شیعه نیوز | کشتار شیعیان هزاره افغانستان در مناطق مرزی میان استانهای مرکزی دایکندی و غور واکنشها و محکومیت گسترده داخلی و بینالمللی را در پی داشته است.
به گزارش «شیعه نیوز»، در این حمله ۱۴ نفر از شیعیان هزاره کشته و چهار نفر دیگر زخمی شدند. کشتهشدگان همه ساکنان روستای «قریودال» شهرستان سنگتختوبندر دایکندی بودند؛ روستای کوچکی که در مرز با استان غور قرارداد و حالا اکثر ساکنانش بر گلیم غم نشستهاند.
مراسم خاکسپاری قربانیان دیروز با حضور زنان و مردان روستا برگزار شد. عالمان دینی محل ابتدا بر اجساد نماز جنازه خواندند و سپس آنان را یکی پس از دیگری با کمک مردم و عزاداران داخل قبر و خانه ابدی شان گذاشتند.
سوگ، ماتم و عزا این روستای کوچک را فرا گرفته بود. یکی از عالمان دینی در سخنرانی خود گفت: «چیزی جز تأسف گفته نمیتوانم.»
او اما از مردم خواست که گریه نکنند، گفت شما حالا خانوادههای «شهدا» هستید و همانگونه که شهدا نزد خداوند ارج و منزلت دارند، خانوادههای شهدا نیز دارای ارج و منزلت هستند.
اما این کشتار فضای رسانهای و سیاسی افغانستان را نیز تحت تأثیر قرار داده بود و هیچ گروه و چهره سیاسی افغانستان نتوانست در برابر آن سکوت کند.
حتا طالبان نتوانستند به سکوت خود ادامه دهند و پس از ۲۴ ساعت خاموشی، ضمن تأیید آمار قربانیان، گفتند آنان از سوی «دشمنان انسانیت» با «بیرحمی تمام» کشته شدند.
«طالبان مسئول هستند»
مسئولیت این کشتار را شاخهی خراسان داعش به عهده گرفته است، اما گروهها و چهرههای سیاسی افغانستان به صورت گسترده طالبان را مسئول چنین حملاتی دانستهاند.
حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان به رهبری محمد محقق، در اعلامیهای که در واکنش به این حمله منتشر کرده، گفته است که «مسئولیت این فاجعه که [در] زنجیرهای از قتلعامها و کشتار سیستماتیک علیه هزارهها و شیعیان در افغانستان هست به دوش امارت گروه طالبان است.»
این حزب افزوده است که از یکسو طالبان کنترل امنیتی این مناطق را به عهده دارند و از سوی دیگر تبلیغات «ضدشیعی» را افزایش دادهاند و اینگونه تبلیغاتهای این گروه باعث شده است که جامعهی هزاره هدف هجوم و جان هزارهها در معرض خطر قرار گیرد.
حزب عدالت و آزادی افغانستان به رهبری سرور دانش، نیز گفته است که «دشمنی و تفکر تکفیری گروه حاکم بر کسی پوشیده نیست و در منطقهای که حادثه کنونی صورت گرفته است، هیچ گروه و یا فرد مسلح حضور ندارد و تنها افراد مربوط به گروه طالبان در ساحه مسلط هستند. از این رو عاملان این حادثه بدون شک مرتبط با گروه طالبان هستند و با پشت گرمی و حمایتهای این گروه به چنین جنایت فجیع و هولناکی دست زده اند.»
این حزب افزوده است: «آنچه داعش و نامهای موهوم تروریستی خوانده میشود تنها به دلیل کتمان حقایق و وقایع تلخ کنونی و با هدف پنهان کردن جنایات ضد بشری گروه حاکم در افغانستان تبلیغ میگردد.»
عطا محمد نور، از رهبران حزب جمعیت اسلامی افغانستان نیز گفته است: «روشن است هرجنایتی که در زیر سلطهی نامشروع این گروه(طالبان) صورت میگیرد، مسئولیت آن متوجه آنها است، زیرا این گروه، کشور را در اختیار دارد و هر صدای مخالفت علیه افکار و اقدامات شان را سرکوب میکند و حرام میدانند.»
شماری از رهبران و چهرههای سیاسی افغانستان نیز به ادعای طالبان برای تأمین امنیت اشاره کرده و آن را «دروغ» و «فریب» دانستهاند.
محمد کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان، گفته است: «تروریستان جنایتکار در حالی علیه مردم عام و بیدفاع دست به این کشتار میزنند، که مقامات مسئول طالبان به تازگی از امنیت کامل در این مسیر به ساکنان منطقه اطمینان داده بودند. اما این جنایت آشکارا نشان میدهد که این ادعاها چیزی جز دروغ و فریب نمیباشد.»
آقای خلیلی گفته است که «گروه حاکم و مسئولان محلی و مرکزی شان باید در برابر این قتل عام و دیگر جنایاتی که هرازگاهی در گوشه و کنار کشور شاهد آن هستیم و مردم هزاره و شیعه را به دلیل قومیت و مذهب شان مورد کشتار سیستماتیک قرار میدهند، پاسخگو باشند.»
«درخواست مجازات عاملان»
سازمان ملل متحد و جمهوری اسلامی ایران در واکنشهای که به این کشتار نشان دادهاند خواستار شناسایی و مجازات عاملان آن شدهاند.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در واکنش خود گفته است: «ما مراتب غم شریکی خود را با خانواده های کشتهشدگان شریک ساخته و خواهان انجام تحقیقات برای دستگیری و پاسخگو ساختن عاملین این حمله هستیم.»
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امورخارجه ایران نیز گفته است که «ضمن حمایت از اقدامات ضدتروریستی مقامات مسئول( طالبان)، خواستار اقدامات فوری برای مجازات عاملان این جنایت» است.
سفارت ایران در کابل نیز گفته است که «جمهوری اسلامی ایران خواهان مجازات مرتکبین این فاجعه بزرگ است و آمادگی خود را در این زمینه اعلام می دارد.»
کرن دیکر، کاردار سفارت آمریکا برای افغانستان نیز گفته است که همراه با یوناما خواستار تحقیق و پاسخگویی عاملان این حمله است.
سیاست مداران افغانستان نیز هشدار دادهاند که اگر عاملان این حمله شناسایی و مجازات نشوند، کمکم صبر همه سرخواهد آمد و مسئول پیامدهای آن نیز گروه طالبان خواهد بود.
«ضرورت حفاظت از شیعیان هزاره»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد ضمن محکوم کردن این حمله «وحشیانه» بر ضرورت حفاظت از غیرنظامیان در افغانستان تأکید کرده است.
سازمان دیده بان حقوق بشر با نشر بیانیهای گفته است که جامعه هزاره و شیعه افغانستان نیازمند حفاظت هستند.
این نهاد گفته است که پس از تسلط طالبان بر افغانستان در آگست ۲۰۲۱، شاخهی خراسان داعش مسئولیت حداقل ۱۷ حمله علیه هزارهها را بر عهده گرفت که بیش از ۷۰۰ کشته و زخمی برجای گذاشته است.
این سازمان افزوده است که در اکتبر ۲۰۲۱ به این نتیجه رسید که بمبگذاریهای داعش خراسان و سایر حملات هدفمند علیه جامعهی هزاره به منزلهی جنایت علیه بشریت است.
دیدبان حقوق بشر اضافه کرده است که حملهی اخیر بر نیاز فوری به اتخاذ تدابیر مؤثر از سوی طالبان برای حفاظت از تمام جوامع در معرض خطر در افغانستان، از جمله هزارهها و سایر مسلمانان شیعه تأکید میکند.
بهگفته این نهاد، دولتهایی که با طالبان تعامل دارند نیز باید خواستار حمایت از جوامع آسیبپذیر و سازوکارها برای تقویت پاسخگویی در قبال جنایات بینالمللی ارتکابی در افغانستان شوند.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوقبشر سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز گفته است نگران حملاتی است که داعش مسئولیت آن را به عهده میگیرد.
او گفته است که حمله اخیر دارای نشانههای از جنایات بینالمللی است و نیاز به حفاظت و پاسخگویی بینالمللی در قبال چنین حملات وجود دارد.
رینا امیری، نماینده ویژه آمریکا در امور زنان و حقوقبشر برای افغانستان نیز گفته است هزارهها و شیعیان افغانستان نیاز به حفاظت بیشتر دارند.
شهروندان افغانستان اما این حمله را در تداوم حملات هدفمند و سیستماتیک و ادامهی «نسلکشی هزارهها» در افغانستان دانستهاند.
آنان از سازمان ملل متحد و کشورهای جهان میخواهند که «نسلکشی هزارهها» را به رسمیت بشناسند و مکانیزمهای حفاظتی بینالمللی را برای حفاظت از هزارهها و شیعیان افغانستان روی دست گیرند.