخصوص زنان بوده است اما متاسفانه در کشور ما در زمینه خشونت علیه زنان و خشونت در عرصه عمومی قوانین محدودی وجود دارد. فقط یک قانون در مورد آزار خیابانی وجود دارد آن هم به نحوی است که یا بسیاری از زنها از وجود آن خبر و آگاهی ندارند یا اجرای آن دشوار است. به طور کلی خشونت در عرصه عمومی در کشور ما جرم انگاری نشده است. به طور قطع آموزشی که میتوان در سنین پایین به کودکان داد که چگونه با زنها برخورد کنند و به زنان که چه طور با آزارهای خیابانی مواجه شوند و چه برخوردی کنند، بسیار تاثیرگذارتر از برخوردهای امنیتی با آزاردهندگان خواهد بود. زنگنه خاطر نشان میکند که چنانچه در کنار آموزش، تضمینهای امنیتی و قانونی هم وجود داشته باشد، کمتر شاهد اتفاقاتی خواهیم بود که در فضای عمومی رخ میدهد که مورد حاد آن میتواند اسیدپاشی باشد. اسیدپاشی از نوع دیگری هر روز به انحای مختلف در حال رخ دادن است. خشونتهای کلامی و آزارهایی که زنان در همه جا با آن میتوانند مواجه شوند. از آنجا که مورد حاد خشونت اسیدپاشی است و بسیارآسیب زننده است بیشتر مطرح میشود. وگرنه بسیاری از خشونتهای دیگر در طول روز علیه زنان در شهر رخ میدهد.
وی یکی از روشهایی که بسیار میتواند به از بین بردن ناامنی علیه زنان در عرصه عمومی کمک کند را تغییر رویکرد نسبت به حضور زنان در جامعه میداند. زنگنه معتقد است بسیاری از فضاهایی که زنان حضور ندارند یا از حضور آنها در آنجا ممانعت به عمل میآید، بیشتر باعث خشونت علیه آنان میشود. در واقع چنانچه امنیت فضای عمومی برای زنان در هر موضوعی تضمین و تامین شود، به طور قطع امنیت کل جامعه تامین میشود.
برگزاری این نشستها سکوت علیه خشونت را میشکند
زنگنه در پاسخ به این سوال که این نشستها تا چه میزان میتواند در بحث امنیت شهری برای زنان تاثیرگذار باشد به جهان صنعت میگوید: مطرح شدن مساله زنان به خصوص در زمینه خشونت در این نشستها بسیار میتواند تاثیرگذار باشد. ممکن است تاثیرات آن در کوتاه مدت به صورت ملموس و علنی خود را نشان ندهد زیرا خشونت علیه زنان مسالهای بزرگ و فراگیر است. وی معتقد است مهمترین راهکاری که در زمینه خشونت علیه زنان در عرصه عمومی و خصوصی میتوان به کار گرفت بر این مبناست که سکوت علیه این موضوع شکسته شود. نشستهایی از این دست این فضای سکوت را میشکند و محملی ایجاد میکند برای بیان کردن اینکه این مسایل علیه زنان در فضای شهری وجود دارد و باید صداهای آن شنیده شود و رویکرد در خصوص آن تغییر کند. پافشاری و تلاش برای شنیده شدن این صدا در بلندمدت میتواند تاثیرگذار باشد.
انتهای پیام/ ن . ش
منبع: جهان صنعت