SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:
به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از فارس، این روزها بار دیگر خبر احتمال تاسیس مجدد دفتر طالبان در کشوری منطقه‌ای مطرح و قرار است طی چند روز آینده حامد کرزی در سفری مهم به پاکستان سفر کند که به باور کارشناسان ارتباط مستقیمی با تحولات مربوط به طالبان و روند مذاکرات صلح خواهد داشت.گفته می‌شود که مذاکره درباره آزادی زندانیان طالبان و روند صلح افغانستان از مهمترین محورهای سفر آقای کرزی به پاکستان است، در عین حال «اعزاز احمد چوهدری» سخنگوی وزارت خارجه پاکستان نیز بیان داشته که موضوع‌های مورد علاقه کابل – اسلام آباد در این سفر مورد بحث قرار می‌گیرند.
این در حالی است که یکشنبه 20 مرداد نیز «جانان موسی‌زی» سخنگوی وزارت امور خارجه افغانستان اعلام کرده بود که عربستان و ترکیه دوستان نزدیک این کشورند و از همین رو دولت افغانستان به این نتیجه رسیده که دفتر طالبان در یکی از این 2 کشور گشایش یابد. البته وی تاکید کرد که در شروط دولت افغانستان برای مذاکره با طالبان تغییری نیامده است. از سوی دیگر «حکمت چتن» نماینده غیرنظامی سابق نیروهای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز کشور ترکیه را بهترین گزینه برای مذاکرات صلح افغانستان دانسته و از احتمال انتقال دفتر طالبان به ترکیه خبر داده است.
به نظر می‌رسد که با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری افغانستان و خروج بخشی از نظامیان خارجی از این کشور در سال 2014، طرف های پاکستانی، افغان و ناتو علاقمند به آغاز دوباره مذاکرات با طالبان هستند و انتشار آن از سوی رسانه‌ها بخشی از این چراغ سبز به گروه طالبان است. در عین حال این اظهارات ظاهرا مورد مقبولیت طالبان قرار گرفته و روزنامه «تریبون» پاکستان به نقل از یک عضو این گروه نوشته که طالبان برای رفع بن‌بست به وجود آمده در مذاکرات صلح قطر، گزینه‌های احتمالی انتقال این دفتر به یک کشور اسلامی دیگری چون ترکیه و عربستان را بررسی می‌کنند اما به احتمال زیاد تیم مذاکره کننده طالبان نیز تغییر می‌کند.
وی تاکید کرده که طالبان دفتر قطر را به طور کامل رها نمی‌کنند و نمایندگان این گروه همچنان در این کشور باقی می‌مانند. برخی کارشناسان با تاکید بر اینکه دولت افغانستان از سوی طالبان مورد پذیرش و طرف مذاکره محسوب نمی‌شود، خاطر نشان می‌کنند که مقامات طالبان، دولت آمریکا را طرف اصلی جنگ افغانستان می‌دانند و با آنها حاضر به مذاکره هستند، این در حالی است که سال‌های گذشته مذاکراتی در کشورهای آلمان و نروژ بین این گروه و آمریکا انجام شد.
«وحید مژده» کارشناس مسائل سیاسی افغانستان در این‌رابطه در «بست نیوز» می‌نویسد: پس از گشایش دفتر طالبان در قطر، آمریکا به دلیل مخالفت دولت افغانستان دستور داد تا پرچم و تابلوی «امارت اسلامی» از این دفتر برداشته شود و به همین سبب طالبان قطر را ترک کردند. این در حالی است که اکنون آمریکا با پادرمیانی برخی کشورها از طالبان خواسته تا برای مذاکره به دفتر قطر بازگردند اما گروه طالبان گفته‌اند که فقط با پذیرفتن عنوان و پرچم این گروه به میز مذاکره باز خواهند گشت.
وی ادامه می‌دهد: وقتی طالبان حاضر نیستند واژگونی پرچم‌شان را بپذیرند، چگونه ممکن است با دولت افغانستان مذاکره کنند؟ وقتی طالبان دولت افغانستان را طرف جنگ و مذاکره نمی‌دانند، تقاضای دولت افغانستان برای تغییر محل مذاکرات عجیب می‌نماید. کارشناس افغان در مورد اینکه کدام کشور می‌تواند به عنوان آدرس جدیدی برای طالبان انتخاب شود اظهار داشت که «ملا محمد عمر» رهبر طالبان، در سال 2010 خطوطی را مشخص کرده که بر مبنای آن طالبان، قطر را بعنوان کشور میزبان انتخاب کردند:
- کشور میزبان مذاکرات باید کشور اسلامی باشد.
- در افغانستان نیروی نظامی نداشته باشد.
- کشور همسایه نباشد.
- و بعد از سال 2001 با طالبان دشمنی نکرده باشد.
با توجه به این شرایط که رهبری طالبان مشخص کرده، ترکیه کشوری است که در افغانستان نیروی نظامی دارد و همچنین عربستان سعودی پس از سال 2001 تعداد زیادی از طالبان را دستگیر و زندانی کرده است.در نتیجه از نظر طالبان، این دو کشور هرگز نمی توانند میزبان مذاکرات صلح باشند.
مژده در مورد گشایش دفتر طالبان در قطر و نزدیکی مواضع افغانستان و پاکستان علیه این دفتر می‌نویسد: از همان آغاز که نمایندگان طالبان به قطر رفتند، موضع حکومت افغانستان و حکومت پاکستان در ضدیت با دفتر قطر بهم نزدیک شد. به همین سبب پاکستان «ملاآغا جان معتصم» را به کابل فرستاد و دولت افغانستان برای وی امکان اقامت در ترکیه را فراهم کرد به این امید که در آینده ترکیه جایگزینی برای قطر شود. وی در ادامه می‌نویسد که سازمان های اطلاعاتی ترکیه و عربستان سعودی از زمان جهاد افغانستان، با آی.اس.آی (سازمان اطلاعات ارتش پاکستان) برنامه‌های مشترکی را در افغانستان دنبال می‌کردند و این روند در دوران حاکمیت طالبان بر افغانستان نیز ادامه یافت.
این در حالی است که نزدیکی بعضی از شخصیت های ازبک تبار افغان با طالبان بخصوص ژنرال ملک پس از 2001، با هماهنگی میان آی.اس.آی و سازمان اطلاعات ترکیه ممکن شد. همچنین مذاکرات میان «ملا محمد غوث آخند» وزیر خارجه وقت طالبان با ژنرال ملک در سال 1997 در شمال افغانستان موجب سقوط کوتاه مدت مزارشریف شد که وقایع خونینی را بدنبال داشت. بنابراین سابقه این وقایع موجب می‌شود تا طالبان به نقش ترکیه بعنوان یک کشور بیطرف در افغانستان به نظر شک بنگرند.
اکنون فرض را بر این می‌گذاریم که امریکا بخواهد دفتر قطر را مسدود کند و دفتر دیگری در عربستان سعودی یا ترکیه بگشاید؛ آیا معنی این کار آغاز دوباره روند مذاکرات است و خواهد توانست به این مذاکرات حرکتی تازه ببخشد؟ کارشناس مسائل سیاسی افغانستان در مورد تعلیق روند مذاکرات قطر می‌افزاید: تعلیق مذاکرات در قطر به این دلیل نبود که مقامات قطری در مذاکرات میان طالبان و امریکا از گروه طالبان حمایت می‌کردند، بلکه به این دلیل بود که قطر به خواست امریکا عمل کرد و پرچم و تابلوی امارت اسلامی طالبان را فرود آورد بنابراین از نظر امریکا هیچ دلیلی برای انتقال این دفتر به کشور دیگری وجود ندارد.
از سوی دیگر، روند صلح یکجانبه نیست که به خواست امریکا به کشور دیگری منتقل شود. این در حالی است که پیامد این جریان برای قطر نیز بسیار ناگوار خواهد بود زیرا این کشور قبلا در تلاشی نافرجام برای حل مشکل سوریه، شکست تلخی را تجربه کرد و اکنون نیز کوشش می‌کند در تحولات جهان اسلام نقشی مهمتر از دولت سعودی ایفا نماید، بنابراین شکست روند صلح میان طالبان و امریکا برای قطر بسیار ناگوار خواهد بود؛ در نتیجه زمانی که طالبان دفتر قطر را ترک کردند، این کشور نگران دومین شکست دیپلماتیک خود بود که نتوانسته در حل یکی دیگر از قضایای جهان اسلام نقشی داشته باشد.
بنابراین روند مذاکرات قطر اکنون در جایی متوقف شده که نمی‌توان حداقل در دولت فعلی افغانستان راه حلی برای آن پیش‌بینی کرد. زیرا امریکا نمی‌تواند هم طالبان را خرسند و نیز دولت کابل را راضی نگه دارد. در نتیجه اگر امریکا موفق به امضای قرداد امنیتی با افغانستان شود، دیگر ضرورتی به دفتر برای طالبان نه در قطر خواهد بود و نه در جایی دیگر. زیرا شرط اول طالبان که خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان است، عملا رد خواهد شد و آنها نیز به جنگ تا آینده نامعلوم ادامه خواهند داد.
انتهای پیام/ ز.ح
