SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:
به گزارش «شیعه نیوز»، با "شیرینعلی گلمرادی" به بهانه کتاب تازه منتشر شدهاش مصاحبه ای انجام داده ایم که از نظرتان می گذرد؛
جناب استاد گلمرادی! اسم مجموعه ای که اخیرا از اشعار محمودی گلچین کردهاید چیست؟
چقدر جاده، چقدر چشم.
چه زمانی طول کشید تا این مجموعه را گردآوری کردهاید؟
شش هفت سالی میشود که برای این کتاب کار کردهام. نزدیک دو هزار و
خردهای شعر در اختیارم بود که اینها را مرتب خواندم و خواندم و خواندم تا
نهایت آنهایی را که انتخاب کردم این اشعار از آب درآمد.
منابعی که برای این گزینش انتخاب کردید چه بود؟
با یک سری دوستان تماس گرفتم، دست نوشتههایشان را در اختیار من گذاشتند.
از یک سری از این جنگها و نشریات استفاده کردم و همینها را به همین صورت
کنار هم گذاشتم.
البته بیشتر توجهام به قوت کار بود نه کمیت کار و الحمدالله فکر میکنم تا حدود زیادی موفق شدهام.
زیباترین و مقدسترین عرصهای که در آن میشود مسائل اجتماعی را گفت شعر امام زمانی ست
در این مجموعه ما هم از شعرای جوان مثل، عباس چشامی،
محمدمهدی سیار، پانتهآ صفایی، علی داوری را مشاهده میکنیم و هم از شاعران
پیشکسوت شعر میبینیم، مثل حسین اسرافیلی و ... دلیل خاصی برای گزینش این
چنینی بوده است؟ که البته این یک حسن است.
عرض کنم، بیشتر نگاهم روی قوت کار بوده است. ضمن اینکه احترام پیشکسوتان
را همیشه دارم، ولی با توجه به قداست موضوع بیشتر نگاهم این بوده است که یک
چیز تازهای از آب در بیاید، لااقل خواننده شعر بتواند این کتاب را به
عنوان یک اثر ادبی قبول داشته باشد. شعر امام زمانی به گونهای است که
میشود مسائل اجتماعی را در آن طرح کرد. یعنی زیباترین و مقدسترین عرصهای
که میشود مسائل اجتماعی را در آن گفت، این موضوع هم از نظر من به دور
نبوده است.
مبحث اجتماعی، که گاهی اوقات به اعتراض هم میانجامد؟
بله، اعتراضهایی که من آن اعتراضها را مثبت ارزیابی میکنم.
اعتراضهایی که روی عدالت تاکید دارد. روی ارزشهایی که در مبحث اسلامی
تاکید دارد، اعتراضهایی که از نظر من اینگونه است که به حمدالله در شعر
امام زمانی این قضیه مطرح شده است.
شاعران نسلهای دوم و سوم از لحاظ فکر و اندیشه خیلی برتر از گذشته اند
شما به دو سه شاعر در مقدمه کتاب اشاره کردید، مثل قیصر
امینپور، حسین اسرافیلی و ... اینها را به عنوان تافتهای جدا بافته از
دیگران دیدهاید و یا نه موضوع دیگری مدنظرتان بوده است؟
در مقدمه درصدد این بودم که خواننده شعر را به متن قضیه حواله بدهم. اگر
غیر از این بود باید از تمام شاعرانی که اسمشان در این دفتر آمده
نمونههایی میآوردم. اتفاقا در این اثر یک نظر خاص نبوده است. چون اگر
بخواهیم ارزیابی کنیم من شاعران جوان این روزگار را،حداقل نسلهای دوم و
سوم را از لحاظ فکر و اندیشه خیلی برتر میدانم. این واقعیت را هم خودم
میپذیرم، هم دیگران باید بپذیرند. به هر صورت اینها هم انرژی خوبی دارند،
هم آثار مختلف را مطالعه میکنند. آثار شعری، قرآنی و تاریخی همه اینها را
مطالعه میکنند و این موضوعات باعث رشد و بالندگی ذوق شاعر میشود.
یعنی شما شاعران جوان را الان موفقتر میدانید؟
در روزگار فعلی این ها را موفق میدانم. اما ممکن است درکارهایشان مثل هر
شاعری یا مثل هر شاعر بزرگی نقصهایی در آن وجود داشته باشد که اشکالی
ندارد. هیچ شاعری حتی پیشکسوتان، بزرگان شعر فارسی هم اگر دنبال نقطه ضعف
در آثارشان بگردیم بدون نقطه ضعف نیست. شاعران جوان اکثرا موفق هستند. قضیه
سبک و نوع فکری که بعضا بین شاعران هست؛ شعر معناگریز و شعرحجم و شعر پست
مدرن و به سمت این جورچیزها میروند. حال وقتی که معنا را از این شعر
میگیریم شیوه جالبی نمیشود.
جناب گلمرادی! بیشتر در این کتاب از قالب «غزل» سود جستهاید. دلیل حضرت عالی برای گزینش غزل چه بوده است؟
من اصلا ارادهام بر این نبود که کل این مجموعه غزل باشد، منتها این
اشعاری که در قالب نیمایی و ... هست، منابع و مآخذی که شعرهایی در قالب
نیمایی باشد کمتر در دسترسم بود و اصلا نظرم بر جمعآوری غزل نبود و بیشتر
نگاهم بر موضوعیت قضیه بود. چند تا کار خوب در زمینه آزاد و سپید و نیمایی
آمده اینها کارهای برجستهای بوده است که در کنار اینها قرار دادم نظر من
متوجه قالب کار نبوده بلکه متوجه موضوعیت کار بوده است.
مایع ظرفشویی بیشتر از کتاب تبلیغ می شود
شما یک سری کتابهایی جمعآوری کردهاید، مثل جمعآوری
اشعار دفاع مقدس در «آوازهای گل محمدی» که آن کتاب تاکنون به چاپ دوم
رسیده است. با توجه به این که گزینشهای شما در این سالها، گزینشهای خوبی
بوده و قطعا طرفداران خوبی داشته، به نظر شما اقبال قشری که کتابخوان و
شعرخوان هستند به کتاب تازه شما که کمتر از ده روز است توسط انتشارات سوره
مهر منتشر شده است چگونه میتواند باشد؟
عرض کنم کتاب ساختن یک جور هنری است و «معرفی کتاب» هم هنری دیگر است.
متاسفانه مطبوعات ما و رسانهها ما در مورد «معرفی کتاب» و این جور مسائل
تعلل دارند. صفحات هنری مطبوعات ما، خالی از این قضیه است؛ بیشتر مربوط به
مسائلی است که در خارج از کشور اتفاق میافتد. هنرپیشهای در گذشت؛ فلانی
در سن 90 سالگی دچار سرطان شد؛ این یک مورد است و دیگر این که تلاشهای
رسانههای جمعی متوجه «چاپ آگهی» و این قضایاست که از مایه ظرفشویی گرفته
تا مایه دستشویی و اینها، متاسفانه وقتشان صرف این کارها میشود. بدبختانه
ادبیات در داخل کشور، آنچنان که شاید و باید و مورد انتظار است در مطبوعات
ما منعکس نمیشود.
الان اکثر مطبوعات ما خالی از «صفحه ادبی» و «شعر» است و
اگر هم هست انعکاسشان متوجه سایر قضایاست که عرض کردم. تلویزیون و رادیو
هم به همین ترتیب است. از وزارت ارشاد و نهادهای دیگر هم نمیشود انتظار
داشت که بگویند آقا حتما این کتاب را معرفی کنید! این وظیفه رسانههای جمعی
ماست. متاسفانه اطلاع رسانیشان در این زمینه کم است. شما سالیانه یک بار
شاهد برپایی نمایشگاه کتاب هستید. لفظ عمل بسیار خوب است ولی وقتی آدم وارد
نمایشگاه میشود، آدم در حیرت است که کدام کتاب را بخواند، چون اطلاعات
درست و حسابی در اختیارش نیست. این است که گاهی اوقات مغموم و پشیمان
میشود. اطلاعرسانی در مورد محتوای کتابها و قوت و ضعف کتابها از
وظیفههای مطبوعات است که متاسفانه توجه ندارند!
استاد! کتابهایی که تاکنون به صورت گزیده منتشر کردهاید تا به حال به زبانهای دیگر ترجمه شدهاند؟
نه فکر نمیکنم. منتها یکی از دوستان ما با شاعران خارج از کشور ارتباطات
خوبی دارند. آنها در این مورد تلاش میکنند. فکر میکنم «آقای بیدج» یک
مجموعهای به زبان عربی ترجمه کردهاند که از من نیز یکی دو تا شعر در آن
مجموعه آمده است. ولی من میخواستم بگویم که نشریات ما امروز صفحات ادبی
خوبی ندارند. در سالهای دفاع مقدس یک کارهای خوبی میشد که در وضعیت
کنونی، مطبوعات ما در وضعیت خوبی از جنبه معرفی ادبیات نیستند!
جناب گلمرادی! تشکر!
خواهش میکنم، من هم تشکر میکنم.