محقق : دکتر صادق یادگاری
شیعه نیوز | در این مقاله قرار است به دو سوال مهم با موضوع ازدواج پاسخ دهیم:
سوال: آیا دوستی های پیش از ازدواج یا باصطلاح دوست پسر و دختر داشتن اشکال شرعی دارد ؟
پاسخ : دوستی های پیش از ازدواج حتی اگر مراعات مسائل شرعی شده باشد مشکلاتی برای پسر و دختر دارد از جمله :
صدمه به احساسات جوان: برای دختران خطراتش بیشتر است چون دختران بسیار حساس تر و عاطفی تر از پسران هستند. زمانی که پسر و دختر با یکدیگر جدا از خانواده صحبت می کنند فعل و انفعالات هورمونی ترشح می شود و کشش های روحی و فکری خاصی درون آنان ایجاد می شود. خداوند در قرآن به آن اشاره کرده است:(ولا تواعدوهن سرا) [1] قرآن به پسران می فرماید: هرگز به دختران وعده ملاقات سری ندهید!. و می فرماید:(ولا متخذی اخدان) [2] یعنی پسرها دوست دختر مخفیانه نداشته باشند. و فرمود: (ولا متخذات اخدان) [3] یعنی دختران هم دوست پسر مخفیانه نداشته باشند. علتش این است که حتی اگر خیانت یا فاحشه ای صورت نگیرد اینکار چون غیر شرعی و خلاف رضایت خداوند است حرام است و مقدمات گناه را در بر دارد و خطرناک است (ولا تقربوا الزنا!) به زنا نزدیک نشوید. یعنی دختران پاکدامنی را در عمل باید نشان دهند و دوست پسر نگیرند و نیز پسران پاک زیست کنند. غیراز اینکه دختر باید حجابش را رعایت کند صحبت با مرد نامحرم اگر ضرورت داشت باید بدون قصد لذت باشد مگر اینکه عقد ازدواج موقت یا برای محرم شدن موقت و شرعی صورت گرفته باشد که تفصیلش در کتب توضیح المسائل مراجع آمده است.
قرار گرفتن در موضع تهمت: مردم اگر دختر و پسری را ببینند که روابط غیر شرعی دارند و بشناسند ممکن است تهمت بزنند و برای دختر بخصوص ضربه روحی و اثر منفی دارد.
عشق موهوم: از آنجا که جوانان در اوج سن جوانی سرشار از عواطف و غرایز جنسی هستند حتی اگر خطا و گناه اتفاق نیفتد دختر و پسر از رابطه عاطفی لذت می برند و تپش قلب و و اثر روی اعصاب خودمختار و عروق می گذارد و اینها علامت نزدیک شدن به خطر است. ضمنا عشق پیش از ازدواج معنا ندارد و دروغ و احساسی است زیرا بدون تحقیق اگر کسی عاشق شود چشمش کور و گوشش کر می شود و عقلش زایل می گردد.
در کل، دوستی های پیش از ازدواج ریسک بالایی دارد. ممکن است باعث سرخوردگی طرفین از ازدواج دائم شود. یا در اثر طولانی مدت شدن آن، شانس و فرصت ازدواج در دو طرف به شدت کم شود. بنابراین حتی اگر وارد چنین روابطی شده اید، لازم است با مشاوره و کمک گرفتن تخصصی، صدماتش را به حداقل برسانید.
موانع ازدواج جوانان چیست؟
مشکلات مادی و اقتصادی: بسیاری از جوانان بخصوص پسران ادعا میکنند که هنوز تحصیل می کنند و شغلی ندارند و خانه و ماشین ودرآمد مستقل برای زندگی مشترک ندارند و نمی توانند ازدواج کنند. خداوند می فرماید: " دختران و پسران بی همسر را به ازدواج یکدیگر در آورید اگر فقیر باشند خداوند آنان را بی نیاز می کند ...». [4] یعنی بدگمان به رحمت الهی نباشید و خداوند قول و وعده داده است پس از ازدواج به تدریج رزق و روزی آنان گسترش خواهد یافت یعنی پسر در خانواده والدین خود یا همسر عقد شده تحصیلش تمام شده و به دنبال شغل مناسب می رود و خدا راهگشاست. البته دختر نباید توقعات مادی زیاد از پسر داشته باشد و اول زندگی همه امکانات آماده باشد اگر چنین شد سن ازدواج بالا می رود و افسردگی ایجاد می شود. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:" وقتی جوانی به خواستگاری دخترتان آمد و اخلاق زیبا و دین سالم و خالص داشت دخترتان را به ازدواج او در آورید و اگر چنین نکنید فساد در زمین رخ خواهد داد.». [5] بهترین راه این است که والدین دختر یا پسر پس از عقد شرعی اتاقی در اختیار آنان بگذارند یا جایی اجاره کنند تا زندگی دو جوان آغاز شود و اگر پسر یا دختر تحصیلات دارند ادامه دهند و باسادگی بدون تشریفات و جشن های اسرافی زندگی مشترک را آغاز کنند. البته پسر به دنبال حرفه و فن و مهارت شغلی مناسب با زمان و علاقه و نیاز روز و یا شروع شاگردی و کاسبی انجام دهد تا به تدریج با مشورت صاحبنظران به زندگی مستقل برسند. دختر هم اگر در رشته ای که با حفظ حرمتش مناسب است ادامه دهد و کمک خرج باشد اگرچه نفقه با مرد است.
تجملات و مسائل مالی: از تجمل پرستی و مراسم مجلل عقد و عروسی و هزینه های سنگین بپرهیزند. اگر دانشجو هستند می توانند از خوابگاه دانشجویی استفاده کنند. بعدها چنانچه اقوام هم کمک کنند تا زندگی جوانان با پاکی ادامه یابد بسیار عالی است و این از سیره حسنه امامان معصوم است .
ادامه تحصیل: ازدواج پسر و دختر با سربازی یا تحصیلات منافاتی ندارد فقط والدین و زوج جدید باید توقعات را کم کنند. جهاز یا جهیزیه میتواند به تدریج درست شود لازم نیست حتما تمام جهیزیه ابتدای زندگی آماده باشد فقط ضروریات مهم است. اگر می خواهند ازدواج را بدون مجالس شروع کنند به سفر ماه عسل بروند و بعدا یک ولیمه ساده به برخی نزدیکان داده شود.
مشکل مسکن: البته حل مشکل مسکن ابتدا به عهده دولت هاست چنانچه عقیل و مومن باشند زمین مجانی یا ارزان در اختیار زوج جوان می گذارند تا بتدریج با وام بی بهره یا کارمزد جوانان بتوانند سرپناهی برای خود آماده کنند. والدین و اقوام مومن و خیر هم کمک کنند تا کم کم جوانان به مسکن اجاره ای و یا سندی و ملکی برسند. هم اکنون در بسیاری از ممالک ظاهرا مسلمان ملیون ها جوان به علت بی عدالتی ها و تبعیض و تمرکز سرمایه در دست معدودی ثروتمندان و اختلاف و شکاف طبقاتی نمیتوانند ازدواج کنند ویا خانه دار شوند و یا شغل مناسب بدست آورند. اگر سیره امام علی علیه السلام توسط مسئولین کشورهای اسلامی دنبال شود و عدالت نسبت به نیاز مردم اجرا شود مسائل اقتصادی بتدریج حل میشود و الا اگر مظالم ادامه یابد و فقط طبقه خاصی مرفه باشند بقول پیامبر ملک با ظلم باقی نمی ماند .
هفت ویژگی یک ازدواج موفق را از اینجا بخوانید
منابع:
[1] بقره : 235
[2] مائده : 5
[3] نساء : 25
[4] نور : 32
[5] الکافی ، کلینی ، ج5 ص 347
