شیعه نیوز | افزایش ترور شخصیتهای علمی سوریه از جمله «دکتر حسان ابراهیم» هرج و مرج امنیتی در این کشور را افزایش داده است و نگرانیها درباره آینده امنیتی و علمی در سوریه را تشدید کرده است.
به گزارش «شیعه نیوز»، سوریه شاهد حادثه غم انگیز جدیدی بود که ترور دانشمند «دکتر حسان ابراهیم» مدرس مؤسسه عالی تحقیقات علمی در ریف دمشق بود.
دیدهبان حقوق بشر سوریه تاکید کرد که پیکر وی در شهرک معربا در ریف دمشق با جراحات گلوله پیدا شد، پس از اینکه پنج روز در شرایط پیچیده و مشکوک ناپدید شده بود.
دیده بان حقوق بشر اعلام کرد: حسان ابراهیم از طایفه علوی بوده است.
این جنایت اخیر به فهرست بلندبالایی از ترورها و تسویه حسابهایی اضافه کرد که در سالهای اخیر در سوریه تشدید شده است و پرسشهایی را درباره انگیزههای این جنایت و طرفهای مسئول آن ایجاد کرده است.
آدم ربایی بعد ترور.. جریان چه بود؟
منابع حقوق بشری گزارش دادند که دکتر حسان ابراهیم پنج روز پیش در حالی که محل کارش را در موسسه عالی تحقیقات علمی ترک می کرد، قبل از اینکه پیکر در ریف دمشق پیدا شود، ربوده شد.
هیچ طرفی مسئولیت این عملیات را بر عهده نگرفته است، اما این حادثه در بحبوحه تشدید ترور شخصیتهای دانشگاهی و علمی در سوریه رخ میدهد.
برخی تحلیلها حاکی از آن است که این جنایت ممکن است انگیزههای سیاسی یا فرقهای درمیان باشد، بهویژه که بر اساس آنچه دیدهبان حقوق بشر سوریه تأیید کرده، دکتر حسان ابراهیم از طایفه علوی است.
با تشدید هرج و مرج امنیتی در کشور پس از سقوط نظام بشار اسد، چنین حوادث مشکوک و مرموزی افزایش یافته و نگرانیها را درباره آینده امنیت در سوریه تشدید کرده است.
تشدید ترورها در سوریه
آمارهای منتشر شده توسط دیده بان حقوق بشر سوریه حاکی از آن است که این کشور از ابتدای سال 2025 تاکنون شاهد 109 عملیات تسویه حساب و انتقام جویی بوده است که منجر به کشته شدن 225 نفر از جمله 218 مرد، 6 زن و یک کودک شده است.
این عملیات در مناطقی متمرکز است که رقابت بین گروههای مسلح وجود دارد، به طوری که ترورها به ابزاری برای دستیابی به اهداف سیاسی یا امنیتی برخی طرفها تبدیل شده است.
در همین حال، تحلیلگران بر این باورند که ترور شخصیتهای علمی و دانشگاهی ممکن است بخشی از برنامههایی باشد که هدف آن تخلیه ذهن علمی سوریه است، سناریویی که سایر کشورها شاهد ناآرمیهای امنیتی مشابهی بودند.
وضعیت هرج و مرج امنیتی در سوریه
از زمان سقوط نظام بشار اسد، سوریه وارد مرحله هرج و مرج امنیتی شده است و بسیاری از مناطق اکنون تحت کنترل گروه های مسلح با برنامه های متضاد است.
این هرج و مرج به گسترش ترورها و آدم ربایی ها، چه به دلایل سیاسی، انتقام جویانه و یا حتی برای اهداف باج خواهی تبدیل شده است.
کارشناسان امور سوریه معتقدند که دستیابی به ثبات در این کشور مستلزم تلاشهای فراوان است که با بازسازی سرویسهای امنیتی به شیوه ای شفاف و عادلانه آغاز می شود و با تحقق به آشتی ملی، وضعیت تفرقه و اختلاف پایان مییابد.
با این حال، وضعیت پیچیده در سوریه دستیابی به این راه حلها را با توجه به تنشهای منطقه ای و بین المللی دشوار می کند.
واکنش ها به ترور دکتر حسان ابراهیم
ترور دکتر حسان ابراهیم خشم و کینه را در محافل علمی و دانشگاهی داخل و خارج سوریه برانگیخت.
همکاران وی در مؤسسه عالی تحقیقات علمی این جنایت را «ضایعه بزرگی برای سوریه دانستند و اعلام کردند که دکتر ابراهیم یک محقق و مشارکت کننده در توسعه تحقیقات علمی در این کشور بود.
در سطح بینالمللی، فعالان و سازمانهای حقوق بشر خواستار تحقیقات مستقل در مورد جزئیات این حادثه شدند و تأکید کردند که هدف قرار دادن دانشمندان و دانشگاهیان در چارچوب تلاشها برای تضعیف توسعه علمی در سوریه است.
سناریوهای جنایی.. چه کسی پشت ترور است؟
تا این لحظه مشخص نشده است که چه کسی پشت این عملیات است، اما چندین فرضیه مطرح شده است:
ترور سیاسی: این جنایت ممکن است بخشی از یک درگیری داخلی بین گروههای سیاسی باشد که از ترور به عنوان ابزاری برای تضعیف مخالفان سیاسی استفاده می کنند.
انتقام: با توجه به تشدید قتلهای انتقام جویانه، بعید نیست که انگیزه شخصی یا طائفه ای در این جنایت نقش داشته باشد.
هف قرار دادن سیستماتیک دانشمندان و علمای سوری: در طول سال های گذشته، سوریه شاهد ترورهایی بوده که دانشمندان، پزشکان و محققان را هدف قرار داده است، که این موضوع سوالاتی را در مورد وجود طرفهایی که به دنبال خالی کردن سوریه از صلاحیت های علمی آن هستند، ایجاد می کند.
ترور دکتر حسان ابراهیم و شخصیت های دیگر علمی سوریه، زنگ خطر جدیدی از وضعیت امنیتی در این کشور است که ترور و هدف قرار دادن شخصیت های علمی به پدیده ای رو به افزایش تبدیل شده است.
ادامه این جنایات با فقدان پاسخگویی و بی ثباتی، ممکن است منجر به کشته شدن مستمر شخصیتهای علمی سوریه شود که در دراز مدت آینده این کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.