ادله شیعه برای ساخت گنبدو بارگاه چیست؟!

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

به گزارش سرویس جهان اسلام «شیعه نیوز» ، حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا آل عیوب، کارشناس دینی و از اساتید دانشگاه جامعه‌المصطفی در تبیین و تشریح دلایل شیعه برای ساخت گنبد و بارگاه برای قبور ائمه و بزرگان به خبرنگار شبستان گفت: ادله‌ای که ما بر جواز ساخت قبور و گرامی‌داشتن آنها داریم ادله فراوانی است که شامل ادله قرآنی نیز می‌شود از جمله آیه 21 سوره کهف که می‌فرماید: و  أَنَّ السَّاعَةَ لَا رَیْبَ فِیهَا إِذْ یَتَنَازَعُونَ بَیْنَهُمْ أَمْرَهُمْ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَیْهِم بُنْیَانًا رَّبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ قَالَ الَّذِینَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَیْهِم مَّسْجِدًا"این آیه در حزب سه جز پانزده قرآن مجید قرار دارد. آیه پیرامون اصحاب کهف است آن زمان که در غار به خواب ابدی رفتند پس از آن عده‌ای بر سر غار آمده و با هم نزاع کردند چرا که عده‌ای از آنها از مؤمنان و عده‌ای از کفار بودند.

وی افزود: این نزاع از آنجا پیدا شد که مؤمنان قصد داشتند بر روی قبر مسجدی بنا کنند و کفار می‌خواستند بر روی آن ساختمان یا بنای بسازند. طبری از مفسران و علمای بزرگ اهل سنت در این زمینه می‌گوید: مسلمانان می‌گفتند ما سزاوارتریم چون آنها از موحدان بودند و پس در این مکان مسجدی بنا کرده و در آن عبادت می‌کنیم. این مطلب در تفسیر جامع‌البیان جلد 15 صفحه 278 ذکر شده است.

 

حجت‌الاسلام آل عیوب تصریح کرد: زمخشری نیز در تفسیر کشاف جلد 2 صفحه 477 ذیل این آیه آورده است که مؤمنان گفتند بر درب غار مسجدی بنا می‌کنیم که مسلمانان در آنجا نماز خوانده و به محل دفن اصحاب کهف تبرک بجویید و حتی به لفظ تبرک‌جستن در این نقل تصریح شده است.

این استاد جامعه‌المصطفی با اشاره به آیه 32 سوره حج در این زمینه گفت: آیه دیگری که برای گرامیداشت قبور اولیای الهی می‌توان به آن استناد و استدلال کرد آیه 32 سوره حج است. «و من یُعظّم شعآئرَ اللهِ فإنّها من تقوی القلوب » هر که پرچم و نشانه‌های الهی را تعظیم کند، این از پاکی و صفای قلب است.

وی یادآور شد: شعائر جمع شعیره است. مرحوم طبرسی در مجمع‌البیان درباره این آیه می‌فرماید شعائر به معنای جایگاه عبادات است. به مناره، شعایر گفته می‌شود چرا که نشان است بر اینکه اینجا مسجد و محل عبادت است. به گنبد شعایر گفته می‌شود چون گویای آن است که اینجا مکانی مقدس و مبارک است، بنابراین زمانی که بر مزار اولیای الهی قبری بنا می‌شود از شعایر الهی است و مورد رضایت حق تعالی و رسول الله صل الله علیه و آله.

 

این کارشناس دینی تأکید کرد: علاوه بر ادله قرآنی و عمل و سیره اصحاب، سیره مسلمانان نیز بر این بوده است. شما می‌بینید که شافعی‌ها در مصر بر قبر امام خود گنبد و بارگاه ساخته و آن را تعظیم و احترام می‌کنند یا حنفی‌ها و حنبلی‌ها در بغداد بر مزار رؤسای مذهب خود قبه و بارگاه می‌سازند، بنابراین هم از دیدگاه مسلمانان و هم سیره رایج اسلامی چنین بوده است که اولیاءالله را احترام می‌کنند و از نشانه‌های احترام آن است که قبور آنها نیز مورد احترام باشد و محترم و هیچ‌گونه هتک حرمتی نسبت به آنها جایز نیست.

حجت‌الاسلام آل عیوب در ادامه در تبیین و توضیح دلایل وهابیون بر تخریب قبور گفت: وهابیون با استناد به برخی روایات نه‌چندان صحیح و بسیار ضعیف از نظر سند و متن، این فجایع را مرتکب می‌شوند، به عنوان نمونه یکی از احادیث مورد استناد آنها حدیث ابوالهیاج است. نقل است که امیرالمؤمنین (ع) به ابی‌الهیاج که در آن زمان پلیس شهر کوفه بود، فرموده است آیا تو را وصیت و سفارش نکنم به کاری که پیامبر مرا بدان سفارش کرد؟ وی گفت بله بفرمایید یا امیرالمؤمنین، حضرت فرمود (البته مضمون روایت این است) که تو می‌روی و هیچ‌گونه تمثال و عکسی را باقی نمی‌گذاری مگر خراب می‌کنی آن را و هیچ‌گونه قبری را ترک نمی‌کنی مگر آن را با زمین مساوی سازی و هیچ مجسمه‌ای را نیز باقی نگذار.

 

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: اما این روایت از نظر سندی و متن دارای اختلاف است. در آن زمان با توجه به اینکه قبوری که ساخته می‌شد مرتفع بود می‌توان چنین تأویل کرد که منظور حضرت امیر علیه‌السلام از این سخنان آن بوده است که قبور به این صورت ساخته نشود نه اینکه در هیچ صورت بر مزار اموات قبری ساخته نشود اما این افراد با سوء استفاده از این حدیث قبور را تخریب کرده و ادعا می‌کنند که این عمل نشانه شرک و بدعت است.

وی خاطرنشان کرد: نخستین کسی که چنین ادعایی را مطرح کرد ابن یتمیه در قرن 7 و اوایل قرن 8 بود. وی در منهاج السنه جلد 2 صفحه 437 می‌گوید مشاهد و قبه و بارگاه‌هایی که بر قبور از همه مردم از عامه و اهل بیت ساخته می‌شود هم بدعت و حراست و نوعی نوآوری در دین است.

حجت‌الاسلام آل عیوب افزود: پس از ابن یتمیه، شاگرد وی ابن قیم جوزیه در کتاب خود زاد المعاد صفحه 661 می‌گوید واجب است ویران‌کردن گنبد و بارگاه‌هایی که بر روی قبرها ساخته شده. این قبور که آنها را به عنوان بت گرفته و به عنوان طاغوت مورد پرستش قرار می‌دهند غیر خدا و جایز نیست باقی‌گذاردن آنها.

این کارشناس دینی تصریح کرد: ابن جوزیه ادعا می‌کند که این قبور به منزله بت‌های لات و عزی هستند یا حتی شرک‌بودن آنها از لات و غری نیز بیشتر است. در واقع وهابیون با چنین تهمت‌ها و افتراهایی به تخریب قبور ائمه و بزرگان دست زدند.